Negen vragen over de uitvaartverzekering

Dit artikel is geactualiseerd.

1. Wat kost een uitvaart?
2. Welke soorten uitvaartverzekeringen zijn er?
3. Ik betaal inmiddels al veertig jaar premie. Als ik alles bij
   elkaar optel, heb ik al drie keer de waarde van het eindkapitaal
   betaald. Toch moet ik nog steeds premie betalen. Hoe zit dat?
4. Is een uitvaartverzekering wel nodig?
5. Wat doet een overlijdensrisicoverzekering eigenlijk?
6. Is de uitvaartverzekering fiscaal aftrekbaar?
7. Welke kosten zijn wel en niet gedekt?
8. Ik heb een uitvaartverzekering bij een bepaalde maatschappij, maar wil nu toch dat de uitvaart door niet-aangesloten uitvaartondernemer geregeld wordt. Hoe werkt dit?
9. Ik heb een geschil met mijn uitvaartverzekering. Wat nu?

Uitvaartverzekering

Wat kost een uitvaart?
Dat verschilt enorm. Wilt u een eigen of een algemeen graf? Kiest u voor een crematie? Wilt u een massief eikenhouten kist of toch een goedkoper alternatief? Wel of geen steen? Hoeveel volgauto’s wenst u? Wel of geen advertentie in een landelijke krant? Hoeveel rouwkaarten, bedankkaarten of bidprentjes denkt u nodig de hebben? Koffie achteraf of een compleet warm buffet? Het kan allemaal, maar het kost ook allemaal geld. Daar komt nog eens bij dat er grote regionale verschillen bestaan, zowel voor wat betreft grafrechten als voor bijvoorbeeld kistdragers of twee kopjes koffie met een plakje cake. Voor een sobere uitvaart moet u al snel rekening houden met € 6.000. Het Nibud berekende in 2022 dat een gemiddelde uitvaart ongeveer € 7.500 kost.

Welke soorten uitvaartverzekeringen zijn er?
De meeste mensen kiezen voor een naturaverzekering. U krijgt dan bij overlijden een vooraf bepaald pakket aan diensten uitgekeerd: een kist, de aula, rouwkaarten, een volgauto en een kopje koffie met cake. Een eenvoudige uitvaart dus, alle zaken die u extra wenst - zoals een andere kist, of een andere locatie of een uur aula in plaats van een halfuur - kosten u geld en over het algemeen gaat het daarbij om veel geld. Voor een naturaverzekering betaalt u een (lage) maandpremie of een bedrag ineens (een koopsom). Kiest u voor een maandpremie, dan moet u die een leven lang blijven betalen. Stopt u daar tussentijds mee, dan vervalt de hele dekking.

Daarnaast is er de kapitaalverzekering. Deze keert geen diensten maar een bedrag uit en hiervan betaalt u zelf de uitvaart. Het bedrag dat u krijgt, is waardevast: het groeit mee met de jaarlijkse prijsstijgingen. Voor een kapitaalverzekering moet u eenmalig een koopsom storten. Let wel op de kleine lettertjes: sommige verzekeraars keren minder geld uit als u zelf uw uitvaartondernemer kiest of niet het crematorium of de begraafplaats van uw verzekeraar kiest. 

Voor elke uitvaartverzekering geldt overigens dat u alert moet blijven op tussentijdse prijsstijgingen. De Consumentenbond becijferde in 2016 dat de kosten voor een uitvaart jaarlijks met 3 procent stijgen, maar de laatste jaren gaat dat een stuk harder. Het is dan ook belangrijk dat het verzekerde bedrag daarin meegaat. Veel verzekeraars bieden die mogelijkheid een keer in de zoveel jaar. Kapitaalverzekeringen worden jaarlijks geïndexeerd, maar deze inflatiecorrectie houdt helaas geen gelijke tred met de kostenstijgingen van een uitvaart.

Ik betaal inmiddels al veertig jaar premie. Als ik alles bij elkaar optel, heb ik al drie keer de waarde van het eindkapitaal betaald. Toch moet ik nog steeds premie betalen. Hoe zit dat?
Dat is het nadeel van een naturaverzekering. De maandpremie is laag, maar om aanspraak te kunnen maken op de dekking, moet u wel levenslang blijven betalen. U had destijds ook kunnen kiezen voor een verzekering waarvoor u korter had moeten betalen, bijvoorbeeld tot uw 65ste. Maar dan was u per maand wel meer premie kwijt geweest. Aan de meeste uitvaartverzekeringen heeft u er alleen iets bij een ovelijden. Daar komt langzaam verandering in. Enkele aanbieders bieden de mogelijkheid een deel van het geld eerder uit te keren. Let daarbij wel op, want het kan betekenen dat nabestaanden straks meer aan de uitvaart moeten betalen.

