Feiten en fabels over je waterkoker

Getty Images

Wat voor soorten waterkokers zijn er eigenlijk? Is het ongezond om hetzelfde water meerdere malen te koken? En hoe zit het met kalkaanslag? PlusOnline onderscheidt de feiten van de fabels over je waterkoker in dit verhelderende artikel!

Lees ook:

Zet je waterkoker nóóit twee keer aan met hetzelfde water. Dat is ongezond!

FABEL
Een lekker kopje thee gedronken? Er zit nog wat water in de waterkoker dus hop, je zet hem nog een keer aan! Het klinkt misschien als de milieuvriendelijke optie, want je verspilt zo natuurlijk geen water. Maar: de UK Tea and Infusions Association waarschuwt dat je de waterkoker beter niet nog een keer aan kan zetten met hetzelfde water. Wanneer je water voor de tweede keer kookt, wordt het water vies en de thee smakeloos.

Maar is het ook ongezond? Er gaat een gerucht rond dat chemicaliën zoals arsenicum en fluoride door het herhaaldelijk koken van hetzelfde water meer en meer geconcentreerd raken, tot een punt dat het giftig kan zijn.

Maar dat is onzin. Bij het koken van water wordt 100 graden Celsius bereikt. Het is de hitte die het water laat stomen en niet de opgeloste stoffen (mineralen) in het water. De enige manier waarop de samenstelling van gekookt water verandert is wanneer exact dezelfde opgeloste stoffen (mineralen) nu in een kleinere ‘ruimte’ zitten. Dit gebeurt echter ook al na eenmaal koken.

In een waterkoker kun je ook eieren koken

FEIT
Ja, dit kan! Leg wat eieren op de bodem van de waterkoker en vul deze vervolgens helemaal met water. Nadat de waterkoker is afgeslagen, laat je de eieren nog even in het water nagaren. Het is niet nodig om het water nog een keer te koken. Wil je een zachtgekookt eitje? Dan wacht je ongeveer 3 minuten na het afslaan van de koker (bij medium eieren). Voor hardgekookte eieren moet je ongeveer 5 minuten geduld hebben.

Maar is het ook gezond? Nou, in principe is het niet ongezond om eieren te koken in de waterkoker. Zorg wel dat je de eieren lang genoeg in het water laat nagaren, want anders zijn ze niet gestold. Pas op: eieren kunnen aan de buitenkant nog vies zijn, door modder, kippenstront of bacteriën. Als die vervuiling in je waterkoker komt, kan dat je thee een rare nasmaak geven. Even van te voren afspoelen is dus aan te raden. De bacteriën gaan door het koken dood, dus daat hoef je je geen zorgen over te maken.

Vergeet niet om een gaatje in het ei te prikken, want als het stukkookt in de waterkoker, zit hij onder de rommel!

Een waterkoker moet je zo nu en dan ontkalken

FEIT
Om de levensduur van de waterkoker te verlengen, is het belangrijk om hem af en toe te ontkalken. Hoe doe je dat? Simpel. Doe een scheut azijn erin, aanlengen met water en koken maar. Daarna wel even een paar keer naspoelen, anders smaakt uw thee naar azijn.

Een tweede optie is het gebruik van een anti ketelsteen sponsje. Stop deze in de waterkoker en je zult geen last meer hebben van kalkaanslag.

Een waterkoker aanzetten zonder dat er water in zit, kan hem kapot maken

FEIT
Veel waterkokers hanteren een minimumniveau voor het water. Zit er helemaal geen water in en zet je het apparaat aan, dan kan hij stuk gaan. Dit geldt echter niet voor alle waterkokers. Sommige zijn gemaakt met een droogkookbeveiliging. Bijvoorbeeld de Philips Daily HD9350/90. Deze beveiliging schakelt de waterkoker automatisch uit als het apparaat per ongeluk wordt ingeschakeld als er geen of onvoldoende water in zit.

Een kokendwaterkraan is energiezuiniger dan een waterkoker

DAT HANGT ERVAN AF
Een kokendwaterkraan lijkt op een gewone kraan, maar er komt kokend water uit! Deze heeft een reservoir van een aantal liter. Hierin wordt leidingwater in ongeveer een kwartier tijd aan de kook gebracht. Dit water wordt vervolgens de hele tijd op een temperatuur van 110 graden gehouden (zonder dat het kookt). Hierdoor kun je altijd kokend water uit de kraan halen. Wachten tot de kraan heet wordt is niet nodig. Het warme water komt direct uit de kraan. Is dat niet veel slimmer en moderner dan een waterkoker?

Als je de energie die nodig is voor een glas thee uit een kokendwaterkraan vergelijkt met die uit een waterkoker, dan zie je toch wel een groot verschil. Beide apparaten hebben evenveel energie nodig om het water van leidingwatertemperatuur naar het kookpunt te brengen. De waterkoker is dan klaar, maar de kokendwaterkraan moet dat water soms nog urenlang op die temperatuur houden. Dat aan de kook houden kost zo'n 10 joule per seconde.

