Duurzaamheid staat volop in de belangstelling. Dat is logisch, want we willen allemaal de wereld een beetje beter achterlaten voor onze (klein)kinderen. Het is alleen jammer dat zonnepanelen of bijvoorbeeld een warmtepomp gelijk een forse investering betekenen. En dat geld heeft niet iedereen. Door deze vijf tips leeft u duurzamer en bespaart u ook nog eens op een makkelijke manier geld.
Geld besparen, dat is iets wat iedereen wel wil. En hoe mooi is het als dat samen gaat met het milieu. Omdat u op die manier zelf minder stroom verbruikt bijvoorbeeld; of omdat de productie ervan minder water kost. Hierbij dus vijf makkelijke manieren om het milieu een goede dienst te bewijzen terwijl het u ook nog eens minder kost.
1. Was buiten drogen
Het is een van de meest simpele manieren van besparen, die ook nog eens een heerlijk fris ruikende was oplevert. Een droger neemt namelijk al gauw 7 procent van uw totale stroomverbruik in huis in. Dat is nog meer als u hem niet goed vult. Veel mensen die denken dat de droogtrommel vol zit, vullen ‘m namelijk maar voor tweederde. De droger is namelijk een stuk groter dan een wasmachine. Dit stroomverbruik belast het milieu, want bij het opwekken van elektriciteit uit fossiele brandstoffen komen vervuilende stoffen en broeikasgassen vrij.
Kunt u toch niet zonder droger, verschoon dan in ieder geval regelmatig het filter. Hoe meer stof er in uw filter zit, hoe hoger het energieverbruik namelijk is. Een zuinige droger met A++ label verbruikt 1,34 kWH per droogbeurt van 60 minuten; dat komt neer op circa 31 cent per keer. Vieze filters laten de droogtijd enorm oplopen en dan kan zo’n droogbeurt ineens wel € 1,55 kosten. Op het wassen bespaart u door op lagere temperaturen te wassen. Als u altijd op 30 graden zou wassen, scheelt u dat toch weer zo'n 30 euro per jaar.
Tip: als we het toch over elektrische apparaten hebben; vergeet dan ook niet om regelmatig de vriezer te ontdooien. Een laagje ijs van 2 mm betekent ongeveer 10 procent extra energieverbruik, aldus Nuon. Als u uw vriezer niet ontdooit, heeft u na een jaar een laagje van zeker 5 mm. Dat kost dus zeker 30 procent meer energie.
2. Let op uw plasticgebruik
Ongemerkt gebruikt u meer plastic dan u doorheeft. En dat belast het milieu behoorlijk, om over die steeds grotere plastic soup in onze oceanen nog te zwijgen. Een stap naar duurzaam leven, is het beperken van de plastic consumptie. Dat begint natuurlijk met het meenemen van een eigen tas voor de boodschappen. Maar er zijn meer manieren om uw plasticgebruik terug te dringen. En dat is ook nog eens beter voor uw portemonnee. Als u kraanwater in een eigen fles meeneemt, bent u bijvoorbeeld veel goedkoper uit. Kraanwater kost gemiddeld 0,2 eurocent per liter en dat maakt het zo’n 340 keer goedkoper dan bronwater in een flesje. Bovendien kost de productie van een lege plastic waterfles (1 liter) ongeveer 5 liter water. Een plastic waterflesje kost 2000 keer meer energie dan kraanwater. Alle reden om een mooie, duurzame drinkfles aan te schaffen. Gebruik verder een ouderwetse broodtrommel of herbruikbaar zakje voor eten dat u meeneemt en let in de winkel op hoe producten verpakt zijn. Toch plastic afval? Recycle en scheid uw afval zodat het weer opnieuw gebruikt kan worden. Door te scheiden maakt u zichzelf ook bewuster van wat u gebruikt. Zoek alternatieven en maak er een sport van zo weinig mogelijk afval te creëren.
