'Het milieu sparen' en minder betalen voor energie: met zonnepanelen kan het allebei. Maar hoe rendabel is het eigenlijk om je stroom uit zonlicht te halen?
Heb je jaren geleden overwogen om zonnepanelen te installeren, maar vond je het rendement niet geweldig? Dat is niet zo vreemd. Zonnepanelen waren tien jaar geleden een stuk duurder, leverden minder stroom en gingen niet erg lang mee. Dat betekende in de praktijk dat je circa twaalf jaar nodig had om je zonnepanelen volledig terug te verdienen.Inmiddels is de prijs van zonnepanelen bijna gehalveerd. Waar je eerder nog €10.000 kwijt was voor een dak met zestien panelen, betaal je daar nu zo’n €5000 voor en nog steeds worden zonnepanelen elk jaar zo’n 4 procent goedkoper. Minstens zo belangrijk is dat door de verbeterde techniek de energie-opbrengst sterk is gestegen: met ongeveer 70 procent. Aangezien de stroomtarieven continu omhoog gaan, betekent dit dat je je zonnepanelen nu in ongeveer zes jaar terugverdient. En omdat de levensduur van zonnepanelen tegenwoordig op gemiddeld 25 jaar ligt, heb je dus bijna twintig jaar lang gratis stroom.
Plaatsing panelen
De precieze kosten en baten van zonnepanelen hangen af van een aantal factoren. Een van de belangrijkste is het aantal panelen. Dit aantal wordt bepaald door het type dak op je huis, de beschikbare ruimte en de ligging. Heb je bijvoorbeeld een klein schuin dak dat op het noorden gericht is, dan heb je met maximaal acht zonnepanelen weinig rendement ten opzichte van de kosten. Op een plat dak daarentegen passen soms wel zestien panelen. Je kunt er dan voor kiezen ze allemaal op het zuiden te richten of de helft naar het oosten en de andere helft naar het westen. De laatste opstelling biedt wat minder topvermogen, maar verspreidt de opbrengst beter over de dag zodat je er langer van profiteert. Ook zaken waar je misschien niet zo snel aan denkt, hebben invloed op het rendement van zonnepanelen. Bijvoorbeeld de schaduw van huizen en bomen in de omgeving en de hellingshoek van de panelen.
EU-eisen
Verder zit er nog verschil in de kwaliteit en daarmee in de opbrengst van verschillende merken en typen zonnepanelen. De tijd van de goedkope maar kwalitatief matige zonnepanelen uit China is gelukkig voorbij. Tegenwoordig moeten de panelen voldoen aan minimale eisen binnen de EU. Dat betekent dat de kwaliteit goed is, al betaal je voor de beter presterende zonnepanelen over het algemeen nog steeds iets meer.Omdat alles onder de kosten van installeren valt – zonnepanelen, een omvormer die gelijkstroom omzet naar wisselstroom, materiaal, arbeidsloon – is het per paneel altijd voordeliger om er meer tegelijk te laten installeren.
Belastingdienst betaalt mee
Een mooi voordeel bij de aanschaf van zonnepanelen is dat je de 21 procent btw van de kosten. Aanmelding bij de Belastingdienst als ondernemer is daarvoor niet meer nodig. Op de totaalkosten van bijvoorbeeld €5800 voor zestien panelen ontvang je dan €1000 terug. Wel moet je eenmalig een belasting in de vorm van een forfait betalen. De hoogte is afhankelijk van het vermogen dat de zonnepanelen leveren en ligt in de meeste gevallen tussen de €80 en €100.
Terugleveren aan energiebedrijf
Het komt regelmatig voor dat je meer elektriciteit opwekt met de zonnepanelen dan je direct zelf gebruikt in en om je huis. Die elektriciteit wordt niet verspild maar teruggegeven aan het stroomnet via je energiebedrijf. De huishoudens in je omgeving ontvangen deze stroom als eerste, omdat dat technisch het handigst is. Voor het terugleveren van stroom, krijg je geld volgens de salderingsregeling. Er zitten wel drie addertjes onder het gras.
- Addertje 1: de huidige salderingsregeling wordt vanaf 2023 langzaam te worden afgebouwd. Dat betekent dat je ieder jaar een paar centen minder per kWh terugkrijgt.
- Addertje 2: ook belangrijk om te weten: als je over een heel jaar meer stroom levert aan het energiebedrijf dan je in totaal afneemt, krijg je een lagere vergoeding voor dat overschot. Dit kan per energiebedrijf verschillen en is tussen de €0,03 en €0,12. Heb je dus jaarlijks een overschot, dan is het de moeite waard eens te kijken welk energiebedrijf de hoogste vergoeding biedt.
- Addertje 3: het belangrijkste om te onthouden is dat zonnepaneelstroom direct zelf benutten het meest rendabel is. Dat komt doordat je voor stroom die je betrekt van je energiemaatschappij ook nog belasting betaalt. Daaraan ben je dus altijd meer kwijt dan de €0,22 saldering die je terugkrijgt. Gebruik dus de wasmachine, droger en andere apparaten zoveel mogelijk tijdens zonnige perioden.
Vakbekwame installateur
De installatie van zonnepanelen laat je over aan een vakman. Die helpt je ook met al je vragen over zonnepanelen, zoals de mogelijkheden in jouw situatie en welke kosten en opbrengsten je kunt verwachten. Er zijn tegenwoordig heel wat bedrijven die zonnepanelen installeren. Dat varieert van grote energiebedrijven als Eneco tot kleine bedrijfjes in je omgeving. Het is een goed idee om offertes aan te vragen bij meerdere installateurs. Zo krijg je een beter overzicht van de mogelijkheden en kun je honderden euro’s besparen. Een goede manier om aan een vakbekwame installateur te komen, is eens rondkijken in je buurt. Vraag bij buren met zonnepanelen welk installatiebedrijf ze hebben gebruikt en of ze tevreden zijn. Dit kun je ook eventueel doen via de buurtapp Nextdoor: daarmee bereik je meer mensen in je omgeving. Op www.plusonline.nl vind je via het zoekvak meer informatie over Nextdoor. Er is een officieel keurmerk voor zonnepaneelinstallateurs: Zonnekeur. Een overzicht van de installateurs met keurmerk vind je op www.zonnekeur.nl. Andere mogelijkheden voor het vinden van vakmensen zijn www.verbeterjehuis.nl (ontwikkeld door Milieu Centraal) en de website www.qbis.nl (van het Centraal Register Techniek).
Papierwerk
Het installeren van zonnepanelen kost gewoonlijk niet meer dan een dag. Maar dan ben je er nog niet. Je moet daarna nog de papieren regelen. Je bent door de zonnepanelen op het huis namelijk automatisch veranderd in een mini-energieleverancier. Dat brengt een aantal verplichtingen met zich mee.
Als eerste moet je je aanmelden bij www.energieleveren.nl. Dit is de centrale website waarop alle energieleveranciers/stroomnetwerkbeheerders kunnen zien wie stroom levert aan het elektriciteitsnet. Zo wordt de teruglevering van stroom zowel technisch als financieel goed geregeld. Behalve je naam en adresgegevens moet je hier ook wat technische informatie over je zonnepaneelsysteem invullen. Zoals het vermogen per paneel en van het gehele systeem, plus het aantal panelen en het merk en type omvormer. Deze informatie krijg je van de installateur van de zonnepanelen.
Check en dubbelcheck
Subsidie: de landelijke subsidie voor zonnepanelen bestaat niet meer, maar sommige gemeenten geven nog enige subsidie. Dit kun je snel controleren door te zoeken op de term zonnepanelen op de website van je gemeente of de check te doen op de Energiesubsidiewijzer van Verbeterjehuis.nl.
Verzekering: controleer altijd voor de zekerheid of zonnepanelen onder je woonverzekering vallen. Soms moet je de woonverzekering uitbreiden voor dekking van de zonnepanelen.Garantie: op zonnepanelen en alle bijhorende apparatuur zit altijd een fabrieksgarantie. Het kan de moeite waard zijn om te kijken of een zonnepaneelinstallateur extra garantie aanbiedt, bijvoorbeeld in de vorm van een minimale stroomopbrengst of een garantiefonds.
Opbrengst uitrekenen
Er spelen heel wat factoren mee bij het berekenen van de opbrengsten van zonnepanelen. De installateur maakt een inschatting, maar als je zelf een berekening wil maken, kan dat op www.zonnecalculator.nl. Houd er rekening mee dat een dergelijke berekening vaak uitgaat van ideale omstandigheden.
Zonnepanelen op een huurhuis
Bij een particuliere huurwoning kun je in overleg met de verhuurder zelf zonnepanelen laten plaatsen op je eigen kosten. Die zijn dan jouw bezit en daarmee niet de verantwoordelijkheid van de verhuurder. Als je verhuist, kun je eventueel de zonnepanelen dan meenemen. Verstandiger is in een contract vast te leggen dat je de restwaarde van de panelen vergoed krijgt bij een verhuizing. Gaat het om een sociale huurwoning, dan doe je een verzoek voor het plaatsen van zonnepanelen bij de woningbouwvereniging. Als een woningbouwvereniging of een particuliere verhuurder zelf het initiatief neemt om zonnepanelen te plaatsen, word jij niet de eigenaar. De maandelijkse huurlast zal dan waarschijnlijk wat omhoog gaan.Als je als huurder gebruik mag maken van de salderingsregeling, zul je in totaal een paar tientjes per maand minder kwijt zijn door de lagere energiekosten. Als je geen saldering ontvangt, zullen zonnepanelen voor jou als huurder niet veel uitmaken in de maandelijkse uitgaven.