Mijn man en ik hebben allebei twee kinderen uit een eerdere relatie. We zijn 20 jaar geleden met elkaar in gemeenschap van goederen getrouwd. Wij denken nu na over onze erfenissen en we zijn van mening dat het niet nodig is om een testament te maken, want als we niets doen erven onze kinderen allemaal 25% van ons totale vermogen; en dat is wat wij willen. Klopt dit of vergissen wij ons?
Kennelijk heeft u allebei een goede relatie met alle vier de kinderen. Dat is fijn om te lezen. Daarom gunt u hen ook allemaal evenveel van uw vermogen na het overlijden van u beiden.
Uw redenering gaat echter niet helemaal op.
Als namelijk (in de situatie zonder testament) een van u beiden komt te overlijden, dan zijn er drie erfgenamen. De langstlevende van u beiden en de eigen kinderen erven dan ieder een derde deel van de nalatenschap (1/3 van de helft van de gemeenschap van goederen). Deze eigen kinderen erven op dat moment dus 1/6 deel van het totale (gemeenschappelijke) vermogen. De langstlevende houdt de beschikking over alles en de eigen kinderen krijgen hun erfdeel in de vorm van een niet opeisbare vordering op de langstlevende.
Als vervolgens de langstlevende overlijdt, krijgen de kinderen van de eerst-overleden echtgenoot ieder hun zesde deel van het totale vermogen uitgekeerd. De eigen kinderen van de langstlevende zijn nu de erfgenamen en zij erven ieder de helft van de nalatenschap (de eigen helft van de langstlevende van het totale/gemeenschappelijke vermogen) PLUS het door de langstlevende eerder geërfde derde deel (verkregen na het overlijden van de eerste echtgenoot) oftewel 1/4. Zij ontvangen dan dus ieder 1/6 (de helft van een derde) meer dan de kinderen van de eerst-overleden echtgenoot.
In een cijfervoorbeeld
Stel het totale/gemeenschappelijke vermogen is 600. Bij het eerste overlijden erven de eigen kinderen ieder 1/3 van 300 = 100. Bij het tweede overlijden erven de eigen kinderen van de langstlevende ieder ½ van 400 = 200.
Mocht u dit anders willen regelen, zult u toch over een testament moeten nadenken.
N.B. Verder is het van belang of er wel of geen rente wordt afgesproken over de niet-opeisbare vorderingen bij het eerste overlijden. Als er anders dan volgens de wet toch een rente wordt afgesproken, bestaat de kans dat de kinderen van de eerst-overleden ouder uiteindelijk juist weer meer ontvangen dan de kinderen van de laatst-overleden ouder.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft daarna een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds 2015 is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
