Eicellen invriezen

Hoewel zaad al jaren ingevroren (en weer ontdooid)  kan worden, is de techniek om eicellen in te vriezen nog maar kort bekend. Eicellen zijn namelijk relatief groot en hebben veel vocht in zich. Tijdens het bevriezen vormen zich kristallen en die kunnen de eicellen kapot maken. Embryo’s konden wel al ingevroren worden.

Sinds 2006
Pas in 2006 lukte het Japanse wetenschappers voor het eerst om eicellen versneld in te vriezen, een methode waardoor ze wel in tact blijven. Een opluchting voor mensen voor wie onvruchtbaarheid op de loer ligt door gebrek aan een partner of door een chemokuur. De techniek is ook ideaal voor vrouwen die op jonge leeftijd in de overgang dreigen te raken; als dat op tijd ontdekt wordt tenminste. Hoe werk het precies?

Uitgestelde IVF
Feitelijk is het invriezen van eicellen niets meer dan een uitgestelde IVF-behandeling. En vergis u niet, dat is een zware medische behandeling. Bij IVF (in vitro fertilisatie), worden een of meer eicellen buiten het lichaam bevrucht met zaadcellen. De ontstane embryo’s worden vervolgens in de baarmoeder teruggeplaatst.

Hormooninjecties
Ook voor het invriezen van eicellen moeten vrouwen moeten  eerst 10 tot 15 dagen hormooninjecties spuiten om de eicelproductie stevig te stimuleren. Vervolgens haalt een gynaecoloog tien eicellen uit het lichaam door met een dikke naald door de vaginawand te gaan. Deze eicellen worden ingevroren bij een temperatuur van -197 graden Celsius. Op het moment dat de vrouw zwanger wil worden, worden de eicellen ontdooid en via IVF bevrucht met een verse zaadcel. De bevruchte eicel gaat terug in het lichaam en vervolgens begint het wachten.

De cijfers zijn wel iets gunstiger bij de ingevroren cellen. De kans om met 'normale' IVF zwanger te worden is dertig procent. Met het invriezen van eicellen stijgt dat tot veertig procent.

Kosten
Een niet onbelangrijk detail: de kosten voor het invriezen van eicellen liggen flink hoger dan van een IVF-behandeling. Een IVF-behandeling kost zo’n 1700 euro. Met medicijnen komt daar al snel 1300 euro bij. Het invriezen van eicellen is duurder. Naast de kosten voor de IVF-behandeling komt er al gauw 2200 euro voor medicijnen bij, 400 euro voor het invriezen en 40 euro per jaar huur van de vriescel. Let wel: dit zijn de kosten voor één behandeling. Het is goed mogelijk dat er meerdere behandelingen nodig zijn om een 'voorraadje' eicellen aan te leggen.

Ziekenhuizen als het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam en het Universitair Medisch Centrum Utrecht vermelden de tarieven voor het invriezen van eicellen gewoon op hun website.

Verzekering
Een beperkt aantal IVF-behandelingen zit in het basispakket van de zorgverzekering. Het invriezen van eicellen wordt niet gedekt door de verzekering tenzij er een medische indicatie voor vergoeding is. Bijvoorbeeld als een vrouw aan chemotherapie moet beginnen waarbij de eierstokken beschadigd kunnen raken of wanneer er een verhoogde kans is om vervroegd in de overgang te komen.

Direct afrekenen
Is de reden voor het invriezen van eicellen veilig stellen van een kinderwens (zoals bij vrouwen zonder partner), dan moet er direct bij het ziekenhuis worden afgerekend. Ook kan het gebeuren dat er op de dag van een IVF-behandeling wordt overgegaan tot het invriezen van eicellen omdat de man geen levend zaad kan produceren. Verder zijn er mensen die om persoonlijke of religieuze redenen slechts één of twee eicellen willen laten bevruchten. De overige eicellen kunnen dan later worden gebruikt.

Leeftijden
Iedere vrouw komt in aanmerking voor het laten invriezen van eicellen al zijn er wel maximale leeftijden gesteld. In Nederland is dat voor het weghalen van eicellen en het laten invriezen 40 jaar. Terugplaatsen moet gebeuren voordat de potentiële moeder 45 wordt. Dit laatste heeft niet zozeer een medische reden maar gebeurt met het hoog op het ongeboren kind. Aangenomen wordt dat een moeder met een leeftijd waarop anderen oma zijn, niet wenselijk is voor een jong kind. In sommige andere landen zijn ze overigens minder strikt in het hanteren van zo’n leeftijdsgrens.