Je schedel fungeert als klankkast
Je weet precies hoe je stem klinkt. Denk je. Maar vaak is het toch even schrikken als je jezelf terug hoort in een filmpje of opname. Dan klinkt je stem anders. Onaangenaam zelfs. Hoe komt dat?
"Als je praat, hoor je je stem van twee kanten", zei Deniz Baskent, hoogleraar auditieve perceptie van het Universitair Medisch Centrum Groningen hierover tegen de Volkskrant. "De geluidstrilling die je stem produceert, bereikt via de lucht van buitenaf het trommelvlies in het oor. Maar als je praat, gaat je stemgeluid ook direct via je nek en je schedel naar het oor."
Hoor je je eigen stem terug, dan hoor je alleen het eerste deel; de geluidstrilling die via de lucht komt. En dat is schrikken, want dat klinkt scheller en minder mooi. Want het stemgeluid dat binnendoor reist, is lager van toon omdat de schedel als een soort klankkast fungeert. Lagere frequenties gaan er makkelijker doorheen dan hogere frequenties. Hierdoor vervormt het geluid en lijkt onze stem lager dan dat deze in werkelijkheid is. Baskent: "Dat lage geluid, de bas, geeft warmte aan je stem. Dat vinden mensen plezierig klinken."
Lage stemmen zijn aantrekkelijk
"Mensen zijn vaak verrast als ze zichzelf op een opname horen", zei Niels Schiller, hoogleraar psycho- en neurolinguïstiek aan de Universiteit Leiden in AD. Hij doet onderzoek naar hoe mensen taal verwerken. "Sommigen geloven zelfs niet dat het hun eigen stem betreft." Ook volgens hem vinden mensen lage stemmen over het algemeen mooier dan hoge stemmen. Mogelijk omdat we dit associëren met kracht en competentie. "Presentatoren op radio of televisie hebben ook vaak een lage en sonore stem. We voelen ons aangetrokken tot dergelijke stemmen."
Wie ontevreden is met zijn stemgeluid heeft overigens pech. Een spraak- of stemtherapeut kan helpen met klank en intonatie, maar aan toonhoogte valt weinig te veranderen. Deze is namelijk genetisch bepaald. Een kleine troost: als je jezelf maar vaak genoeg terug hoort, wen je uiteindelijk ook aan je 'echte' stemgeluid.
- Algemeen Dagblad
- Volkskrant