5 vragen over ammoniak in Oreo-koekjes

1. Waardoor is er onrust ontstaan over Oreo-koekjes?

Het Noordhollands Dagblad schreef op 13 december: ‘Cacaofabriek Olam in Koog aan de Zaan mengt al jarenlang grote hoeveelheden giftig ammoniak met gemalen cacaobonen om de beroemde Oreo-koekjes zwart te maken.’ Dit bericht werd al snel overgenomen door andere media zoals het Algemeen Dagblad, NRC en BNNVARA. Geen wonder dat er ineens onrust ontstond over de mogelijke gezondheidsrisico’s van deze populaire koekjes.

2. Is de onrust over gezondheidsrisico’s van Oreo-koekjes terecht?

Nee. Het Noordholland Dagblad schrijft een paar dagen later (16 december) ook zelf dat zorgen over de gezondheidsrisico’s ongegrond zijn: ‘Oreo-koekjes zijn niet giftig.’ Volgens de krant ging het eerste artikel daar ook niet over. Het artikel was bedoeld om aan de kaak te stellen dat er ammoniak vrijkomt tijdens het proces om cacao zwart te maken. En dat uitstoot van ammoniak (samen met die van stikstofoxiden) een groot milieuprobleem is.

3. Klopt het dat er ammoniak vrijkomt bij de productie van Oreo-koekjes?

Niet bij de productie van de koekjes zelf, maar wel bij de productie van een ingrediënt van de koekjes: het zwarte cacaopoeder. Bij dit proces kan ammoniumcarbonaat worden gebruikt. Dat is een voedseladditief, wat wil zeggen dat het aan voedingsmiddelen mag worden toegevoegd en een E-nummer heeft (E503). Het helpt om het cacaopoeder een donkerdere kleur te geven. Bij dit proces ontstaat inderdaad ammoniak als bijproduct. Dit gas wordt door de fabrieksschoorstenen van cacaofabriek Olam uitgestoten. Het zo geproduceerde zwarte cacaopoeder is één van de ingrediënten van Oreo-koekjes. Overigens worden die koekjes gemaakt door een heel ander bedrijf (Mondelez). Aan de koekjes zelf wordt dus geen ammoniak toegevoegd. Ammoniumcarbonaat wel en dat staat dan ook op de ingrediëntenlijst op de verpakking (zie onderaan deze pagina).

4. Zit ammoniumcarbonaat ook in andere producten?

Jazeker, het kan ook in andere (chocolade)koekjes zitten en in andere deegwaren, cacao en chocolade. Als het is gebruikt, dan staat er bij de ingrediëntenlijst op de verpakking ammoniumcarbonaat of E503.

5. Kan ik Oreo-koekjes gewoon (blijven) eten?

Ja hoor, Oreo-koekjes zijn veilig om te eten. Maar doe het wel met mate. Want veel koekjes eten is natuurlijk niet gezond vanwege de calorieën, suiker en verzadigd vet die erin zitten.

Wat zit er allemaal in Oreo-koekjes?

Volgens de verpakking van Oreo-koekjes zijn de ingrediënten (op afnemende volgorde van hoeveelheid, waarbij ammoniumcarbonaat is vetgedrukt):

• Tarwebloem
• Suiker
• Palmolie
• Koolzaadolie
• Magere cacaopoeder
• Tarwezetmeel
• Glucose-fructosestroop
• Rijsmiddelen (kaliumcarbonaten, ammoniumcarbonaten, natriumcarbonaten)
• Zout
• Emulgatoren (sojalecithine, zonnebloemlecithine)
• Aroma