7 vragen over koorts

1. Wat is koorts?

Een normale lichaamstemperatuur is tussen de 35,5 en 37,5 graden Celsius. Als je koorts hebt, dan is je lichaamstemperatuur boven de 38 graden Celsius. De verhoogde temperatuur geeft aan dat lichaam bezig is met het bestrijden van ziekteverwekkers. Het gaat dan om een infectieziekte als griep of verkoudheid.

2. Wat gebeurt er in mijn lichaam?

Bij koorts zijn bacteriën en virussen het lichaam binnengedrongen en scheiden stoffen af die het warmtecentrum in de hersenen beïnvloeden. Hierdoor word je rillerig en krijg je het koud. Zodra het lichaam een verhoogde temperatuur heeft bereikt, ga je zweten en krijg je een warme rode huid. Op deze manier probeert het een verdere stijging van de temperatuur te voorkomen.

Koorts is meestal een goed teken. Door de temperatuurverhoging gaat je afweer namelijk beter en sneller werken, waardoor ziekteverwekkers sneller uit je lichaam zijn. De verhoogde lichaamstemperatuur zorgt er ook voor dat bacteriën en virussen minder goed groeien.

3. Wat kun je zelf doen?

Het beste is om voldoende te drinken (twee liter per dag) en uit te rusten, zodat alle energie naar het herstel van je lichaam gaat. In deze tijd van corona moet je je laten testen, (met je gezin) thuisblijven en uitzieken. Blijf thuis tot de uitslag van de coronatest bekend is. De uitslag bepaalt vervolgens of je weer naar buiten mag.

4. Wanneer moet je de huisarts bellen?

Neem contact op met de huisarts als de koorts meer dan drie dagen aanhoudt of na koortsvrije dagen opnieuw stijgt. Ook in de volgende gevallen is het verstandig contact op te nemen met een arts:

• Je wordt suf of kortademig.
• Je drinkt of plast heel weinig.
• Je hebt een hart-, long- of nierziekte of diabetes.
• Je hebt weinig weerstand door een ernstige ziekte of door een medische behandeling.
• Je hebt last van een stijve nek of braken.
• Je bent de afgelopen vier weken in de tropen geweest.

5. Hoe kun je het best je lichaamstemperatuur meten?

Je kunt de temperatuur op verschillende manieren meten: in de mond, oor, anus en onder de oksel. De meest betrouwbare manier is rectaal, via de anus. Dit heeft te maken met de verschillen in temperatuur. Zo is de temperatuur in de mond een halve graad lager dan in de anus en onder de oksel is deze gemiddeld een halve tot zelfs een graad lager dan rectaal gemeten. Wil je liever niet rectaal meten, dan moet je hier dus rekening mee houden.

Gebruik het liefst een digitale thermometer, geen kwikthermometer, omdat deze sneller meet en geen giftig kwik bevat. Volgens de Consumentenbond is meten met een voorhoofds- of oorthermometer niet zo betrouwbaar.

6. Wat zijn de beste middelen bij koorts?

Bij koorts is het niet nodig om een koortsverlagend middel in te nemen. Een hogere lichaamstemperatuur helpt om de infectie te bestrijden. Wil je toch een medicijn gebruiken, bijvoorbeeld omdat je veel pijn hebt, dan kun je het best paracetamol nemen. Dit is zonder recept verkrijgbaar, is effectief en heeft in normale doseringen weinig bijwerkingen.

Koorts wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een virus. Wanneer je een infectie met een bacterie hebt, kan de arts antibiotica voorschrijven. Antibiotica helpen niet tegen een virus.

7. Hoe zit het met NSAID's?

Je hoeft geen NSAID's als ibuprofen, diclofenac en naproxen in te nemen bij koorts. Deze werken niet beter en zelfs minder goed dan paracetamol. Bovendien hebben ze meer bijwerkingen.

Let op: dit artikel betreft (achtergrond)nieuws en is daarom sinds juli 2020 inhoudelijk niet meer aangepast. Kijk voor actuele ontwikkelingen op de website van het RIVM.