We worstelen met de aangifte; maar 50% krijgt geld terug

Eenvoudigere regels en de computer hebben de belastingaangifte makkelijker gemaakt, maar echt dol zijn we er nog steeds niet op. Uit onderzoek van Plus Magazine blijkt dat één op de acht 50-plussers de jaarlijkse aangifte als ‘zeer lastig’ ervaart. Bijna de helft van de 1454 mensen die we onze vragen voorlegden, roept hulp in. Meestal van een belastingadviseur, maar ook familie, kennissen en vrienden worden ingeschakeld.

De Belastingdienst vult hem al in

Dat we worstelen met de aangifte is niet zo verwonderlijk. Uit internationaal onderzoek door de belastingadviseurs van Deloitte in 34 landen blijkt dat Nederlanders gemiddeld tussen de honderd en driehonderd velden moeten invullen. Een hele kluif, al valt het internationaal bekeken nog mee: in Spanje krijgen belastingplichtigen zevenhonderd velden voor hun kiezen. Chinezen hebben het dan weer makkelijker, die zijn al met twintig velden klaar.

39% zou alle aftrekposten inruilen voor een simpele aangfite.

Hoewel de helft van de ondervraagden aangifte doen nu makkelijker vindt dan tien jaar geleden, is hulp vragen dus heel gebruikelijk. Alex van Scherpenzeel is beleidsadviseur bij ouderenbond ANBO. “Ik denk dat veel mensen vooral bang zijn om iets verkeerd te doen. Vroeger was de blauwe envelop slecht nieuws en die angst zit er nog steeds een beetje in”, zegt hij. Vrijwilligers van de bond helpen elk jaar 125.000 ouderen bij het invullen van hun aangifte.
Toch is het volgens Van Scherpenzeel echt makkelijker geworden: “De regelgeving is veel eenvoudiger dan in het verleden, en met de vooraf ingevulde aangifte is het vooral een kwestie van bedragen controleren. Ik heb bewondering voor hoe de Belastingdienst dit in korte tijd heeft geautomatiseerd. Vroeger, met die formulieren, vond ik het ook een crime. Maar nu niet meer.” Wel erkent Van Scherpenzeel dat correct invullen lastig blijft. Dit geldt vooral voor het opvoeren van pensioen en ziektekosten. Wie die op de verkeerde plek opgeeft, loopt het risico op een naheffing. “Onze vrijwilligers krijgen niet voor niets een opleiding voordat ze aan de slag gaan. Goed opletten kan u veel geld schelen.”  

37 % vindt aangifte doen lastig.
 

Tussen één en vijf uur bezig

Met de vooraf ingevulde aangifte door de Belastingdienst loopt Nederland inderdaad voorop. In Luxemburg doet bijna iedereen nog aangifte op papier, in ons land is dat slechts 5 procent. Pluslezers lopen zelfs voor op deze trend: maar 2 procent maakt nog gebruik van een papieren aangifte. Je zou denken dat we met al die vooraf ingevulde gegevens ook sneller klaar zijn, maar dat is niet het geval. Van de mensen die zelf belastingaangifte doen, hebben de meesten daar één tot vijf uur voor nodig, blijkt uit ons onderzoek. Van de 37 procent die aangeeft er niet meer dan een uur over te doen, besteedt het overgrote deel de aangifte uit.

Vergeleken met andere landen is dit niet eens zo lang. In Rusland, Oostenrijk en Zuid-Korea doen belastingplichtigen gemiddeld meer dan vijf uur over hun aangifte. En dan moeten Zuid-Koreanen ook nog eens vijf keer per jaar aangifte doen. Net als in Zwitserland is er daar niet alleen sprake van belastingheffing op landelijk niveau, maar moet er ook aangifte worden gedaan voor regionale en zelfs gemeentelijke belastingen. En dan is er ook nog een aparte aangifte voor belasting op vermogen. Dan hebben we het hier een stuk makkelijker.

Op andere gebieden lopen wij weer achter. Zo is het in sommige landen mogelijk om als gehuwden samen één aangifte in te dienen. Dat zou meer dan de helft van de ondervraagden uit ons onderzoek ook graag in Nederland zien.

56% is voor één keer aangifte doen per echtpaar.

De beloning: een leuk bedrag terug

Wat de aangifte bij ons moeilijker en tijdrovender maakt, is mogelijk ook de beloning: de aftrekposten. In China, Australië en Slowakije is aangifte doen makkelijker, maar die landen kennen nauwelijks persoonlijke aftrekposten. En in landen als Ierland, Mexico en Noorwegen bestaan ze wel, maar is het aantal beperkt. België, Duitsland en Spanje hebben, net als wij, veel aftrekposten. Meestal zijn die in de loop van de tijd ingevoerd door de overheid om bepaalde zaken te stimuleren of te ontmoedigen, of om de gevolgen van andere ingrepen via de belasting te compenseren.

Vorig jaar bleek uit onderzoek van Plus Magazine dat aftrekposten als de hypotheekrenteaftrek ervoor zorgen dat de helft van de mensen die aangifte doen, geld terugkrijgt. In 57 procent van de gevallen ging het hierbij om €500 of meer. Van Scherpenzeel: “Ons advies is daarom: doe altijd aangifte. Al lijkt het een worsteling, het valt mee en meestal loont het.”
 

Zo maakt u de aangifte makkelijker

Checklist, dit hebt u nodig: 
■ Als u digitaal aangifte doet: uw DigiD-inlogcode, deze kunt u aanvragen via www.digid.nl
■ Als u op papier aangifte doet: een belastingformulier. Dat kunt u opvragen via de gratis Belastingtelefoon: T 0800-0543.
■ Als u inkomen hebt
- Jaaropgaven van het jaar waarover u aangifte doet.
- Overzicht van ontvangen partneralimentatie.
■ Als u spaargeld of beleggingen hebt
- Afschriften van alle bank- en spaarrekeningen van het betreffende jaar.
■ Als u kosten maakt
- Reiskosten woning-werk: openbaar vervoerverklaring.
- Alimentatie voor ex-partner of kind: betalingsbewijzen.
- Ziektekosten: nota’s, betalingsbewijzen of bankafschriften.
- Voorgeschreven dieet: dieetverklaring arts of diëtist.
- Scholings- of studiekosten: betalingsbewijzen, nota’s of bankafschriften.
- Giften: betalingsbewijzen, nota’s en/of bankafschriften.
■ Als u verzekeringen of lijfrenten hebt
- Lijfrentepremie of lijfrentespaarrekening: lijfrentepolis, clausuleblad, betalingsbewijzen, verklaring pensioenaangroei (factor A) en gegevens over het inkomen van het jaar voorafgaand aan het jaar van aangifte.
- Verzekeringen ANW of WAO: polis en betalingsbewijzen.
■ Als u een eigen woning bezit
- Hypotheekoverzicht van het jaar waarover u aangifte doet.
- Bij aan- of verkoop woning in jaar van aangifte: notarisafschrift.
- Subsidie-overzicht eigen woning.
- WOZ-beschikking van de gemeente.

Bron: Belastingdienst