Het lijkt zo simpel: als de fiscus niet weet dat je inkomsten of vermogen hebt, geef je die ‘gewoon’ niet op en stal je je centen bij een buitenlandse bank. Een recente uitspraak van de Hoge Raad bewijst echter ...
Het lijkt zo simpel: als de fiscus niet weet dat je inkomsten of vermogen hebt, geef je die ‘gewoon’ niet op. Je betaalt dan lekker geen belasting en stalt het vermogen bij een buitenlandse bank. Een recente uitspraak van de Hoge Raad bewijst echter dat zwartsparen heel gevaarlijk kan zijn.
Nederlandse banken zijn wettelijk verplicht de fiscus te informeren over de banktegoeden die hun spaarders hebben. In Luxemburg en Zwitserland ontbreekt een dergelijke plicht: deze landen houden het bankgeheim in ere. U begrijpt dat mensen die de fiscus om de tuin willen leiden, naar die landen uitwijken. We spreken dan van zwartspaarders.
Erfgenamen willen niet meedoen
Als notaris ben ik onder andere in estate-planning gespecialiseerd. Estate-planning is het goed doordacht overdragen van vermogen. Daarbij staan belastingbesparing én het realiseren van de andere wensen centraal. Een van de belangrijkste momenten van belastingbesparing is bij het overlijden van iemand: welke keuzes maken de erfgenamen? Die keuzes zijn namelijk belangrijk voor de rest van hun (fiscale) toekomst.
In de afgelopen jaren heb ik soms ook de nalatenschappen van mensen met (voor de fiscus) geheime bankrekeningen in het buitenland afgewikkeld. Iedere keer merkte ik weer hoe vervelend erfgenamen het vinden als zij met “zwart geld” te maken krijgen. Bij het invullen van het aangifteformulier voor het recht van successie moeten zij natuurlijk de waarheid spreken. Als zij dat doen zal de fiscus ook de inkomstenbelasting over de afgelopen jaren willen incasseren. Als de erfgenamen dat niet doen, maken zij zich – net als de erflater - ook schuldig aan criminele activiteiten. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Mijn ervaring is dat erfgenamen graag willen erven, maar niet de (foute) positie van ‘zwartspaarder’ willen voortzetten. Het is voor hen vaak emotioneel pijnlijk als zij aan de fiscus melden dat vader of tante geld in het buitenland had; zij verraden in zekere zin degene die hen iets naliet.
Ook zwartspaarders lopen gevaar
Dat zwartspaarders tijdens hun leven gevaar kunnen lopen, blijkt wel uit een langslepende juridische procedure waarin de Hoge Raad op 21 maart 2008 uitspraak deed.
Wat was er aan de hand? In het kader van een uit de hand gelopen conflict gaven werknemers van een Luxemburgse bank de namen van Belgen en Nederlanders met een geheime rekening aan de Belgische fiscus. In oktober 2000 gaf de Belgische fiscus die gegevens spontaan aan de Nederlandse fiscus door. Deze overdracht was op basis van een EEG-richtlijn. De Nederlandse fiscus beschikte hierdoor over de namen van de'zwartspaarders’, maar niet over de verzwegen bedragen. Daarom vroeg de fiscus bij de belastingplichtigen informatie op om te kunnen naheffen. Als zij niet zouden meewerken werd gedreigd met fiscale boetes en strafvervolging door het OM. De meeste zwartspaarders kozen eieren voor hun geld.
Boete
Een van de zwartspaarders kreeg van de fiscus een boete van 50 procent (van het nageheven bedrag) opgelegd. U kunt zich voorstellen dat deze zwartspaarder hier niet erg blij van werd. Zijn advocaat vond het ongepast dat de Nederlandse fiscus zijn cliënt liet meewerken aan zijn eigen veroordeling. In het strafrecht geldt namelijk als uitgangspunt dat je van een verdachte niet mag verlangen dat hij meewerkt aan zijn eigen veroordeling. We hadden nu echter niet met het strafrecht, maar met het fiscale recht van doen. Daarnaast was de advocaat van mening dat deze kwestie was verjaard. De bepaling in de (Nederlandse) wet die verjaring voorkomt, was volgens de advocaat in strijd met het Europese Recht. Ook om die reden mocht er van de advocaat dus geen boete opgelegd worden.
In de uitspraak van 21 maart maakte de Hoge Raad korte metten met het eerste standpunt van de advocaat: de opgelegde boete was wel degelijk toegestaan. Wat betreft de verjaringskwestie was de Hoge Raad verplicht om advies in te winnen bij het Europese Hof van Justitie. Als het Hof van Justitie uitspraak heeft gedaan, kan de Hoge Raad deze kwestie afronden. De andere belangrijke adviseur van de Hoge Raad, de advocaat-generaal prof. mr. P.J. Wattel, is van mening dat het Nederlandse recht niet in strijd is met het Europese Recht.
Andere mogelijkheden voor belastingbesparing
Wat bij een groot publiek onbekend is, is dat de Nederlandse wetgeving tal van mogelijkheden kent waarmee op een legale manier ook belasting bespaard kan worden. Hierdoor wordt voorkomen dat u of uw erfgenamen zich in het fiscaal-criminele circuit begeven. Dit geeft vaak veel rust en bespaart een heleboel ellende/kosten en dat is u toch ook iets waard?