Hebt u een boek geschreven, maar geen uitgever? Niet getreurd, het wordt dankzij internet steeds makkelijker om uw manuscript zélf uit te geven. Een eenvoudig stappenplan.
1. Van idee tot manuscript
Veel mensen hebben een vertekend beeld van het schrijverschap. De schrijver zou een talentvol kunstenaar zijn die leunt op een bijna mystieke kracht: inspiratie. Onzin. Om een boek te schrijven heb je kennis van de Nederlandse taal nodig, tijd en discipline. En natuurlijk een goed idee, voor uw roman, historische verhandeling, biografie of kookboek.
De meeste schrijvers starten met een schematische opzet van wat er in hun boek moet komen. Wilt u uw schrijfkwaliteiten verbeteren? Volg dan een cursus of koop een van de vele boeken over schrijven. Er zijn gidsjes over taal, spelling en verteltechnieken, maar ook boeken waarin schrijvers vertellen over hun vak. Een voorbeeld is ‘Het geheim van de schrijver’, van Renate Dorrestein. Kijk ook eens op de websites van bekende auteurs. Een goed startpunt daarvoor is auteurs.startkabel.nl
2. Kies een ‘uitgever’
Als u op internet gaat zoeken naar ‘boek uitgeven’, zult u al heel snel de term POD tegenkomen. POD staat voor Printing of Publishing On Demand. De overeenkomst tussen alle bedrijfjes die met POD adverteren, is dat ze uw boek niet drukken, maar printen. De term POD wordt zowel gebruikt door bedrijfjes die uw boek willen uitgeven (en u allerlei zaken zoals eindredactie en promotie uit handen nemen), als door bedrijfjes die uw boek slechts printen.
In het eerste geval hebt u te maken met een POD-uitgever. Een voorbeeld is Boekscout. Net als bij traditionele uitgevers wordt ook hier uw manuscript beoordeeld, maar veel minder kritisch. Bij een gewone uitgever wordt krap 2 procent van alle manuscripten geaccepteerd, bij Boekscout is dat naar eigen zeggen 85 procent.
Wil een POD-uitgever met u in zee, dan zijn er voor u verder geen kosten. Let wel op de royalty’s die u als auteur ontvangt per verkocht boek. Dat is doorgaans 10 tot 12 procent van de winkelprijs.
Als POD staat voor alleen het printen van uw boek, dan bent u zelf de uitgever. U geeft uw boek dus uit in eigen beheer. U regelt alles zelf. Dat is veel werk, maar u bent eigen baas en alle winst is voor uzelf. Het onderscheid tussen POD-uitgevers en POD-printbedrijven is niet zo strikt. U kunt naar believen meer of minder zaken uitbesteden. Goed uitzoeken waar u behoefte aan hebt en vervolgens verschillende offertes aanvragen, is het enige wat erop zit.
2. Regel uw geldzaken
Uitgeven in eigen beheer betekent dat u zult moeten investeren. Het bedrag kan variëren van enkele tientjes tot soms duizenden euro’s. Als u inkomsten krijgt uit de verkoop van uw boek, zult u daarover belasting moeten betalen. De verdiensten geeft u op uw aangiftebiljet op onder ‘opbrengsten uit overige werkzaamheden’. Zorg voor een goede administratie en bewaar vanaf het begin de bonnetjes van alle uitgaven (kantoorartikelen, reiskosten, et cetera). Al die kosten zijn namelijk aftrekbaar. Bij aanzienlijke verdiensten kan de Belastingdienst u gaan zien als ondernemer, met alle bijbehorende verplichtingen. Twijfel? Download van de website van de Belastingdienst het formulier ‘Opgaaf startende onderneming.’
3. Eindredactie?
Als u uw manuscript opstuurt naar een uitgever, wordt het zeer streng beoordeeld. Op inhoud, op stijl, maar ook op verkoopbaarheid. Professionele redacteuren geven u advies en schaven de tekst bij tot hij perfect is. Bij een uitgave in eigen beheer mist u deze waardevolle kritiek en ondersteuning. U kunt een bekende om een oordeel vragen, maar wees daar voorzichtig mee. Durven familie en vrienden wel eerlijk te zijn? En hoe deskundig zijn ze?
