Ferry Mingelen maakt een wandeltocht in het nationaal park Majella in het Italiaanse Abruzzengebergte, op zoek naar wolven die hier al tientallen jaren in het wild leven. “Af en toe hoor ik gekraak hoger op de helling.” Benieuwd naar Ferry zijn zoektocht?
Midden in de nacht schrik ik wakker. Ik logeer in B&B Casa Mila boven in het dorp Pretoro op een heuvel tegen de oostelijke helling van het Majellamassief. De honden beneden in het dorp zijn in een woest geblaf uitgebarsten. Slaan ze alarm om de wolven? Zou kunnen… Die komen, volgens de plaatselijke wolvengids Fabrizio Chiavarou, namelijk regelmatig aan de rivier drinken.
Pretoro, met zijn steil oplopende middeleeuwse straatjes, is een van de mooiste dorpen van Italië. Vanuit mijn raam zie ik ’s ochtends de zon opkomen, ver weg boven de Adriatische Zee. Dat is nog eens ‘a room with a view’! Achter het dorp beginnen dichtbeboste hellingen, bekroond met kale kalkstenen toppen die lijken te gloeien in de ochtendzon. Voor mensen is dit moeilijk begaanbaar terrein, dus ideaal voor wolven. Er leven er zo’n honderd in dit gebied. Fabrizio: “Dat gaat redelijk samen. Er is genoeg prooiwild zoals herten, reeën en wilde zwijnen, zodat de schade voor de boeren beperkt blijft.” Hij is beheerder van de Area Faunistica del Lupo in Pretoro, een grote en zwaar omheinde opvang voor gewonde wolven. “We houden de roedels wolven in het gebied goed in de gaten. Sommige dieren zijn met gps-zender uitgerust, zodat we de herders op de bergweiden kunnen waarschuwen als ze in de buurt komen. En als er toch vee wordt doodgebeten, vergoedt de overheid de schade.”
Afrikaanse herder
De volgende dagen trek ik dwars over de bergrug via de Passo Lanciano naar het gehucht Decontra bij de Orfento-kloof. Op de lagere hellingen voert het pad door dichte eiken- en beukenbossen, hogerop door struikgewas, jeneverbes, brem en meidoorn. Alpenkraaien dartelen rond de toppen; soms zitten ze achter een buizerd aan als die te dichtbij komt. Af en toe kom ik een vervallen ronde stenen hut tegen, waar herders vroeger konden schuilen voor noodweer.
Op een bergweide vol grazende koeien ontmoet ik verrassend een donkere Afrikaanse herder. Hij spreekt Engels, heet Karimo, en vertelt dat hij anderhalf jaar geleden als bootvluchteling uit Gambia in Italië aankwam. “Ik heb geluk gehad dat ik niet in de stad ben gebleven, maar hier als herder aan de slag kon.” Twee grote witte Abruzzen-berghonden draaien om hem heen. “Verderop heb ik er nog drie. Ze bewaken dag en nacht de kudde. Er zijn weleens wolven in de buurt, maar die durven door mijn honden echt niet dichtbij te komen.”
Herder Karimo bewaakt met zijn Abruzzen-berghonden de kudde.
Slecht zicht
De volgende ochtend ligt de pas in de dichte mist. De verlaten kabelbaan op de top, waar in de winter druk geskied wordt, verdwijnt in de wolken. Ik wilde hier hoog over de bergkam afdalen naar Decontra, maar door het slechte zicht vind ik dat te riskant. Met spijt besluit ik de slechtweervariant van de tocht te volgen, onder de bergkam langs, door het bos. Geen mooi uitzicht over de toppen, maar urenlang door het schemer van het beukenwoud lopen. Omgevallen bomen liggen kriskras over het pad. Het kronkelt langs de helling rond rotsblokken zo groot als een huis. Het is drukkend stil, maar af en toe hoor ik gekraak hoger op de helling. Ik krijg een unheimisch gevoel en schrik als plotseling verder op het pad een familie wilde zwijnen luid knorrend het bos in vlucht.
Hoe heerlijk is dan het warme welkom in Agriturismo Pietrantica in Decontra, een biologische boerderij. Camillo Sanelli bewerkt het land, zijn vrouw Marisa verzorgt de gasten, bakt brood, maakt jam, kookt, kortom, heerst in de grote woonkeuken waar familie en gasten samen eten. Paolino, de oude vader van 92, zit ook aan tafel. Zijn leven lang woont hij in Decontra, een gehucht dat pas in 1970 een verharde toegangsweg kreeg.
“Alleen op het gemeentehuis wisten ze dat we bestonden”, vertelt Marisa, terwijl ze met haar blote handen deeg voor de pasta aan het kneden is. Pasta, vlees, groente, salade, taart na: wie wil afvallen, kan beter niet bij Marisa logeren. Paolino was schaapherder, net als zijn vader en zijn grootvader. Hij maakte nog mee dat de herders geen honden hadden en de hongerige wolven op afstand gehouden moesten worden door ze met stenen te bekogelen. In zware sneeuwstormen raakte een schaapskudde soms verdwaald en vonden de herders hun beesten terug, uitgemoord. “Nu zijn de wolven goed voor ons want ze trekken veel toeristen”, zegt Marisa.
Ferry Mingelen wordt aan de grote eettafel bediend door eigenaresse Marisa.
Spannend idee
Spannend idee “Wat moet ik eigenlijk doen als ik een wolf tegenkom?”, vraag ik aan Fabrizio. Hij lacht: “Die kans is niet erg groot. Wolven mijden mensen, je ziet hoogstens hun sporen. Ze horen of zien je al van ver aankomen en houden zich dan schuil.” Op mijn tocht door de Majella heb ik helaas geen wolf en zelfs geen sporen gezien, maar op de hoge hellingen kreeg ik regelmatig het gevoel dat ik vanuit de bosrand in de verte in de gaten werd gehouden. Werd ik echt bespied of was het louter inbeelding? Wie zal het zeggen. Het was in ieder geval een spannend idee!
Ferry van Mingelen kwam hem niet tegen, maar hij is er wel: de Argentijnse wolf.
Fit de bergen in
Bergwandelen is heerlijk, maar je moet er wel voldoende conditie voor hebben. Dieke Kok is een arts, gespecialiseerd in bergsporten. Zij legt op pagina 108 in deze Plus Magazine uit hoe je gezond de bergen in gaat en gezond weer thuiskomt, ook als je hartklachten of luchtwegproblemen hebt.
De Abruzzen praktisch
Het Parco Nazionale della Majella is een ruige bergachtige streek in Midden-Italië, ruim twaalf keer zo groot als ons nationaal park De Hoge Veluwe. De beschreven vijfdaagse wandeling door het gebied is goed gemarkeerd. De route voert door weide- en berglandschappen, afgewisseld door dichte eiken- en beukenbossen. De wandelingen zijn pittig, maar goed te doen voor de geoefende wandelaar. De beste reisperiode is van mei tot oktober. Je kunt rechtstreeks naar Pescara in het hart van de Abruzzen vliegen met Ryanair vanuit Airport Weeze. Een alternatief is Rome met bijvoorbeeld KLM. Ferry Mingelen maakte deze wandelreis met touroperator SNP, die gespecialiseerd is in actieve vakanties.
- Plus Magazine