Hoe houd je je hart gezond?
Het is van 8 tot 14 april collecteweek van de Hartstichting. Elke dag overlijden in Nederland meer dan 100 mensen aan hart- en vaatziekten. Aandacht voor het hart is dan ook nog steeds hard nodig. We stellen cardioloog en directeur Janneke Wittekoek, van HeartLife, vijf vragen over het belang van een gezond hart, een gezonde levensstijl en bewustwording.
1. Vanaf 8 april is het Hartweek. Waarom is het zo belangrijk dat er aandacht is voor het hart?
“Hart- en vaatziekten zijn nog steeds wereldwijd doodsoorzaak nummer één. Met alle kennis die we nu hebben kunnen we nog veel meer bereiken op preventief gebied. Met alle jaren wetenschap, weten we dat bepaalde risicofactoren bijdragen aan het dichtzitten van het bloedvat. Die factoren kun je dus gewoon identificeren en behandelen. Je zou veel eerder bij de huisarts terechtkunnen en in ieder geval kunnen weten wat je risicofactoren zijn. Je kunt dan hart- en vaatziekten gaan voorkomen, want dat is de enige manier waarop we het gaan terugdringen.
Daarnaast weten we natuurlijk heel veel van het hart, maar er zijn nog een heleboel dingen die we niet weten, zoals bijvoorbeeld hoe ontstaan bepaalde ritmestoornissen, er zijn bepaalde hartfaalsyndromen die we nog niet goed begrijpen. Daarvoor is het dus heel belangrijk dat er veel meer wetenschappelijk onderzoek gedaan wordt, en daarvoor hebben we natuurlijk die fondsenwerving. We hebben gewoon veel meer geld nodig voor wetenschappelijk onderzoek. En natuurlijk voor het vrouwenhart, daar ontbreekt nog heel veel kennis aan. En daar heb je ook geld voor nodig om dat verder te gaan onderzoeken.”
2. Moet je je hart periodiek checken? Zo ja, vanaf wanneer?
“Ik vind dat je al op jonge leeftijd risicofactoren - die kunnen leiden tot hartproblemen - periodiek moet checken, inventariseren en behandelen. Het is geen overbodige luxe om eens een goed hartonderzoek te doen, en daar kun je over twisten wat de leeftijd daarvoor is, maar ik zou zeggen rond het 40e levensjaar. Dan is het goed om te weten hoe je hartgezondheid ervoor staat.
Je kunt je hart laten testen door middel van een uitgebreid onderzoek, bestaande uit een echo en een inspanningstest. Het is voor jezelf belangrijk om je risicofactoren te inventariseren. Ken je getallen! Zorg dat je weet wat je bloeddruk is, je cholesterol en je suikerwaarden. Let op je gewicht, eet gezond en beweeg veel. Dan komt het wel goed.”
3. 80 procent van de hart- en vaatziekten kunnen worden voorkomen door een gezonde leefstijl. Heeft u tips hoe je je hart gezond houdt?
“Het is belangrijk om bewust te zijn van je hartgezondheid: niet roken (0), BMI onder de 25, bloeddruk 120/80, bloedsuiker onder de 5 en de 5-3-1-regel voor cholesterol. Als je je cholesterol meet in het bloed, dan krijg je vaak drie waarden: een totaalcholesterol, een LDL – het slechte cholesterol – en een HDL, het goede cholesterol. En dan is de verhouding: een totaalcholesterol onder de 5, het slechte cholesterol onder de 3 en het goede cholesterol boven de 1. Die getallen moet je een beetje aanhouden.
Houd verder het mediterrane dieet aan: eet veel groente en fruit, goede vetten, noten en peulvruchten. Alles wat zwemt, vliegt en rent is over het algemeen mager vlees en past in een bewust dieet. Beweeg 7 dagen per week, 30 minuten, en dan het liefst ook nog 3 keer per week matig intensief, zoals krachttraining.”
4. Bewustwording speelt een belangrijke rol bij het tijdig herkennen van de symptomen van hart- en vaatziekten. Op welke signalen moet je letten?
“Pijn op de borst, extreme vermoeidheid, kortademigheid, hartkloppingen, neiging om flauw te vallen en griepachtige verschijnselen (vooral bij vrouwen).”
5. Wanneer moet je aan de bel trekken?
“Natuurlijk moet je aan de bel trekken bij eerdergenoemde klachten, maar het is eigenlijk veel belangrijker om die risicofactoren op orde te hebben, dan voorkom je problemen later in het leven. Als je die klachten hebt, dan ben je namelijk al voor de helft op weg. Het onderliggende proces van een hartinfarct, aderverkalking, is immers een stille ziekte. Je krijgt pas klachten als de bloedvaten al aangedaan zijn.”
Janneke Wittekoek is directeur en cardioloog bij HeartLife. Heartlife is een expertisecentrum voor hart en gezondheid. Hun doel is om sterfte bij vrouwen en mannen terug te dringen, als gevolg van (onbegrepen) hartklachten.
Wil je je hart (preventief) laten onderzoeken? Dit kan - zonder tussenkomst van een (huis)arts - bij HeartLife. Het onderzoek bestaat onder andere uit een ECG (hartfilmpje), inspanningsonderzoek, vaatonderzoek en echo. Neem voor meer informatie contact met hen op.