Overweeg een professional in te huren. Verschillende POD-uitgevers bieden deze dienst aan voor ongeveer €40 per uur, wat afhankelijk van het manuscript neerkomt op €600 tot €1600 per boek. Uitgeverij Mijneigenboek.nl leest voor €30 uw manuscript. U krijgt voor dat bedrag een globaal oordeel over taalverzorging en stijl. Huur eventueel individuele schrijfbegeleiding in of een manuscriptbeoordelaar. Adressen vindt u op www.schrijvenonline.nl. Klik op ‘Balie’, dan op ‘Schrijfgids’.
4. Prikkelende vormgeving
Het uiterlijk van een boek is belangrijk voor de verkoop. De cover moet prikkelen, de vormgeving moet uitnodigen tot lezen. In sommige boeken, zoals kookboeken en reisboeken, zijn mooie illustraties onmisbaar.
Enkele POD-uitgevers hebben een reeks standaard vormgegeven boeken waaruit u kunt kiezen. Bij andere kunt u zelf een foto voor de omslag aanleveren. In beide gevallen betaalt u niets of heel weinig.
Sommige uitgevers hebben vormgevers in dienst die u kunt inhuren. Bij Jouwboek.nl kost een omslag €40, het binnenwerk €1 per pagina. U kunt bij sommige POD-uitgevers – en uiteraard wanneer u uw boek geheel in eigen beheer uitgeeft – een professionele grafisch vormgever in de arm nemen.
5. ISBN-nummer
Elk boek dat op de markt komt, moet een eigen identificatienummer krijgen: het Internationaal Standaard Boeknummer (ISBN). Er zijn POD-uitgevers die dit nummer voor u aanvragen, in andere gevallen moet u het zelf doen. Alles over de procedure en de tarieven vindt u op www.isbn.nl.
6. Verkoop uw boek!
Internet is een heel geschikt medium om uw boek te verkopen. Veel beginnende auteurs – en zelfs gevierde schrijvers zoals Saskia Noort en Paul van Loon – promoten hun werk online. Een promotiesite speciaal voor mensen die hun boek uitgeven in eigen beheer is www.boekengek.com.
Probeer uw boek op een website te krijgen die past bij het onderwerp van uw boek. Een recensie in De Telegraaf of de Volkskrant is misschien wat hoog gegrepen, maar bij lokale media maakt u meer kans. Misschien wil de regiokrant over uw boek schrijven, of een van de huis-aan-huis-bladen. Die laatste hebben misschien iets minder prestige, maar ze worden wel goed gelezen. Een ander idee is om de plaatselijke boekhandelaar te benaderen. Wellicht wil deze een stapeltje van uw boeken in zijn winkel leggen.
7. Tips en inspiratie
Het opschrijven van je levensverhaal, of dat van je ouder(s), is populair onder 50-plussers. Zo’n boek leent zich uitstekend om in eigen beheer uit te geven. Plusonline is een goede startpagina voor het schrijven van levensverhalen. U vindt er tips voor het schrijven, adressen van bureaus die het voor u kunnen doen en allerlei andere handige wetenswaardigheden: www.plusonline.nl/levensverhalen
www.schrijvenonline.org is een onmisbare website voor beginnende schrijvers. Hier ook een lijst met POD-uitgeverijen.
Boekentips:
- Paul Sebes, ‘Bestseller’ (Thomas Rap, €14,90)
- Maarten Dessing, ‘Uitgeven in eigen beheer’ (Augustus, €12,50)
- Kees ’t Hart, ‘De kunst van het schrijven’ (Querido, €16,95)
Sonja Bakker doet het ook!
Dacht u dat alleen schrijvers een boek in eigen beheer uitgeven die niet goed genoeg zijn voor een ‘gewone’ uitgeverij? Dat is beslist niet waar. Neem Sonja Bakker. Verschillende uitgevers zagen niets in haar eerste boek ‘Bereik je ideale gewicht!’ Ze besloot het in eigen beheer uit te geven, met geld uit haar vakantiespaarpot. Uiteindelijk verkocht ze meer dan 600.000 exemplaren...
Lees ook: Schrijf uw eigen levensverhaal
