Makelaarsland opende deze week de aanval op huurbemiddelaars. Volgens de makelaar worden bureaus als Direct Wonen en de RotsVast-groep rijk over de rug van huurders. Veel jongeren weten er alles van.
Rick van Sambeeck (27) had vier jaar geleden de keuze: óf hoge bemiddelingskosten betalen óf 2,5 uur op en neer van Eindhoven naar Nijmegen waar hij studeerde. Hij betrok zijn studentenkamer nadat hij drie keer de huurprijs van 280 euro had betaald aan een bemiddelaar: voor de huur, de borg en de bemiddelingskosten. ,,Via een andere weg lukte het me niet om zo snel aan een kamer te komen. Door het tekort aan woningen staan de bemiddelaars sterk,’’ weet hij.
Neem Amsterdam. Daar moet je gemiddeld 7,5 jaar wachten op een woning via een corporatie. Veel mensen kunnen of willen niet zo lang wachten en zoeken hun heil in de doorgaans duurdere particuliere sector. Bemiddelingsbureaus varen hier wel bij. Direct Wonen strijkt volgens Jeroen Stoop van Makelaarsland alleen al dankzij de inschrijfkosten jaarlijks 3,5 miljoen euro op. Bij Makelaarsland betaalt de verhuurder 995 euro, maar de huurder niets.
Goed alternatief
,,Wij werken vanuit een ander concept,’’ reageert directeur verhuur Bianca Arts van Direct Wonen. ,,We leveren snel en goed en zijn daarom een goed alternatief voor de lange wachtlijsten bij de corporaties.’’ Directeur Wim Balkenende van Rots-Vast, een andere huurbemiddelaar, weerspreekt dat zijn bureau misbruik maakt van de krapte op de huurmarkt. ,,Daar moet de overheid maar wat aan doen. Wij krijgen geen subsidie. We leveren een dienst, daar moet je voor betalen.’’
Bij Rots-Vast en Direct Wonen is het beleid dat de huurder bemiddelingskosten betaalt. Van Sambeeck die in Nijmegen voor deze kosten moest opdraaien, is het daar niet mee eens. ,,Ik vind dat de verhurende partij die te laks is om de bemiddeling zelf te doen voor die kosten moet opdraaien, niet de huurder.’’ Maar dan lopen de verhuurders weer weg, zegt Balkenende. ,,Omdat de bemiddeling voor verhuurders bij ons gratis is, hebben wij het grootste aanbod van Nederland.’’
Het doorberekenen van bemiddelingskosten aan huurders mag van de wet, zolang de huurder daartoe opdracht heeft gegeven. Máár, dan moet er wel bemiddeling hebben plaatsgevonden. Huurdersbelan genorganisatie Woonbond vindt het vreemd dat huurders altijd één maand huur moeten betalen, ongeacht de hoogte van die huur. ,,Bij een hoge huur staat het bedrag dan niet meer in verhouding tot de bemiddeling. Dan is er sprake van weinig tegenprestatie,’’ aldus woordvoerder Hans Roseboom.
Volgens Arts is het wel degelijk meer werk om voor een duurdere woning te bemiddelen. ,,De consument is kritischer, heeft meer te besteden. Die gaat dan zeven woningen bekijken op één dag.’’
Huurcommissie controleert hoogte huurDe huurcommissie kan een puntentelling maken om te kijken of die niet hoger is dan de maximaal toegestane huur. De huurcommissie geeft echter geen advies meer over een mogelijk ‘onredelijk voordeel’. Sinds 1 augustus 2003 moeten huurders daarvoor naar de kantonrechter. Maar wanneer heb je nu een zaak? Met een borg kan de verhuurder schade herstellen of een huurachterstand verrekenen. Is dat niet nodig, dan moet de verhuurder de borg terugbetalen. Eén maand huur als borg is acceptabel. Een verhuurder mag géén sleutelgeld vragen als voorwaarde om de woning te krijgen, omdat daar geen tegenprestatie tegenover staat.Bemiddelingskosten mogen alleen als de huurder opdracht voor de bemiddeling geeft. AdministratiekostenOver de verhuurkosten, ook wel administratie- of contractkosten genoemd, bestaat onduidelijkheid. De Woonbond vindt dat kosten voor bezichtiging en het opmaken van een contract niet mogen worden doorberekend aan de huurder, omdat dit tot de normale werkzaamheden van een verhuurder behoort. Uitspraken van kantonrechters lopen sterk uiteen: van niet of gedeeltelijk doorberekenen tot het gebruiken van een algemene maatstaf. Tot slot kan de verhuurder vragen zaken in de woning zoals gordijnen over te nemen. Het bedrag moet redelijk zijn en dan nog is overnemen niet verplicht. |
Een landelijke vergunning zou duidelijkheid kunnen scheppen, maar onlangs liet minister Van der Laan (Wonen) weten hier niets voor te voelen. De controle van bemiddelingsbureaus laat hij over aan de volgens hem enkele steden waar deze problemen spelen.
Onoverzichtelijke situatie
Volgens de studentenvakbond LSVb zorgt dit voor een onoverzichtelijke situatie. ,,Het probleem met lokale vergunningen is dat er bemiddelingsbureaus zijn die in meer dan één regio of landelijk werkzaam zijn. Ook zijn bemiddelaars vaak gevestigd in een andere gemeente dan de plaats van de panden waarvoor zij bemiddelen,’’ aldus Anne van Dijk van de studentenvakbond. ,,Bovendien kun je zo internetbemiddelaars helemaal niet aanpakken.’’
De gemeente Amsterdam controleert 100 bureaus die zij een vergunning heeft verleend. Dienst Wonen spoort bureaus op die zonder vergunning werken en biedt hen de keuze: een vergunning aanvragen of de activiteiten staken op straffe van een dwangsom. De gemiddelde huurprijs van corporatiewoningen is nu 373 euro per maand tegenover 498 euro bij particulier verhuurders. Zij zijn gehouden aan een maximale huur volgens een puntentelling.
Lange adem
De Amerikaanse expat Sharon Mandelbaum (44) kwam er in 2004 achter dat ze jarenlang teveel had betaald voor haar woning in Amsterdam. Haar huur bedroeg 2,5 keer zoveel als volgens de daar geldende puntentelling was toegestaan. Een jarenlang juridisch getouwtrek eindigde in 2008 bij de Hoge Raad. Direct Wonen had volgens de rechtbank niet mogen bemiddelen voor een te dure woning, maar Mandelbaum verloor de zaak bij de Hoge Raad waarna de partijen een schikking troffen. Haar advocaat Meijerink denkt dat Mandelbaum een lans heeft gebroken voor soortgelijke kwesties. Toch zullen maar weinig huurders zo’n lange adem hebben als Mandelbaum. Nu kan ze erom lachen, maar toen het net speelde was ze enorm kwaad op Direct Wonen.
Principekwestie
,,Ik had het idee dat ze expats meer in rekening brachten. Toen knapte er iets in mij. Het Amsterdams Steunpunt Wonen stelde voor via de rechter mijn gelijk te halen. Ik ben tevreden met de uitkomst. Wat ik teveel heb betaald, heb ik alleen gedeeltelijk teruggekregen, maar het was voor mij vooral een principekwestie.’’