Ronde, jeukende eczeemplekjes
Eczeem manifesteert zich in verschillende vormen. Bij rode ronde jeukende eczeemplekjes kan het zijn dat je te maken hebt met nummulair eczeem. De plekjes danken hun naam aan de vorm, nummus betekent namelijk munt.
Naast muntvormig zijn de eczeemplekken bij nummulair eczeem ook roodschilferend. De grootte kan verschillen en sommige plekken vloeien samen tot grotere plekken. Soms vind je op de plekken ook blaasjes, bultjes, korstjes of kloofjes.
De aandoening komt vooral voor bij volwassenen. Bij vrouwen vaker op wat jongere en bij mannen op wat oudere leeftijd. Vrouwen hebben regelmatig plekken op de handen, maar over het algemeen komt nummulair eczeem vooral op de benen voor. Ook op buik, armen en voeten verschijnen soms plekken. Het is overigens niet besmettelijk.
Oorzaak
Waardoor nummulair eczeem ontstaat is niet precies bekend. Mogelijk is het een irritatie van de huid door gebruik van zeep, shampoo, cosmetica of andere huidverzorgingsproducten, maar ook klimaatfactoren zoals kou en droogte kunnen een rol spelen. Uitdroging van de huid in het algemeen lijkt een risicofactor; nummulair eczeem wordt vaak gezien bij mensen met een droge huid.
Het is dan ook niet per defintie één ziektebeeld: het kan ook een uiting zijn van contacteczeem of constitutioneel (atopisch) eczeem. Deze laatste geldt vooral bij jonge kinderen.
Diagnose
De diagnose nummulair eczeem wordt meestal gewoon gesteld op basis van de klachten. De ronde eczeemplekken zijn erg kenmerkend. In de acute fase kunnen ze nat zijn, in de chronische fase meer schilferig. Het aantal plekken wisselt, maar vaak zijn ze wel symmetrisch aanwezig op het lichaam. Jeuk komt ook veelal voor. Soms kan de aandoening erg lijken op uitdrogingseczeem, psoriasis of ringworm. Aanvullend onderzoek kan dan nodig zijn. Als de huisarts denkt dat er sprake is van een contactallergie zal een plakproef worden uitgevoerd.
Behandeling
Smeren is over het algemeen het devies bij nummulair eczeem. En dan niet met een willekeurige bodylotion, maar met een speciale eczeem crème zonder cortisonen. Zo’n crème zorgt ervoor dat de huid meer vocht vasthoudt. Ze voorkomt dat de huid uitdroogt en vermindert daarnaast de jeuk en irritatie.
Er bestaan verschillende crèmes dus het loont de moeite om je te laten adviseren door een drogisterijmedewerker apotheker. Uitproberen is ook een aanrader: kijk wat het beste bij je werkt en het lekkerst smeert. Je kunt ook overdag een crème gebruiken die snel intrekt en ’s avonds een vettere.
Mocht bovenstaande niet helpen dan kan worden overgegaan tot behandeling met een corticosteroïdzalf op recept. Corticosteroïden remmen de ontstekingsreacties in de huid en werken ook goed tegen de jeuk. Alleen een sterke corticosteroïd is bij nummulair eczeem zinvol. Kortdurend dagelijks gebruik geeft zelden bijwerkingen, op de lange termijn kan de huid dunner worden. Maak dus goede afspraken met de huisarts over het gebruik van dit middel.
Bij hardnekkig nummulair eczeem is lichttherapie (uvb-straling) soms ook nodig.
Zelf doen
Hoe erg eczeem ook kan jeuken, probeer niet te krabben. Met krabben vererger je namelijk niet alleen de jeuk, maar vergroot je ook de kans op infecties. Houd je nagels dus kort en zoek afleiding op momenten dat je jeuk hebt.
Daarnaast is het van groot belang om irritatie en uitdroging van de huid te voorkomen. Ga daarom niet te vaak onder de douche of in bad, probeer het te beperken tot twee à drie keer per week. Zorg dat het water ook niet te warm is, 37 graden is prima, en blijf hooguit 5 minuten onder de douche of in bad. Gebruik daarbij zo min mogelijk zeep, shampoo of badschuim en kies voor hypoallergene producten. Je kunt ook wat olie zonder parfum aan het bad toevoegen. Na het wassen is het ook belangrijk om de huid goed in te smeren met een speciale crème voor de droge en gevoelige huid.
Katoenen kleding kan ook helpen. Zorg in ieder geval dat je kleding luchtig zit. Warmte en wol kunnen de huid irriteren, waardoor eczeem verergert.
En dan?
Als je de plekken goed behandelt en als je maatregelen neemt om uitdroging te voorkomen, zullen de plekken verdwijnen. In de meeste gevallen binnen enkele weken. Ze kunnen wel weer terugkomen. Zeker in de wintermaanden, als de lucht erg droog is. Dan kun je gewoon weer opnieuw smeren. Daarom is blijven smeren met een speciale crème voor droge en gevoelige huid belangrijk.
- Nederlands Huisartsen Genootschap
- Huidarts
- Huidinfo
- Huidziekten.nl