Is een uitvaartverzekering wel nodig?
Daarover zijn de meningen verdeeld. Als u over voldoende spaargeld en misschien wel een levensverzekering beschikt, kunnen de nabestaanden daarvan de uitvaart betalen. Maar misschien wilt u niet dat de erfenis voor een flink deel daaraan opgaat en geeft het meer rust en duidelijkheid als u een polis afsluit. Die afweging moet u zelf maken. Maak daarbij echter niet de fout om te denken dat met een polis van een paar euro per maand alles straks geregeld is. Beter is het om vooraf na te denken over uw wensen, en daar een polis op maat bij af te sluiten. Zo voorkomt u nare verrassingen.

Wat doet een overlijdensrisicoverzekering eigenlijk?
Een overlijdensrisicoverzekering sluit u af om ervoor te zorgen dat uw nabestaanden de financiële gevolgen van het wegvallen van uw inkomen kunnen opvangen. Met het geld uit deze verzekering kunnen de nabestaanden bijvoorbeeld de kosten voor wonen (hypotheek dan wel huurkosten), maar ook de studiekosten voor de kinderen betalen - het is maar net voor welk bedrag u de verzekering afsluit. Een overlijdensrisicoverzekering is dus echt bedoeld voor de nabestaanden van de overledene. Overigens kunnen zij er ook voor kiezen een deel van dit geld aan de uitvaart te besteden. U doet er goed aan regelmatig te controleren of het verzekerde bedrag van uw polis aansluit bij uw actuele financiële situatie.

Is de uitvaartverzekering fiscaal aftrekbaar?
Uitgaven voor een begrafenis of crematie zijn niet fiscaal aftrekbaar. Sinds 2016 is de vrijstelling voor geblokkeerde rekeningen vervallen als u op een geblokkeerde rekening spaart voor uitvaartkosten (het zogeheten banksparen voor uitvaartkosten). Er geldt wel een vrijstelling als u een kapitaalverzekering bij een uitvaartverzekeraar hebt. U mag begrafenis- of crematiekosten van de erfenis aftrekken, maar de begrafenis- of crematiekosten moet u dan wel verminderen met ontvangen uitkeringen van de uitvaartverzekeringen.

Welke kosten zijn wel en niet gedekt?
Dat verschilt per polis, maar meestal dekt een naturaverzekering de kosten voor een standaard kist, het opbaren, een eigen graf (vaak inclusief delven, begraven en afkoop van de grafrechten voor twintig jaar voor twee personen), een sobere koffietafel, vervoer met een lijkwagen en een volgauto, ongeveer 75 rouwkaarten en bedankjes. Zaken als een rouwadvertentie, grafsteen, eigen graf, massieve kist, bloemen en tal van andere persoonlijke wensen worden over het algemeen niet gedekt. Bovendien hanteren de meeste verzekeraars voor een aantal zaken een maximumbedrag. Controleer daarom goed wat er gedekt is.

Ik heb een uitvaartverzekering bij een bepaalde maatschappij, maar wil dat een niet-aangesloten uitvaartondernemer de uitvaart regelt. Hoe werkt dit?
De mogelijkheden hiervoor verschillen per maatschappij, maar in de regel bent u dan duurder uit. De meeste verzekeraars gaan namelijk uit van standaardvergoedingen voor de verschillende diensten. Deze bedragen zijn gebaseerd op hun eigen tarieven. Hoewel een andere uitvaartondernemer misschien wel dezelfde tarieven hanteert, is het in de praktijk vaak zo dat u meer moet betalen, omdat veel verzekeraars maximumvergoedingen hanteren op het moment dat u met een niet-aangesloten uitvaartondernemer in zee gaat. Het is daarom van belang dat u van tevoren vraagt hoe uw verzekeraar hiermee omgaat.

Ik heb een geschil met mijn uitvaartverzekering. Wat nu?
Als u er met uw verzekeraar niet uitkomt, kunt u de klacht voorleggen aan het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). Op de website van het Klachteninstituut vindt u alle informatie over hoe u een klacht kunt indienen en hoe de procedure er dan uitziet.