Zeventig procent van het laatstverdiende loon inclusief de AOW-uitkering. Als u deze norm niet haalt, is sprake van een pensioengat. Hoe komt u er eigenlijk achter dat u aan deze norm voldoet en hoe kunt u een pensioengat voorkomen?
Het pensioengat kan verschillende oorzaken hebben. Een pensioengat kan door een pensioenbreuk ontstaan, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn.
Heeft u een pensioenregeling?
Er zijn nog steeds bedrijven in Nederland waar de werknemers geen pensioen opbouwen. In principe zijn werkgevers namelijk niet verplicht aan hun werknemers een pensioenregeling aan te bieden. In veel bedrijven is er wel een verplichting tot deelname aan een pensioenregeling. Dit komt door een verplicht bedrijfspensioenfonds of door CAO-afspraken. Is er bij het bedrijf waar u werkt geen pensioenregeling, dan bouwt u buiten de AOW helemaal geen pensioen op. Op het moment dat dit het geval is, heeft u een pensioengat.
Daarnaast is er de groep zelfstandig ondernemers die zelf een pensioen moeten opbouwen. Dit gebeurt bijna nooit automatisch. Met andere woorden bent u zelfstandig ondernemer dan moet u zelf voor uw pensioen zorgen. Doet u dit niet en uw winst is gemiddeld genomen meer dan 70% van de AOW, dan is er ook sprake van een pensioengat.
Is uw pensioenvoorziening gebaseerd op 70% van uw eindloon?
Werkt u bij een bedrijf waar wel een pensioenregeling is, dan moet u tijdig nagaan hoeveel pensioen u opbouwt. Een pensioenregeling wil namelijk lang niet altijd zeggen dat er geen pensioengat is. In Nederland kennen we verschillende pensioensystemen. De meest voorkomende zijn: de eindloonregeling, middelloonregeling en het beschikbare premiesysteem. Bij een eindloonregeling bestaat uw pensioen uit een percentage van het laatste verdiende salaris voor de pensioendatum. Het laatstverdiende salaris vlak voor pensioendatum noemen we het eindloon. Bij een eindloonregeling die uitgaat van 70% van het laatst verdiende salaris, kan het zijn dat u geen pensioengat heeft. U moet dan de totale 70% kunnen halen aan pensioenopbouw. Of u deze 70% kunt halen is afhankelijk van het aantal jaren dat u in dienst bent bij uw werkgever en het percentage dat u per jaar opbouwt van deze 70%. Niet alle eindloonregelingen geven de mogelijkheid om 70% op te bouwen doordat de werknemer per jaar een relatief laag percentage aan pensioen opbouwt.
Voorbeeld
Erik van der Hoog heeft een pensioentoezegging waarbij hij elk jaar 1% opbouwt van zijn laatstverdiende salaris. Dit salaris is € 25.000. Erik doet mee aan deze pensioenregeling vanaf zijn 21ste jaar. Hij wil op 65 jarige leeftijd stoppen met werken. Erik heeft gedurende 44 jaar pensioen opgebouwd. Totaal ontvangt hij dus 44% (44 x 1% per jaar) aan pensioen van zijn laatstverdiende salaris. Onder het laatst verdiende salaris verstaat de pensioenuitvoerder het salaris waarbij rekening is gehouden dat de werknemer een AOW-uitkering ontvangt. Erik ontvangt dus 44% van zijn laatst verdiende salaris waarbij ook rekening is gehouden dat hij AOW ontvangt. In werkelijkheid bouwt Erik dus minder op dan 44% van zijn laatstverdiende salaris. Uit het pensioenoverzicht van Erik blijkt dat hij vanaf leeftijd 65 jaar € 3.314,05 jaarlijks aan pensioen ontvangt. Dit is ruim 13% van zijn salaris. De AOW van Erik is ca € 13.128. Totaal ontvangt Erik dus bruto per jaar vanaf zijn 65 jarige leeftijd: € 13.128 + € 3.314,05 = € 16.442. Dit is dus 65% van zijn van zijn laatstverdiende salaris.
Het tweede pensioensysteem dat we noemde is de middelloonregeling. Dit is een regeling waarbij u pensioen opbouwt over het gemiddelde salaris en dus niet over het laatstverdiende salaris vlak voor pensioendatum. De pensioenopbouw bij een middelloonregeling is lager als bij een eindloonregeling zodra u een salarisverhoging ontvangt. Uw gemiddelde salaris wordt dan immers lager dan uw laatstverdiende salaris.
Voorbeeld
Stel dat Erik uit bovenstaand voorbeeld een gemiddeld salaris had van € 21.500. En zijn opbouw per jaar bedraagt 1%. Hij heeft nu een middelloonregeling in plaats van een eindloonregeling. Erik zou dan vanaf leeftijd 65 niet 44% van zijn laatstgenoten salaris, waarbij rekening is gehouden met de AOW, hebben opgebouwd maar 44% van zijn gemiddelde salaris. Bij de berekening van deze pensioenopbouw houdt de pensioenuitvoerder weer rekening met de AOW. Uit het pensioenoverzicht van Erik blijkt dat hij nu een pensioen heeft van € 1.774,08 per jaar. Dit is ruim 7% van zijn laatstverdiende salaris. Erik ontvangt dus totaal vanaf leeftijd 65 jaar € 1.774,08 + € 13.128 = € 14.902,08. Dit is 59% van zijn laatstverdiende salaris.
Het derde pensioensysteem dat we noemde is het beschikbare premiesysteem. Dit systeem gaat uit van de premie in plaats van het opbouwde pensioen. U krijgt van uw werkgever een percentage van uw salaris aan premie. Ook kan de werkgever u een percentage geven van uw pensioengrondslag. De pensioengrondslag is uw salaris min een bedrag voor de opbouw van AOW. Bij een beschikbare premieregeling is het van tevoren niet duidelijk hoeveel pensioen u precies ontvangt vanaf pensioendatum. Uw pensioenuitvoerder geeft u wel een indicatie in uw pensioenoverzicht.
De hoogte van uw pensioen is dus afhankelijk van veel factoren, zoals:
- soort pensioenregeling: eindloon, middelloon of beschikbaar premiesysteem;
- opbouw per jaar;
- wijze waarop rekening wordt gehouden met de AOW;
- aantal jaren dat u pensioen opbouwt.U bouwt 70% van uw laatstgenoten salaris inclusief de AOW uitkering op als er sprake is van een eindloonregeling met een opbouwpercentage van 2% per jaar en u minimaal 35 jaar pensioen opbouwt. Er moet dan ook nog rekening gehouden zijn met de AOW die u ontvangt en niet met meer AOW dan u werkelijk zal ontvangen. Er zijn maar weinig regelingen die hieraan voldoen.
Wanneer heeft u mogelijk een pensioengat?
- U bent laat begonnen met werken en pensioenpremie betalen
- U bent vaak van werkgever veranderd.
- U bent tijdelijk gestopt met werken
- U wilt eerder stoppen met werken
Voorbeeld
Brigitte bekijkt samen met haar pensioenadviseur haar financiële situatie bij pensionering. Brigitte wil graag stoppen met werken op 63-jarige leeftijd. In haar pensioenreglement is een pensioenrichtleeftijd opgenomen van 65 jaar. Als zij stopt met werken ontvangt zij vanaf 65-jarige leeftijd een pensioenuitkering van € 13.300 bruto per jaar. Stopt zij op 63-jarige leeftijd ontvangt zij een bedrag van € 11.770 bruto per jaar. Haar inkomen zal doordat zij eerder stopt met werken dus € 1.530 bruto per jaar lager zijn.
