Als u geld geeft of nalaat aan uw zoon, is de helft meteen van uw schoonzoon (of dochter). Na een scheiding loopt hij weg met uw geld. Hoe voorkomt u dit?
Als u geld geeft aan uw zoon, is de helft meteen van uw schoonzoon (of dochter). Na een scheiding loopt hij weg met uw geld in zijn zak. Hetzelfde is aan de hand met uw erfenis. Hoe voorkomt u dit?
Wie hard heeft gewerkt, wil zijn centen in de familie houden. Het moet niet in de handen komen van een of andere nieuwlichter, die toevallig in de familie is ingetrouwd. Het klinkt hard, maar zo denken veel ouderen erover. Zeker een kwart wil niet dat hun schoonzoon of -dochter ook maar een cent van hen erft, bleek vorige herfst uit een onderzoek van TNS/NIPO.
Hoe doet u dat, de schoonkinderen uitsluiten?
In uw testament kunt u een clausule opnemen. In die clausule moet staan, dat de erfenis aan uw kind niet in een gemeenschap van goederen van een huwelijk mag vallen. Dan valt de erfenis in het privévermogen van uw eigen zoon of dochter, en wordt bij een scheiding meteen uit de berg te verdelen goederen gelicht. Ongeacht de voorwaarden waaronder uw kind getrouwd is.
Hetzelfde kunt u doen bij de schenking. Ook hier kunt u bij de notaris laten vastleggen dat de schenking alleen voor uw eigen kind bestemd is en niet in de gemeenschap van goederen valt. Voor zo'n akte bent u wel wat geld kwijt. Als de gift niet meer is dan een paar duizend euro is, dan kunt u het ook bij simpel briefje houden, of bij een vermelding op de afschrijving. Als er tegen de tijd dat het van een scheiding komt, maar bewijsmateriaal is.
Als uw kinderen al onder huwelijkse voorwaarden waren getrouwd, dan kan daarin al een clausule zijn opgenomen, dat erfenissen alleen gaan naar de echtgenoot gaan die familie is van de overledene. Dat is niet altijd zo: huwelijkse voorwaarden kunnen bij ieder huwelijk weer anders bepaald zijn.
Problemen bij nalatenschap van uw kind zelf
Als uw eigen zoon uw geld eenmaal heeft geërfd en hij heeft het in zijn privé-vermogen, dan mag hij er natuurlijk mee doen wat hij wil. U kunt niet verhinderen dat hij het geld alsnog aan uw schoondochter geeft, of dat zij het geld erft bij zijn overlijden. In dat geval zal (bij een grote nalatenschap van uw kant) waarschijnlijk ook meer successierecht betaald moeten worden, dan in het geval uw erfenis al in de gemeenschap zou vallen. Zo gaat uw geld naar de fiscus, in plaats van uw schoondochter.
Wellicht gunt u het de fiscus nog minder dan uw schoondochter. Of u wilt u eigen kind gewoon niet hinderen in de manier waarop u zijn eigen nalatenschap wil regelen. In zo'n geval kunt u de clausele flexibel maken: hij vervalt, indien het huwelijk eindigt door het overlijden van uw kind.
Wetsverandering
Dat deze uitsluiting apart moet worden geregeld in Nederland, is wereldwijd uitzonderlijk. Vrijwel overal vallen erfenis en schenkingen automatisch buiten de gemeenschap van goederen. In Nederland is een wetsontwerp in voorbereiding om dat ook zo te maken. Dat zou een beperkte gemeenschap van goederen tot de standaard huwelijksvoorwaarde maken, in plaats van de algemene gemeenschap die van nu. Erfenissen zouden dus buiten die beperkte gemeenschap vallen.
Dit plan ligt echter al twee jaar te wachten op behandeling in de Tweede Kamer. Dit was reden op 3 januari 2008 voor een groep van viertien professoren rechtsgeleerdheid reden om in een open brief op te roepen tot behandeling. Volgens hun is iedereen - notarissen, gehuwden, rechters - voor het beperken van de gemeenschap van goederen. Waarom het dan toch zo lang duurt voor om de wet te veranderen? Men verdenkt de ChristenUnie in het kabinet. Voorlopig moet u nog een trip naar de notaris maken als u uw aangetrouwde kinderen wilt buitensluiten.
Foto: Ideale schoonzoon Frans Bauer. Zou u hem uw erfenis gunnen? (ANP).