‘De zorg, daar komen wij samen wel uit’

Sinds juni 2013 wonen ze samen in een huis: Kees en Els Schaaps (58), en Robert (33), Elise (32), Fae (3) en Tatum (1) Langes uit Malden. Ze hebben het ‘op de groei’ gekocht. Of ‘levensloopbestendig’, zoals de beleidsmakers het graag noemen.
Het imposante huis is gebouwd op de plek waar het echtpaar Schaaps in 2008 een boshuisje kocht met een flinke kavel grond. Al snel ontstond het plan om samen te gaan wonen met dochter Elise en haar gezin. Architectenbureau Studio de Wit & Co, dat ervaring heeft met kangoeroewoningen (of meergeneratiewoningen), werd ingeschakeld.

Inmiddels is de begane grond deels bewoond door Kees en Els. Dochter Elise en haar gezin slapen in het souterrain. De ruimtes zijn van elkaar gescheiden door een geluiddichte deur, zodat de kleinkinderen niet voortdurend in- en uitlopen bij opa en oma. “Eigenlijk zijn de kinderen nu nog te klein om dat echt goed te begrijpen. Maar voor later is dat vast handig”, vertelt dochter Elise – zwanger van nummer drie – lachend.
Kees en Els zijn ook blij met deze woonvorm. Oma past zelfs twee dagen per week op de kinderen, waarmee ze veel kinderopvang besparen. “We kunnen het allemaal heel goed met elkaar vinden, anders waren we natuurlijk nooit in dit project gestapt”, vertelt Kees. Hoe zijn toekomst in dit mooie huis eruitziet? Daar denkt hij nu nog niet eens echt over na. “Maar mochten wij later hulp nodig hebben, dan komen wij daar natuurlijk samen wel uit.”

Kangoeroe-varianten

Meergeneratiewoningen zijn er in talloze varianten: koop, tijdelijk of permanent aangepast, of huur. De overeenkomst is dat het meestal gaat om twee via een gang of trap met elkaar verbonden bestaande huizen. Elke ‘generatie’ heeft eigen voorzieningen en vaak ook een eigen opgang.
☛ Goed om te weten...
Soms is het lastig te bepalen wat het is: één, of twee huizen? Als het een perceel is met als bestemming dubbele bewoning, dan is het gemakkelijk er twee woningen te realiseren. Maar vaak is dit niet het geval en moet het bestemmingsplan worden gewijzigd. Dat kost minimaal een half jaar. Als het al lukt. Volgens Vereniging Eigen Huis geven gemeenten door soepeler regels wel sneller toestemming dan voorheen. Het kan ook een nadeel zijn dat de gemeente de nieuwe woonvorm blijft zien als twee adressen. Dan betalen de bewoners dubbele lasten.

Tijdelijke zorgwoning

Sinds oktober 2013 is het eenvoudiger geworden om een zogeheten ‘mantelzorgwoning’ te plaatsen. Dat is een manier om van een normaal huis een tijdelijke kangoeroewoning te maken. Meestal door het plaatsen van een complete, aangepaste woning of chalet in de tuin. Sommige ouderen verkopen het huis al aan de kinderen en verhuizen dan naar een aangepast chalet in de voormalige eigen tuin in plaats van naar het verpleeghuis.
☛ Goed om te weten...
Voor een mantelzorgwoning had u voorheen een vergunning van de gemeente nodig, maar in principe hoeft dat nu niet meer. Een voorwaarde is wel dat er sprake is van mantelzorg en het moet gaan om een tijdelijke oplossing: de extra woning mag dus niet oneindig blijven staan. Dat lijkt geen probleem: de meeste mensen kopen een mantelzorgwoning en verkopen die na gebruik weer door. Meer informatie vindt u bij Mezzo, de belangenorganisatie van mantelzorgers (www.mezzo.nl, Mantelzorglijn, 0900-202 04 96 (€0,10 p/m).

Liever huren?

Een bestaande kangoeroewoning huren kan ook, al is het aanbod nog beperkt. Volgens Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg (KCWZ) gaan steeds meer woningcorporaties zulke woningen aanbieden. Voordeel van huren boven kopen is dat de achterblijvende bewoners niet in de problemen komen als een van de oudere bewoners toch naar een verpleegtehuis gaat, of overlijdt. Informeer eventueel bij een woningbouwvereniging bij u in de buurt.
☛ Goed om te weten...
Als de kangoeroewoning als één adres wordt bestempeld, zijn er ook nadelen. Gaat u een kangoeroewoning huren, dan kan het zijn dat u of uw kinderen geen huurtoeslag meer ontvangen, omdat het verzamelinkomen te hoog is. Meer info: www.toeslagen.nl of via de Belastingtelefoon 0800-05 43. Ook het recht op bijstand kan vervallen. Over de gevolgen voor de AOW is veel te doen. De overheid is van plan inwonende AOW’ers met €300 per maand te korten, maar bij het ter perse gaan van dit nummer lijkt het laatste woord daar nog niet over gezegd. Actuele info: Sociale Verzekeringsbank (www.svb.nl, 020-656 56 56).

Er is veel te doen over ‘de zorg’ en dat betekent dat plannen snel kunnen veranderen. In ons zorgdossier www.plusonline.nl/zorg leest u altijd de laatste stand van zaken.