Omdat ik vroeger een bedrijf heb gehad, zijn mijn vrouw en ik op huwelijkse voorwaarden met koude uitsluiting getrouwd. Ik heb mijn bedrijf een aantal jaar geleden (in 2010) verkocht en ik heb daar veel geld aan over gehouden. Nu heb ik gehoord dat het voor de heffing van erfbelasting voordeliger kan zijn om deze huwelijkse voorwaarden om te zetten in gemeenschap ven goederen. Kunt u ons hier over adviseren? Wij hebben op dit moment geen testament.
Bij deze door u gekozen vorm van huwelijkse voorwaarden, nl. de zogenoemde ‘koude uitsluiting’ houden de echtgenoten allebei voor en tijdens het huwelijk hun eigen vermogen en inkomsten. Naar alle waarschijnlijkheid behoort het bedrijf tot uw privévermogen en is bijvoorbeeld de echtelijke woning privévermogen van uw vrouw. In dit geval behoren ook de winsten en de uiteindelijke verkoopopbrengst van uw bedrijf tot uw privévermogen.
Verder denk ik dat ik uit uw vraag kan opmaken dat de verkoopopbrengst van uw bedrijf nog volledig of grotendeels aanwezig is en dat deze veel meer bedraagt dan de (over)waarde van uw woning. Hieruit zou volgen dat úw vermogen veel hoger is dan dat van uw echtgenote.
Hoeveel erfbelasting er in uw situatie verschuldigd is, is van verschillende factoren afhankelijk. De belangrijkste factor is er een die u niet zelf in de hand heeft. Dit is namelijk het feit wie van u beiden het eerst zal komen te overlijden. Andere zaken die mee kunnen spelen zijn onder meer: hoe groot zijn de vermogens, zijn er kinderen en zo ja hoeveel, de verschuldigde erfbelasting bij het eerste overlijden en bijvoorbeeld hoe snel daarna overlijdt de langstlevende van u beiden. Hier ga ik bij mijn beantwoording van uw vraag niet verder op in.
Grofweg kan ik uw vraag als volgt beantwoorden:
Ik zal dit doen aan de hand van de volgende aangenomen vermogens van u en uw vrouw:
- Uw vermogen bedraagt 1.000.000
- Vermogen van uw vrouw bedraagt 400.000
Ook ga ik uit van de situatie dat u eerder dan uw vrouw zal komen te overlijden. Bovendien ben ik er van uit gegaan dat u geen kinderen heeft.
Huidige situatie/koude uitsluiting
Als u als eerste komt te overlijden zal uw vrouw in de huidige situatie (koude uitsluiting) erfbelasting moeten betalen over uw hoge vermogen min de vrijstelling van €633.014 (2015). Dit is over €1.000.000 min €633.014 oftewel over €366.986.
Als u uw huwelijkse voorwaarden om zou zetten in gemeenschap van goederen, worden u en uw vrouw allebei voor de helft eigenaar van alle bezittingen (en schulden; dus ook van uw vermogen uit de verkoop van uw bedrijf). Hierdoor zal uw vrouw in de situatie dat u eerst komt te overlijden slechts erfbelasting hoeven betalen over de helft van het gemeenschappelijke vermogen oftewel over de helft van €1.400/000 min de vrijstelling Dit is over €700.000 -/- €633.014 oftewel over €66.986.
Gemeenschap van goederen
In het geval dat uw vrouw als eerste zou komen te overlijden, bent u in de huidige situatie (koude uitsluiting) geen erfbelasting verschuldigd (€400.000 is immers minder dan de geldende vrijstelling van €633.014) en in de situatie dat u in gemeenschap van goederen zou zijn getrouwd over €66.986.
N.B. Met dit antwoord wil ik vooral aangeven dat het voor de hoogte van de erfbelasting dus veel uit kan maken of een echtpaar op huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen is getrouwd.
N.B. Omdat er echter zo veel andere zaken een rol kunnen spelen, is er eigenlijk geen standaard antwoord op uw vraag te geven. Het is bij dergelijke vragen eigenlijk meestal verstandiger om dit met een (fiscaal) adviseur te bespreken die – samen met u - volledig op alle aspecten binnen uw specifieke situatie in kan gaan.
Nicole Goud is fiscalist en jurist met jarenlange ervaring in m.n. de belastingadvieswereld (sinds 1987). Tot voor kort was zij werkzaam bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening waar zij lesmateriaal schreef en ontwikkelde voor o.a. banken, verzekeringsmaatschappijen, accountants en financiële planners op juridisch en fiscaal gebied. Sinds kort is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer.