Wandelen met Hella: “Als kind dacht ik, was ik maar niet geboren”

Getty Images

Na een moeilijke en eenzame jeugd vindt Kees van den Brink halverwege zijn leven eindelijk de zin van zijn leven. “Lang heb ik gezocht, maar nooit gedacht dat ik zoveel zou vinden.”

Kees van den Brink (79) is getrouwd met Ria. Ze hebben een geadopteerde dochter en twee kleinkinderen. Hella van der Wijst (54) presenteert wekelijks Ik mis je bij de EO. Haar nieuwe boek Troost; als je iemand mist ligt nu in de boekhandel. Ze houdt van wandelen en een goed gesprek.

Het glunderende gezicht van Kees van den Brink komt niet alleen door de glanzende Bossche bol waar we voorafgaand aan onze wandeling mee ‘moeten’ beginnen. Kees woont al jaren niet meer in Den Bosch, maar deze stad voelt voor hem als thuis. “Ook al heb ik me moeten ontworstelen aan mijn verleden hier, dat niet echt leuk was.”

Getty Images

Terwijl we genieten van de typisch Bossche lekkernij met goede chocolade en slagroom, wordt direct duidelijk hoe het verleden van deze man is verweven met de stad waar we gaan wandelen. Waar nu Bakkerij Royal is, runde ooit zijn peetoom een bekend horecabedrijf. “Mijn vader was er kelner en werd verliefd op de dame achter de balie, het meisje dat mijn moeder zou worden. Oma woonde op hotelkamer 19. Als ik weg mocht van de kostschool, bezocht ik haar.”

Buiten wijst Kees op het luik dat tijdens de Tweede Wereldoorlog toegang gaf tot de schuilkelder. “Daar lag ik in een bedje tussen de nissen terwijl het buiten tekeerging.” Hij ziet nog zo de Britse soldaat met zijn stengun op de hoek van de straat en hoort nog de gevechten. “Voor hetzelfde geld hadden wij dit gesprek nooit gehad”, zegt hij. Angst heeft Kees er niet aan overgehouden. Wel een fascinatie voor geschiedenis. Wandelend naar de plek waar zijn wieg stond, komt dan ook de ene na de andere herinnering boven. Waar nu een hotspot is, woonden in de tijd van Kees mensen die geen cent te makken hadden.

Via de historische Binnendieze lopen we richting de Markt. We bewonderen De Moriaan, een van de oudste bakstenen huizen van Nederland. Het rijksmonument werd begin dertiende eeuw gebouwd in opdracht van hertog Hendrik van Brabant. Nu huist er de VVV. Als we doorsteken richting de stadswal roept Kees enthousiast: ”Kijk, daar is ‘de Cathrien’, de kruiskerk waar ik ben gedoopt.”

Getty Images

Nadat zijn vader gerant werd in het verderop gelegen voormalige hotel-restaurant Chalet Royal, is Kees daar in 1939 geboren als tweede van vijf kinderen. “We sliepen op de zolder. Mijn oudere broer achter een opbergschot! Nu zit er een chique B&B met het mooiste uitzicht op het natuurgebied Bossche Broek.”Over zijn verleden heeft Kees vooral vragen overgehouden.

Waarom moet hij bijvoorbeeld zo jong al naar de kostschool? “Ik heb op acht scholen gezeten. Ik had weinig vrienden, en altijd moest ik weer afscheid nemen. Ik heb mijn ouders nooit iets gevraagd. Het gebeurde gewoon. Maar elk kind wil bij zijn moeder zijn.” Zijn ouders werkten hard. Er was geen tijd voor de kinderen. Op kostschool was hij het mikpunt van een frater. “Hij gaf mij het gevoel dat het niets zou worden met me. Ik kreeg een minderwaardigheidscomplex waar ik lang last van heb gehouden.”

Achter het restaurant pakken we het voetveer over de rivier Dommel richting Bossche Broek. Tot 1629 was dit moerasgebied een natuurlijke verdediging van de stad die als bijnaam kreeg: ‘de onoverwinnelijke moerasdraak’. Nergens anders wandel je zo snel vanuit het hart van een stad een natuurgebied in als hier. Oude zandpaden brengen ons terug in de tijd.

Getty Images

Een jongensdroom heeft Kees nooit gehad. Toen zijn broer niet in de zaak van zijn ouders wilde werken, vond hij dat zo zielig voor zijn ouders dat hij het zelf maar ging doen. “Diep van binnen was ik graag naar de hogere hotelschool gegaan. Maar met vijf kinderen vond mijn vader dat ik het vak maar net als hij in de praktijk moest leren.”

Als 17-jarige ging hij varen en werkte hij in verschillende horecabedrijven. Weer thuis boterde de samenwerking met zijn vader niet. “Als ik wat anders deed dan gebruikelijk, kreeg ik te horen: ‘We doen het al zeventien jaar zo.’” Hoe hard Kees ook werkte, goed was het nooit. Op zijn 28ste vluchtte hij weg. Hij trouwde met Ria en begon een jongerencafé in Limburg.

We stoppen even om te genieten van het silhouet van Den Bosch met de Sint-Janskathedraal als parel. Het is pas februari, maar toch jogt ons een man in blote bast voorbij. Kees roept hem vrolijk na. Hij is echt een man van de natuur. Echtgenote Ria zou liever in Den Bosch winkelen of musea bezoeken.

Maar hoe verschillend ze ook zijn, ze houden elkaar al 53 jaar in evenwicht, constateert hij trots. Zij bleef pal achter hem staan, ook al kende hun huwelijk hobbels. Zo konden ze geen kinderen krijgen. “Ik wist niet hoe haar te troosten.” Kees was wel gewend om voor zichzelf te zorgen omdat niemand anders dat deed, maar niet voor anderen. Alsnog werden ze trotse ouders van een adoptiedochter en genieten ze als opa en oma.

Pas als Kees de titel Master of Micro-wave krijgt voor zijn kookkunsten met de toen nog nieuwe magnetron, gaat er iets kantelen in hem. “Als snotneus verkeerde ik ineens in het gezelschap van gerenommeerde koks. Geweldig! Dat gaf me zelfvertrouwen.” In de tweede helft van zijn leven vindt Kees eindelijk zijn bestemming.

Hij deed een beroepstest op het arbeidsbureau, waarna ze hem op het idee brachten om het beroepsonderwijs in te gaan. “Ik, die acht scholen had doorlopen en voor niets deugde?” Alle mogelijke cursussen volgde Kees. Hij ging lesgeven aan de Horeca Vakschool. “Vooral kinderen van wie je de gebruiksaanwijzing moet opzoeken, hadden een plekje in mijn hart. Ik herkende mezelf in lastige en kwetsbare kinderen.”

Het gaf Kees ook inzicht in zijn eigen getroebleerde jeugd. Het maakte hem milder naar zijn vader. Als zijn ouders weleens op de Horeca Vakschool kwamen eten, voelde hij hun trots, ook die van zijn vader. Lange wandelingen samen verbeterden hun verstandhouding. Kees begreep hoe de oorlog zijn vader had getekend. Zijn zware tijd in een krijgsgevangenenkamp, iets waar hij nooit over sprak. Ook kreeg hij respect voor hoe zijn vader, die weeskind was, van kelner was opgeklommen tot gerant in een van de beste restaurants van Nederland.

“Bij mijn dominante moeder lag dat moeilijker. In plaats van aandacht aan mij te geven, ging ze liever bridgen.” Zijn leven lang heeft Kees haar genegenheid en liefde gezocht. Op de vraag of hij wel haar liefde heeft gevoeld, antwoordt Kees na lang denken: “Ja, als je ‘Knoesje’ wordt genoemd, moet dat wel.”

Met zijn gevoel kwam hij in het reine toen hij via een medium hoorde dat zijn moeder ‘sorry, sorry’ had gezegd voor hoe het was gegaan tussen hem en haar. Kees vermoedt dat ook zijn moeder vroeger veel heeft meegemaakt waar ze nooit over heeft kunnen of willen spreken. Diep halen we adem, en zwijgend stappen we verder door de groene long van ’s-Hertogenbosch.

Ook al bleven veel vragen over zijn verleden onbeantwoord, door het schrijven over zijn familiegeschiedenis kreeg Kees wel zicht op zijn leven. “Ik zie nu alle momenten waar ik zowel verbaasd over als trots op ben. Wie had ooit kunnen bedenken dat ik vakboeken zou gaan schrijven en columns in een vakblad?” En met ontroering in zijn stem zegt hij: “Lang heb ik gezocht, maar ik heb nooit gedacht dat ik zoveel zou vinden.”

Getty Images

Het Bossche Broek

Het Bossche Broek is een laaggelegen grasland vlak bij de binnenstad van ‘s-Hertogenbosch. Het riviertje Dommel stroomt erdoorheen. Vroeger overstroomde het bijna ieder jaar en dan stond het hele Bossche Broek blank. Buiten de geasfalteerde fietspaden zijn de wandelpaden overwegend onverhard; vooral bij nat weer kunnen dijken en paden modderig zijn. Kijk voor de wandelroute op www.ivn-s-hertogenbosch.nl (kies onder het tabblad ‘Natuurgebieden’ voor ‘Bossche Broek’). Toeristische informatie vind je op www.bezoekdenbosch.nl. 
Startpunt: Sint-Janskathedraal.
Lengte: 4 of 5,5 kilometer.
Horeca: bekende adressen voor
een Bossche bol zijn Bakkerij Royal
en banketbakkerij Jan de Groot.
Vervoer: NS-station ’s-Hertogenbosch.