Ik volg sinds een halfjaar een koolhydraatarm dieet, met succes. Mijn man eet met mij mee, maar nu blijkt zijn cholesterolgehalte flink verhoogd. Kan hij door strikt koolhydraatarm te eten zijn cholesterol verlagen?
Yvonne
Linda Hogervorst, diëtist:
Bedankt voor jouw vraag. Wat goed om te lezen dat jij zoveel bent afgevallen met behulp van het koolhydraatarme dieet. Het is echter wel vervelend dat jouw man een extreem hoog cholesterolgehalte heeft. Een hoog LDL-cholesterolgehalte is ongewenst, omdat dit het risico op hart- en vaatziekten verhoogt. Gelukkig is daar in de meeste gevallen wel iets aan te doen.
Koolhydraatarm dieet
Tijdens het volgen van een koolhydraatarm dieet worden voedingsmiddelen die rijk zijn aan koolhydraten zoals graanproducten, peulvruchten, fruit, bepaalde soorten groenten, frisdrank, koek en snoep zoveel mogelijk vermeden. Het verminderen van de koolhydraatinname betekent dat de koolhydraten (deels) vervangen worden door eiwitten en vetten. Je zou dus kunnen zeggen dat jullie koolhydraatarm, maar eiwitrijk en vetrijk eten.
Veranderen leefstijl
Het veranderen van de leefstijl van jouw man kan ertoe leiden dat de slechte LDL-cholesterolwaarden weer dalen.
Pas op met:
- Verzadigd vet. Voorbeelden van producten die veel verzadigd vet bevatten, zijn dierlijke producten (zoals roomboter, volvette kaas, worst, vet vlees en volle melkproducten) en vette, energierijke tussendoortjes (zoals koek, gebak, snacks en zoutjes). Kies voor de magere of halfvolle varianten (zoals halvarine, 20+/30+ kaas, magere vleeswaren en magere/halfvolle melkproducten) en laat vette, energierijke tussendoortjes zoveel mogelijk achterwege.
- Cholesterol: Beperk de consumptie van de producten die veel cholesterol bevatten. Voorbeelden hiervan zijn eidooiers, orgaanvlees, hom, kuit, garnalen, paling en schelvislever.
- Koffie: Koffiedrinken is geen probleem, als de bereidingswijze maar juist is. Het is belangrijk om op te passen met: cafetièrekoffie, espressokoffie, Turkse koffie en kookkoffie. Deze koffie is niet gefilterd, waardoor het nog cafestol en kahweol bevat. Deze stoffen verhogen het cholesterolgehalte.
- Alcohol. Wees matig met alcohol. Het advies is om geen alcohol te drinken, maar in ieder geval niet meer dan één glas per dag.
- Roken. Het advies is om niet te roken.
- Te hoog lichaamsgewicht. Ook een te hoog lichaamsgewicht (een Body Mass Index van 25 kg/m2 of hoger) heeft een negatieve invloed op het cholesterolgehalte. Afvallen kan eraan bijdragen dat het cholesterolgehalte verbetert.
Geef extra aandacht aan:
- Voedingsvezels. Voorbeelden van voedingsmiddelen die veel voedingsvezels bevatten, zijn: groente, fruit, graanproducten (zoals volkorenbrood, aardappelen, zilvervliesrijst en volkorenpasta) en peulvruchten.
- Vis. Vette vis is rijk aan omega-3 visvetzuren. Deze vetzuren verlagen het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten. Als jouw man niet van vis houdt, dan zijn visoliecapsules een alternatief. Deze capsules kunnen echter nooit de gunstige effecten van verse vis voor 100 procent nabootsen.
- Plantensterolen- of stanolen. Een voorbeeld van een product met plantensterolen is Becel ProActiv. Qua structuur lijken plantensterolen erg op cholesterol en daarom eindigen beide namen op -sterol. Plantensterolen nemen in de darmen de plek in van cholesterol. Hierdoor remmen plantensterolen de cholesterolopname in de darmen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat één tot drie gram plantensterolen per dag het cholesterolgehalte gemiddeld met 10 procent kan doen dalen. Het is dan wel belangrijk dat je man de juiste hoeveelheid van het product (in dit geval Becel ProActiv) gebruikt en dat hij dit lang genoeg gebruikt.
- Lichaamsbeweging. Voorkom stilzitten. Het advies is om minimaal 150 minuten per week matig of zwaar intensieve inspanning te verrichten. Voorbeelden hiervan zijn: stevig doorwandelen, fietsen, hardlopen en voetballen. Daarnaast wordt aan ouderen geadviseerd om tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten te verrichten.
Conclusie
Tijdens het volgen van een (strikt) koolhydraatarm dieet is de verzadigd vetinname hoog en de vezelinname laag. Voor jouw man zou het zinvol zijn om zijn voedingspatroon aan te passen, ten gunste van zijn LDL-cholesterolwaarden. De kans van slagen is het grootst als jouw man van een koolhydraatarm dieet overstapt op een voedingspatroon dat voldoet aan de richtlijnen van de Schijf van Vijf. Als jullie het lastig vinden om met bovenstaande aandachtspunten aan de slag te gaan, dan raad ik aan om dit onder begeleiding te doen van een diëtist.
Linda Hogervorst is freelance diëtist en heeft een master’s degree in Nutrition and Health. Ze is eigenaar van de eenmanszaak Into Food.
