Scoliose: abnormale verkromming van de ruggengraat
Slechts vier procent van de mensen heeft het. Toch is het een vrij onbekende vorm van rugpijn: scoliose. Wat is een scoliose precies? Wat zijn de symptomen en is er iets aan te doen?
De niet-medische term voor scoliose, een kromme rug, maakt in één klap duidelijk wat een scoliose is. Bij een scoliose is de wervelkolom (ruggengraat) zijdelings verkromd.
C- en S-vormige verkromming
Als de wervelkolom naar één kant kromgroeit, met dus één bocht, spreekt men van een C-vormige verkromming. Als de wervelkolom naar twee kanten kromgroeit, en dus twee bochten heeft, spreekt men over een S-vormige verkromming.
Vaak draait de wervelkolom ook nog eens om haar as (torsie-scoliose), daardoor ontstaat op borsthoogte aan de rugkant een bolling, oftewel een bochel (gibbus).
Welke klachten heb je bij scoliose?
Een scoliose kan pijn in je rug geven, met name wanneer je voorover buigt.
Welke klachten/aandoeningen kun je nog meer hebben wanneer je een scoliose hebt?
- een gekanteld bekken
- ongelijke benen
- hoofdpijn
- uitstralende pijn naar je benen
- vermoeidheid door verminderde longfunctie
Overigens hoeft een scoliose niet per se klachten te geven. Zeker bij kinderen zijn er in de regel zelfs helemaal geen klachten. Dat neemt niet weg dat bij kinderen behandeling wel nodig is, om klachten in de toekomst te voorkomen.
Hoe ontstaat een scoliose?
Soms is een scoliose al bij de geboorte aanwezig, dan heet het congenitale scoliose. Veel vaker ontstaat de aandoening tijdens de groei, zo vlak voor de puberteit, rond de leeftijd van 10 jaar.
Een enkele keer ontstaat een scoliose nog later, bijvoorbeeld door veroudering. Waardoor een scoliose ontstaat, is heel vaak onbekend. De oorzaak kan zijn dat er afwijkingen zijn aan het bot, de zenuwen, de spieren of het bindweefsel.
Wat moet je doen als je scoliose hebt?
Hoe eerder je een scoliose ontdekt, hoe beter de behandeling kan zijn. Het hoofddoel van de behandeling is ervoor te zorgen dat je wervelkolom niet verder verkromt. Een behandeling duurt vaak erg lang. Totdat je uitgegroeid bent, blijf je sowieso onder controle bij een orthopeed en fysio- of oefentherapeut.
Oefentherapie
Oefentherapie kent verschillende vormen, denk hierbij aan fysiotherapie, cesartherapie en mensendieck. Al deze therapieën doen net iets anders, maar met hetzelfde doel: de pijnklachten proberen te verminderen en de beweeglijkheid van - in dit geval - de rug verbeteren.
Een heel andere therapievorm is chiropractie. Ook een chiropractor richt zich op stoornissen van het bewegingsapparaat, maar zijn einddoel is om via gedoseerde mechanische impulsen het hele zenuwstelsel weer optimaal te laten functioneren.
Met alle therapievormen kun je zo goed mogelijk proberen te leven met een scoliose. Zeker als je een lichte scoliose hebt, een kromming tot 25 graden, kan oefentherapie goed helpen bij eventuele pijnklachten. De kromming wordt berekend door een orthopeed met behulp van een speciaal daarvoor ontwikkelde methode: de methode-Cobb.
Orthopeed
Een orthopeed is een arts die is gespecialiseerd in afwijkingen aan het bewegingsapparaat. Hij kan de afwijking van de ruggengraat bij kinderen onder controle brengen door het laten dragen van een brace of gipskorset. Dat gebeurt wanneer de kromming tussen de 25 en 45 graden is. Oefentherapie kan daarnaast nodig zijn om de spieren te versterken.
Operatie
Ernstige gevallen van een scoliose, dat wil zeggen wanneer de kromming groter is dan 45 graden, kunnen worden geopereerd. Een brace heeft bij deze gevallen geen zin meer, want die kan niet meer voldoende corrigeren.
Bij kinderen opereert men sneller dan bij volwassenen. De ruggenwervel van een kind is namelijk nog soepel en kan snel herstellen van zo'n operatie. De ruggenwervel van een volwassene is vaak al wat stijver en herstelt langzamer.
Bij de operatie wordt de rug door de orthopedisch chirurg als het ware vastgezet met behulp van metalen staven, waardoor verdere kromgroei voorkomen wordt.