Scheiden zonder schelden

We gaan uit elkaar, maar ik heb geen idee waar ik moet beginnen

Als u gaat scheiden, moet er van alles geregeld worden. U moet ‘onderhandelen’ over het huis, de spullen of de alimentatie. Nog moeilijker is het als de ander eigenlijk helemaal niet wil scheiden. De initiatiefnemer is al een stuk verder in de verwerking van het scheidingsproces. Dit verschil in verwerking levert vaak wrijving op. Toch is het belangrijk om samen met uw toekomstige ex-partner zaken te regelen. Alles waar u gezamenlijk uit komt, scheelt tijd en zeker ook kosten. Hebt u zelf alles geregeld, vraag dan samen aan een advocaat of hij de afspraken voorlegt aan een rechter.

Komt u niet tot afspraken, schakel dan een mediator in. Deze onafhankelijke bemiddelaar laat u en uw ex-partner afspraken maken die in een overeenkomst worden vastgelegd. Als u er met uw ex helemaal niet uitkomt, is het verstandiger om zo snel mogelijk een eigen advocaat te nemen.
Mediation is vaak goedkoper en sneller dan een advocaat, en u bepaalt samen wat er in de overeenkomst komt te staan. Dit betekent dat er geen rechter aan te pas komt die zich vooraf met de inhoud bemoeit. De mediator legt de afspraken vast in een overeenkomst (convenant) en stuurt die met een echtscheidingsverzoek naar de rechter.

Hoe vind ik een mediator of advocaat? En wat zijn de kosten?

U kunt ze vinden in de Gouden Gids, via het internet of misschien bij u in de buurt. Voor een echtscheidingsprocedure hebt u een mediator of advocaat nodig die gespecialiseerd is in personen- en familierecht. Mediators zijn er vanaf zo’n €125 per uur, advocaten zijn vaak duurder. Afhankelijk van uw inkomen en vermogen hebt u recht op ‘gesubsidieerde’ rechtsbijstand. De juristen van het Juridisch Loket (dertig vestigingen door het land, zie kader voor contactinformatie) kunnen hierover gratis uitleg geven.  

Wat gebeurt er met de spullen?

Dat hangt ervan af of u in gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden getrouwd bent. Bij gemeenschap van goederen hebt u recht op de helft van de (gezamenlijke) bezittingen. Maar dit geldt ook voor de schulden! Wie bijvoorbeeld samen een koop-woning bezit, krijgt ieder de helft van de waarde van het huis. Mocht de woning minder waard zijn dan de hypotheek die erop rust, dan is er een schuld die verdeeld moet worden. Eventuele overwaarde wordt in principe verdeeld.

Als u op huwelijkse voorwaarden getrouwd bent, hebt u samen bij de notaris bepaald welk bezit gemeenschappelijk is. Die afspraken staan in een akte en bij de verdeling is het belangrijk om te weten wat daarin staat. Van zaken die tijdens het huwelijk zijn ingebracht en niet in de akte voorkomen, moet gezamenlijk worden bepaald wie de eigenaar is.

Een vriendin zegt dat ik na de scheiding recht heb op alimentatie en een deel van het pensioen van mijn ex-man. Klopt dit?

Mensen die uit elkaar gaan, zijn meestal verplicht om tot twaalf jaar na de scheiding financieel voor elkaar te zorgen. Heeft een van u niet voldoende inkomsten, dan moet de ander (degene met het hoogste inkomen) meestal alimentatie betalen. Die plicht houdt op als de ex-partner die alimentatie ontvangt trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen.

Als u bij het huwelijk geen -andere afspraken hebt gemaakt over de pensioenverdeling, hebt u recht op de helft van het pensioen dat gedurende het huwelijk is opgebouwd. De echtscheiding moet wel via een formulier worden gemeld bij de pensioenuitvoerder.

Mijn zoon is gescheiden en leeft op slechte voet met zijn ex-partner. Daardoor zien wij onze kleinkinderen niet. Wat kunnen we hieraan doen?

U kunt proberen directe afspraken te maken met de ex-partner. Wie weet, lukt dat. Anders kan de omgang ook via uw zoon lopen. Hij moet dan een omgangsregeling treffen met zijn ex en u maakt dan op uw beurt afspraken met hem.

Bovendien hebt u zelf recht op omgang met uw kleinkind. Lukt het niet om hierover met de ex-partner of via uw zoon afspraken te maken, schakel dan de hulp van een mediator in. Lukt ook dat niet, vraag pas dán de rechter om een omgangsregeling. U hebt hiervoor een advocaat nodig. De rechter oordeelt altijd in het belang van het kind. Hoewel regelmatige omgang met de grootouders in het belang van het kleinkind kan zijn, is het niet altijd vanzelfsprekend.

Graag zou ik willen weten hoe hoog de alimentatie is waar ik recht op heb. Heb ik voor de berekening van het bedrag een advocaat nodig?

Het is mogelijk om voor €50 een alimentatieberekening te laten maken door een onafhankelijke organisatie zoals het Landelijk Bureau Inning Onderhouds-bijdragen (LBIO). De berekening is een indicatie voor het bedrag dat gevraagd kan worden. Zijn u en uw ex-partner het niet eens over de hoogte van het bedrag, dan kunt u ervoor kiezen om de rechter een uitspraak hierover te laten doen.

Kiest u samen met uw ex voor een mediator en bent u het eens over het bedrag, dan kunt u dat schriftelijk bij die mediator laten vastleggen. Tot slot is het mogelijk om bij de scheiding af te spreken dat er geen alimentatie hoeft te worden betaald. Dit kan als u bijvoorbeeld niet afhankelijk wilt zijn van uw ex-partner of niet maandelijks aan de scheiding herinnerd wilt worden. Hebt u na verloop van tijd toch alimentatie nodig om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien, dan kunt u uw ex-partner er alsnog om vragen.

Laatste nieuws

Een aantal politieke partijen pleit ervoor de partneralimentatie van twaalf naar vijf jaar terug te brengen. Voor lange huwelijken (boven de vijftien jaar) zou een uitzondering worden gemaakt. Na de verkiezingen van 12 september moet duidelijk worden hoeveel steun hiervoor is in Den Haag.

Hulp nodig?
• Bij het Juridisch Loket geven juristen advies en hulp. Kijk voor vestigingen en informatie op www.juridischloket.nl of bel T 0900-80 20 (€0,10 pm).
• Voor vragen over alimentatie kunt u terecht bij het LBIO, Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (www.lbio.nl) Bel voor een alimentatie-berekening T 010-289 48 96. Vragen over alimentatie en ouderbijdragen kunt u stellen via T 010-289 48 94.