Als de kokendwaterkraan het water dag en nacht aan de kook houdt begin je dat op den duur wel aan je energierekening te merken, maar minder met lage tarieven. In een waterkoker kook je vaak meer water dan dat je daadwerkelijk nodig hebt. Dit nadeel heeft de kokendwaterkraan niet, waardoor je nooit te veel verwarmt en op die manier wat energie uitspaart. Voor beide opties valt dus iets te zeggen. Het hangt er helemaal vanaf hoe vaak je heet water nodig hebt.

De kokendwaterkraan kun je uitzetten, maar dit is vooral verstandig als je langer dan drie dagen weggaat. Dit in verband met het opnieuw opwarmen van het water én het doorspoelen. De kokendwaterkraan verbruikt per zo'n vijf cent aan energie. Laat je deze een heel jaar aan, dan kost dit je dus 18,25 euro aan stroom.

De bekendste kokendwaterkraan is die van Quooker. Andere goede merken zijn o.a. Grohe en Inventum.

Waterverbruik lager
Waar een kokendwaterkoker meestal wél goed op scoort is het waterverbruik, dat hiermee vermindert. In de normale situatie moet je de kraan eerst ongeveer 10 seconden openzetten voordat er warm water uitkomt. Al het koude water dat hiervoor eerst uit de kraan komt, loopt meestal ongebruikt de gootsteen door. Hierdoor wordt iedere keer 3 tot 5 liter water verspild.

Water besparen is natuurlijk goed, maar kosten van drinkwater in Nederland zijn erg laag en er is geen dreigend drinkwatertekort. Dus de duurzaamheidswinst is hiermee misschien gering. Al kost het ook energie om water te zuiveren, en hoe minder er gezuiverd hoeft te worden door waterbesparing, hoe duurzamer.

De ene waterkoker is de andere niet

FEIT
Een waterkoker moet water kunnen koken. Okay, zover waren we al. Maar toch zijn er grote verschillen bij waterkokers onderling. Denk aan:

- Inhoud. Gebruik je de waterkoker vooral voor een éénpersoons kopje thee of soepje tussendoor? Dan heb je aan een inhoud van 1 liter vaak wel genoeg. Heb je een meerpersoons huishouden? Dan is een inhoud van 2 liter aan te raden.

- Warmhoudfunctie. Wil je het water vervolgens ook nog op een precieze temperatuur houden? Dan is een waterkoker met warmhoudfunctie precies wat je zoekt.

- Temperatuur instellen. Er zijn ook waterkokers waarbij je zelf de temperatuur in kunt stellen. Dat is handig als je een echte theeliefhebber bent en verschillende soorten thee op de juiste temperatuur wilt drinken. Groene thee bereid je bijvoorbeeld het beste op een temperatuur van 70 tot 80 °C, terwijl witte thee weer het beste smaakt met water van 95 °C.

- Een open of gesloten verwarmingselement. Het voordeel van een gesloten verwarmingselement is dat je geen last hebt van kalkaanslag. Het element bevindt zich niet in het water, dus kalkdeeltjes kunnen zich er ook niet aan hechten. Het verwarmen van het water zal daardoor wel iets langer duren dan bij een waterkoker met een open element. Neem je toch een koker met het element in het water, kijk dan of er een kalkfilter is inbegrepen.

- Waterniveau-indicator. Heb je een exacte hoeveelheid kokend water nodig, bijvoorbeeld tijdens het koken? Met een waterniveau-indicator kun je dat heel eenvoudig van buitenaf aflezen.

Dan rest nog de vraag: wat voor type waterkoker wil ik? Er is keuze uit:

RVS waterkoker
Deze is ondertussen al bijna net zo populair als de bekende waterkoker van kunststof. Een RVS waterkoker past qua uiterlijk vaak goed bij een moderne keuken. Extra voordeel is dat RVS makkelijker schoon te maken is.

Glazen waterkoker
Het heeft toch iets bijzonders wanneer je het water in een glazen waterkoker ziet borrelen tot het kookpunt. Vaak is het een waterkoker met LED-verlichting, die vanaf de onderkant zorgt voor een mooi lichteffect. Met een glazen waterkoker zie je ook altijd goed wanneer het weer tijd is om de waterkoker te ontkalken.

Dubbelwandige waterkoker
De dubbelwandige waterkoker zie je zowel in uitvoeringen met kunststof als RVS. Door de dubbele wand blijft het water langer warm en hoef je het dus niet zo snel opnieuw te koken. Handig als je bijvoorbeeld nog een tweede kopje thee wilt.

Reiswaterkoker
Ook op vakantie genieten van een kopje thee bij het ontbijt? Een reiswaterkoker is lekker compact van formaat, zodat-ie makkelijk in je koffer past.

Bronnen:
Kieskeurig.nl
EiEiEi.nl