3. Duurzaam consumeren
Op de boodschappen kunt u niet alleen veel geld besparen, maar ook uw milieu-impact beperken. Uiteraard let u al op de kleintjes als u boodschappen doet. U bukt wat vaker om het huismerk te pakken, leest de reclamefolders kritisch door en koopt fruit en groenten van het seizoen. Het eindbedrag op de kassabon wordt nog een stuk lager als u de consumptie van vlees beperkt en vaker plantaardige producten eet. Dan bent u namelijk echt duurzaam bezig. Een derde van de totale uitstoot van broeikasgassen is volgens het RIVM gerelateerd aan de voedingssector. Hiervan dragen dierlijke producten, waaronder vlees en zuivel, bij aan meer dan de helft van de broeikasemissie. Plantaardige producten hebben over het algemeen een lagere milieu-impact dan dierlijke producten. Tips om duurzaam te consumeren:
Minder vlees
Volgens het Wageningen Economic Research (voorheen Landbouw Economisch Instituut van de Universiteit Wageningen) 'eten' Nederlanders gemiddeld 76,3 kilo vlees per jaar. Dit gewicht is echter inclusief botten. 'Als vuistregel geldt dat daarvan ongeveer de helft uit vlees en vleeswaren bestaat', aldus het researchinstituut. Dat komt neer op gemiddeld 105 gram vlees per dag. Voor het produceren van 1 ons rundvlees is 1.500 liter water nodig. U bespaart met één dag geen vlees eten dus evenveel water als u verbruikt met een maand lang dagelijks douchen, becijferde NRC vorig jaar. Bovendien komen er bij het houden van vee, die ook worden gebruikt voor het maken van zuivelproducten, gassen vrij die bijdragen aan het broeikaseffect en klimaatverandering. Voor 1 kilogram vlees is gemiddeld 5 kilo plantaardig veevoer nodig. Om dit veevoer te maken zijn veel grondstoffen, land, water en energie nodig. De variatie tussen diersoorten is wel groot: 1 kilo kip kost 2 kilo plantaardig voer, 1 kilo vlees van een melkveekoe 19 kilo. Bij de productie van plantaardige producten zoals een sojaburger of margarine in plaats van roomboter komt allereerst minder CO2 vrij maar daarnaast nemen de planten ’s nachts ook CO2 op.
Minder vis
Minder vlees eten is dus een goed begin. Maar ook andere dierlijke producten betekenen een forse belasting voor het milieu. Vis bijvoorbeeld. Bij wilde vis weegt zwaar of de soort met uitsterven bedreigd is, en hoe de vis gevangen is. Bij kweekvis maakt het uit hoeveel wilde vis nodig is voor het voer, of er medicijnen (antibiotica) in het water komen en hoeveel energie en chemicaliën gebruikt worden. Verder is bij verse vis de kans op verspilling groter, omdat de vis maar kort houdbaar is.
Margarine in plaats van roomboter
Naast de vleesindustrie vergeten veel mensen vaak dat de zuivelindustrie toch zeker net zo belastend is voor het milieu. Er is immers ook voor de productie van melkproducten en eieren enorm veel grondstoffen, land, water en energie nodig. Wist u dat er voor iedere kilo roomboter ongeveer 25 liter melk nodig is? Kijk daarom ook eens kritisch naar de producten waarmee u bakt en die u op uw brood smeert. De milieudruk van roomboter is fors hoger dan die van halvarine, meldt het Voedingscentrum. De klimaatbelasting is zo’n 9 keer hoger, energiegebruik 6 keer en landgebruik 5 keer. Ter vergelijking: wisselt u met het hele gezin (4 personen) roomboter in voor halvarine, dan bespaart u meer CO2 (-127kg CO2eq) dan wanneer u het hele huis voorziet van ledverlichting (-90kg CO2eq), een zuinige douchekop in te draaien (-100kg CO2eq) of de eerder genoemde droger niet meer te gebruiken maar uw was buiten te drogen (-130kg CO2eq) (Bron: Milieu Centraal). De milieu-impact van roomboter mag dus niet worden onderschat. Verschillende LCA-studies tonen aan dat bij de productie van een kilo roomboter zelfs meer broeikasgassen worden uitgestoten dan bij de productie van een kilo kip of varken. En dit terwijl dit nu juist een product is dat vrij gemakkelijk is in te wisselen voor een minder belastend alternatief in de keuken. U hoeft er niet eens het recept voor aan te passen.
