De kenmerken van een depressie

Wanneer een dip precies overgaat in een depressie is moeilijk te bepalen. Om de diagnose 'depressie' te kunnen stellen, hebben deskundigen in het handboek DSM-IV een aantal kenmerken geformuleerd waar mensen met een depressie aan voldoen.

Volgens deze richtlijn ben je depressief als je minstens twee weken lang somber bent en / of minder interesse en plezier hebt in allerlei dingen én kampt met vijf of meer van de onderstaande symptomen:

• duidelijk afvallen of juist aankomen
• slapeloosheid of juist veel slapen
• traagheid of juist lichamelijke onrust
• vermoeidheid, weinig energie hebben
• je waardeloos of schuldig voelen
• verminderde concentratie of besluiteloosheid
• terugkerende gedachten aan de dood, plannen of pogingen om zelfmoord te plegen

Oorzaken

Meestal spelen bij het ontstaan van een depressie verschillende factoren een rol. Je kunt kwetsbaar zijn voor het ontwikkelen van een depressie, omdat depressies in je familie voorkomen. Een moeilijke jeugd, weinig steun vanuit de omgeving of een ingrijpende, verdrietige gebeurtenis kan de aanleiding zijn.

Mensen met een chronische ziekte, zoals diabetes, COPD of reuma lopen een groter risico om depressief te worden. Ook hormonen, bepaalde medicijnen, drank- of drugsgebruik vergroten de kans op een depressie.

Soms is het evenwicht tussen bepaalde stofjes (neurotransmitters) in de hersenen verstoord. Een tekort aan de neurotransmitters serotonine en noradrenaline kan een depressie in de hand werken.

Behandeling

Als de klachten licht van aard zijn, is het verstandig om nog even af te wachten. Vaak gaan de depressieve gevoelens vanzelf over. Praat met vrienden en familie over je gevoelens. Zorg voor een goede leefstijl, met genoeg rust, regelmaat, gezonde voeding en beweging in de buitenlucht. Probeer actief te blijven en zoek afleiding in ontspannende activiteiten. Sommige mensen hebben baat bij een online cursus, groepstraining of zelfhulpboeken.

Verminderen de klachten niet of heb je er veel last van, dan is psychologische hulp, medicatie of een combinatie van beide de volgende stap. Er zijn verschillende behandelmethodes. Zo kan een therapeut je met cognitieve gedragstherapie leren hoe je je gevoel beïnvloedt en je negatieve 'bril' afzet. Interpersoonlijke psychotherapie helpt je relatie en de omgang met andere mensen verbeteren.

Soms is het nodig om een depressie met medicijnen te behandelen. De herstellen het evenwicht tussen bepaalde stoffen in de hersenen, waardoor de klachten meestal na drie à vier weken afnemen.

Vooruitzichten

Lichte depressieve klachten worden meestal binnen een paar weken minder. Een depressie kan veel langer duren, maar bij zo’n 60 procent van de mensen verdwijnt deze binnen een half jaar. Vaak keren depressies terug.

Het is lastig om zelf de diagnose depressie te stellen. De een heeft milde klachten, maar kijkt daar zo somber tegenaan dat hij toch denkt een depressie te hebben. Anderen hebben ernstige klachten, maar hebben juist de neiging deze te onderschatten. Twijfel je of je een dip of een depressie hebt, raadpleeg dan je huisarts.

Worstel jij met zelfmoordgedachten of ken je iemand in je omgeving? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0900-0113.