Sinds de wijzigingen in de AWBZ vrezen veel oudere mensen dat zij straks hun vermogen moeten opeten, terwijl anderen ‘die er op los hebben geleefd’ veel minder of misschien helemaal niets hoeven te betalen voor hun verzorging. In deze en onze volgende columns vertellen wij u hoe de eigen bijdrage kan worden beperkt.
Als (kandidaat-)notaris worden wij sinds de wetswijziging van 2013 regelmatig benaderd met de vraag of er iets kan worden gedaan om de eigen bijdrage voor de AWBZ te verlagen. Veel mensen vinden het wettelijke systeem namelijk oneerlijk. Vaak wordt gezegd dat de mensen die een appeltje voor de dorst hebben bewaard, nu mogen opdraaien voor anderen die zich nooit hebben bekommerd om hun oude dag. Dit is natuurlijk niet zo, want de werkelijke kosten van de zorg zijn veel hoger dan de eigen bijdrage; uiteindelijk betaalt de overheid het grootste gedeelte van de kosten. Daarnaast is het goed te weten dat voor de vaststelling van uw eigen bijdrage in dit jaar uw financiële situatie per 1 januari van twee jaar geleden van toepassing is.
Als wij dus voor 2014 willen uitrekenen wat uw eigen bijdrage is, kijken wij naar uw situatie per 1 januari 2012. Het is daarnaast ook goed te beseffen dat veel oudere mensen statistisch gezien binnen drie jaar na opname in een verzorgingstehuis overlijden. Als u toch uw eigen bijdrage wilt beperken, dan zult u uw inkomen/vermogen moeten verkleinen. Wij hebben wij de volgende tips voor u.
Tip 1: Maak een berekening
De in 2013 gewijzigde regeling is van belang als uw vermogen in box 3 boven het heffingvrije vermogen uitkomt (in 2014: € 21.139,-; voor partners: € 42.278,-). Indien u tot die groep mensen behoort, wordt uw eigen bijdrage verhoogd met de zogeheten vermogensinkomstenbijtelling.
Door uw box 3 vermogen te verkleinen, kunt u dus de eigen bijdrage beïnvloeden. Maar voordat u daarmee begint, is het is verstandig uit te (laten) rekenen hoe hoog uw eigen bijdrage is. U kunt daar voor het gratis rekenprogramma gebruiken die te vinden is op de website van het CAK (het bureau dat deze eigen bijdrage voor de AWBZ int; zie: www.hetcak.nl). Als u namelijk een royaal pensioen hebt, is de kans groot dat u de maximale eigen bijdrage moet betalen. Het heeft in dat geval geen zin om uw box 3 vermogen te verkleinen (tenzij u erfbelasting voor uw erfgenamen wilt besparen).
Tip 2: Los uw hypotheek af
Als u uw hypotheekschuld aflost, slaat u twee vliegen in één klap. Aan de ene kant verkleint u hiermee uw box 3 inkomen, terwijl u aan de andere kant ook uw box 1 inkomen verlaagt. Indien u vervolgens geen eigenwoning schuld meer heeft, bent u namelijk geen eigenwoningforfait (in box 1) verschuldigd. En aangezien het eigenwoningforfait ook wordt gezien als inkomen, verlaagt u hiermee eveneens de eigen bijdrage voor de AWBZ.
Tip 3: Schenk
Wanneer uw box 3 vermogen uit een flinke hoeveelheid spaargeld bestaat, zou u voor de verlaging van de eigen bijdrage allereerst kunnen denken aan het doen van schenkingen. Deze kunt u bijvoorbeeld doen aan uw (klein)kinderen of aan een goed doel. Bestaat uw box 3 vermogen niet uit geld op de bank, dan kunt ook op ‘papier schenken’. (zie in dit kader ook: http://www.geldenrecht.nl/artikel/2013-04-05/spek-uw-portemonnee-de-notaris). Als u de papieren schenking alleen met het oog op de AWBZ doet, is een notariële akte niet noodzakelijk . Het is echter om verschillende redenen wel verstandig om de schenking via de notaris te regelen.
Over een dikke maand geven wij u nog een aantal tips waarmee u uw eigen bijdrage kunt verlagen.
Mr. A.R. Autar notaris bij Kooijman Lambert Notarissen te Rotterdam en voorzitter van de EPN (dit is de vereniging van notarissen die zich o.a. in de AWBZ-problematiek hebben gespecialiseerd).
Mr. S.E. de Vries is kandidaat-notaris bij Kooijman Lambert Notarissen.
U kunt notaris Autar twitteren via @anielautar
