Product kapot en net geen garantie meer: wat nu?

Niet begrensd

In Nederland is de garantieperiode niet haarscherp begrensd. In andere Europese landen, zoals België, geldt een garantietermijn van twee jaar waarbinnen een product probleemloos moet functioneren. Hier is voor een andere benadering gekozen, vanuit de gedachte dat de levensduur van verschillende apparaten flink uiteen kan lopen. Wettelijk is vastgelegd dat een consument recht heeft op een deugdelijk product, dat voldoet aan de verwachtingen die een consument ervan mag hebben. Het betekent dat een product een bepaalde tijd op een normale manier te gebruiken moet zijn.

Product, merk, informatie en reclame
Hoelang die bepaalde tijd is, hangt af van het product, het merk, de informatie van de verkoper en de reclame. Zo zal een koelkast een langere levensduur hebben dan een tabletcomputer. Van een dure wasmachine mag een consument meer verwachten dan van een goedkopere, maar ook een goedkope was­machine moet een redelijk aantal jaren meegaan.

Gratis reparatie

Wat als een product niet deugdelijk blijkt en de koper heeft het normaal gebruikt en goed onderhouden? Dan heeft de consument recht op een nieuw product of gratis reparatie, ook als het product al enkele jaren oud is. Als de verkoper geen nieuw exemplaar wil geven maar wil repareren, dan heeft hij dat recht.

Onoordeelkundig gebruik
Gaat het product kapot door onoordeelkundig gebruik, dan heeft de koper geen recht op reparatie of een nieuw product. Normale slijtage valt evenmin onder de garantie. Zodra een koper een probleem constateert, dient hij dit binnen twee maanden te melden. Het aanspreekpunt is altijd de verkoper, want met hem is de verkoopovereenkomst gesloten. De verkoper moet bij een tekortkoming een reële kans krijgen deze binnen een redelijke termijn te herstellen.

Eerste half jaar
De eerste zes maanden na aankoop staat de koper extra sterk. Als een product binnen die termijn kapotgaat, geldt automatisch dat het product niet goed was, tenzij de verkoper overtuigend kan aantonen dat het onjuist gebruikt is. Na die zes maanden komt de bewijslast bij de consument te liggen. Bij een probleem moet de koper aantonen dat het product normaal is gebruikt en dat het kapot is gegaan omdat het ondeugdelijk is.

Fabrieksgarantie

Boven op dit wettelijk recht op een deugdelijk product kan een verkoper of fabrikant zelf ook garantie geven. Meestal garandeert de fabriek dat een product een tijdlang probleemloos functioneert, twee jaar bijvoorbeeld. Dit heeft als voordeel dat de koper niet hoeft aan te tonen dat het product normaal gebruikt is wanneer het kapotgaat. De bewijslast verschuift dan naar de winkelier. Denkt de winkelier dat de koper verantwoordelijk is voor het defect, dan moet hij dat aantonen. Zo niet, dan heeft de koper recht op herstel of een nieuw product.

Afloop garantie
Ook na afloop van een fabrieksgarantie blijft het wettelijk recht op een deugdelijk product van kracht. En ook dan moet de koper wel zelf aantonen dat het product normaal gebruikt en goed onderhouden is. Wel kan het redelijk zijn dat een koper gezien de ouderdom van het product een deel van de reparatiekosten voor zijn rekening neemt.

Addertje onder het gras
Maar let op: bij deze fabrieksgarantie zit een adder onder het gras. Als koper sluit je een overeenkomst met de verkoper, niet met de fabrikant. Volgens de wet moet de koper een klacht eerst bij de verkoper neerleggen. Stapt de koper direct naar de fabrikant, dan kan de verkoper het probleem niet oplossen. In het ergste geval kan de fabrikant het ook niet oplossen en moet de koper terug naar een verkoper die nergens vanaf weet. Dat kan een lastige situatie worden. Neem daarom altijd eerst contact op met de verkoper; in overleg met hem kan contact worden opgenomen met de fabrikant voor de fabrieksgarantie.

Ontbinding

Soms kan of wil een verkoper een ondeugdelijk product niet repareren en kan of wil hij ook geen nieuw product geven. Of het product werkt na enkele reparaties nog steeds niet naar behoren. In dat geval kan de koper de verkoopovereenkomst ontbinden. Het product gaat terug naar de winkel en de koper krijgt zijn geld terug. De koper hoeft daarbij geen tegoedbon te accepteren. In sommige situaties kan het redelijk zijn als de koper niet het volledige aankoopbedrag ontvangt, bijvoorbeeld omdat het product geruime tijd probleemloos heeft gefunctioneerd. In plaats van de koopovereenkomst te ontbinden kan een koper ook financiële compensatie vragen. Bij een kleiner probleem kan dit een oplossing zijn. De koper houdt het ondeugdelijke product, tegen een lagere prijs.

Lees ook: 'Garantie in de praktijk'