Ook voor uw gezondheid heeft margarine of halvarine voordelen ten opzichte van roomboter. Roomboter bestaat voor 80 procent uit vet en plantaardige margarine of halvarine zoals Becel bevatten tussen 20 procent en 70 procent vet (in de meeste gevallen rond de 40 procent). Dat is een behoorlijk verschil, waarbij roomboter ook nog eens voornamelijk verzadigd vet bevat en margarine voornamelijk onverzadigd vet. Afhankelijk van de typen en hoeveelheid plantaardige olie als basis van de margarine, bevat het ook essentiële vetzuren die uw lichaam niet zelf kan aanmaken. De plantaardige oliën in margarine zijn namelijk rijk aan Omega 3 en bevatten Omega 6. Dit zijn meervoudig onverzadigde vetzuren die goed zijn voor het hart. Deze ‘goede’ vetten houden het cholesterolgehalte in het bloed in stand. Het advies van het Voedingscentrum is dus ook om margarine of halvarine uit een kuipje of vloeibare margarine te gebruiken in plaats van roomboter. De meeste varianten van Becel zijn 100 procent plantaardig, dus niet alleen beter voor het milieu, maar ook geschikt voor veganisten of mensen met lactose-intolerantie. Maar u spaart niet alleen het milieu, maar ook uw geld. De prijzen van roomboter zijn het afgelopen jaar bijna verdubbeld en het was al een stuk duurder dan margarine. Voor een product dat u dagelijks gebruikt kan de besparing dus flink oplopen, zeker als u de margarine voor bakken én op brood gebruikt.
4. Douche korter en kijk naar uw toilet
Volgens waterbedrijf Vitens gebruikte de Nederlander in 2013 gemiddeld 119 liter water per persoon per dag. Het meeste gaat naar douchen: 51,17 liter. Per maand is dat 1.569 liter. De gemiddelde Nederlander staat volgens Milieu Centraal thuis vijf keer bijna tien minuten onder de douche per week. Daarvoor is veel gas nodig met de bijkomende CO2-uitstoot. Met een waterbesparende douchekop gebruikt u ongemerkt al minder water per minuut. Zo’n spaardouche verbruikt maximaal 7 liter per minuut. Als u dan ook die douchebeurt weet in te korten tot 5 minuten, bespaart u jaarlijks 90 kilo CO2. Dat is evenveel als een ritje Amsterdam-Luxemburg! Door voortaan maximaal 5 minuten per keer te douchen, bespaart een gezin van 4 personen bovendien zo’n 220 euro per jaar op de energierekening, berekende een bekende Nederlandsche Bank.
Andere manieren om duurzamer te leven: zorg dat de kraan dicht is als u uw tanden poetst, vang regenwater op en besproei daar de tuin mee en kijk kritisch naar uw toilet. Vervang een oud toilet door een nieuwe. Oude wc’s hebben een veel groter waterreservoir dan de nieuwe potten. Dit kan wel eens de helft schelen. U kunt de oude stortbak ook 'opvullen' met bijvoorbeeld een volle fles water (dan blijft deze niet drijven) of een baksteen. De meest toiletten hebben een knop voor een 'grote' en 'kleine' boodschap. De spaarknop bespaart de helft van het water. Gebruik daarom zoveel mogelijk de kleine knop.
5. Drink ouderwetse filterkoffie
Nederlanders drinken gemiddeld 3,2 kopjes koffie per dag. Koffie is daarmee de meest gedronken drank in Nederland. Koffie is op zich niet ongezond, maar sommige stoffen in koffie verhogen het slechte (LDL) cholesterol in het bloed. Met name cafestol is hiervoor verantwoordelijk. Wie last heeft van een te hoog cholesterolgehalte kan hier beter niet te veel van binnen te krijgen. Bij het filteren van koffie blijft cafestol achter in een papieren filter. Dus koffie uit een filtermachine of koffiepad-apparaat bevat weinig cafestol en is daarmee gezonder dan koffiecups. Ongefilterde koffie uit een cafetière of Turkse koffie bevat ook veel cafestol. Met oog op de portemonnee is het dan het handigst om weer ouderwetse lekkere koffie te zetten, want bonen of gemalen koffie zijn een stuk goedkoper dan koffiepads. Daarmee bespaart u het milieu bovendien, want het levert veel minder afval op.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Becel.