Wanneer ben je vruchtbaar en wanneer word je ongesteld?
Een cyclus is een periode die steeds terugkeert, waarin bepaalde gebeurtenissen plaatsvinden. De menstruatiecyclus is daar een goed voorbeeld van. Zo ongeveer elke maand zijn vrouwen in de vruchtbare leeftijd ongesteld en hebben ze een eisprong. Welke fasen doorloop je tijdens zo’n cyclus? Wanneer ben je het meest vruchtbaar en wanneer word je ongesteld?
Een menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28 dagen. De precieze lengte verschilt per vrouw, van zo'n 23 tot 35 dagen.
Je telt vanaf de eerste dag waarop je ongesteld bent: de eerste dag van de cyclus is dus de eerste dag van je menstruatie. De laatste dag van de cyclus is de dag voorafgaand aan je volgende menstruatie. Een menstruatiecyclus bestaat uit verschillende fasen.
Gemiddelde menstruatiecyclus
Menstruatiefase
De menstruatie- of bloedingsfase treedt op wanneer er zich geen bevruchte eicel ingenesteld heeft in het baarmoederslijmvlies. Oftewel, als je niet zwanger bent. Je lichaam stoot het opgebouwde baarmoederslijmvlies en het onbevruchte eitje af. Dat zorgt voor twee tot acht dagen bloedverlies.
Folliculaire fase
De hersenen geven het follikel stimulerend hormoon (FSH) af. Dit zorgt ervoor dat er in een eierstok follikels rijpen. Follikels zijn blaasjes met eicellen. Ze maken het hormoon oestrogeen aan. Oestrogeen zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies groeit en dikker wordt. Zo wordt de baarmoeder voorbereid op de komst van een bevruchte eicel.
Ovulatie
Eén follikel komt tot volledige ontwikkeling. Als deze een bepaalde grootte heeft, krijgen de hersenen een signaal waardoor ze het luteïniserend hormoon (LH) afgeven. 36-48 uur daarna vindt de eisprong (ovulatie) plaats. De follikel barst open en de rijpe eicel gaat via de eileider naar de baarmoeder. Daar kan de eicel bevrucht worden door een zaadcel, waardoor je zwanger wordt. De eisprong vindt gemiddeld 14 dagen voor de menstruatie plaats.
Vruchtbare dagen?
Je kunt niet alleen tijdens de eisprong zelf zwanger raken, maar ook in de dagen ervoor. Zaadcellen overleven een paar dagen in de baarmoeder. De meeste zwangerschappen ontstaan na seks in de zes dagen voorafgaand aan de eisprong.
Luteale fase
Het achtergebleven follikel (dat nu gele lichaam heet) gaat progesteron aanmaken. Dit bereidt de baarmoeder voor op innesteling van een bevruchte eicel.
Zwangerschap of weer menstruatie
Is de eicel niet bevrucht, of nestelt de bevruchte eicel zich niet in, dan wordt het eitje en het opgebouwde baarmoederslijmvlies afgestoten. Je wordt ongesteld. De cyclus begint weer van voren af aan.
Is de eicel wel bevrucht en nestelt deze zich in in het baarmoederslijmvlies, dan ontstaat er een zwangerschap. De ontwikkeling van de placenta en de aanmaak van het zwangerschapshormoon HCG begint.