Wat kruidenpreparaten voor je doen
Of we het een nieuwe hype moeten noemen weten we niet, maar je leest tegenwoordig steeds vaker over adaptogenen die je zou moeten toevoegen aan je voeding. Reden: ze zouden helpen bij het omgaan met stress, het herstellen van je hormoonbalans, je libido verhogen, je stofwisseling verbeteren en zelfs je vruchtbaarheid vergroten. Wat zijn adaptogenen en zijn ze werkelijk zo gezond?
Het klinkt lekker ingewikkeld, dat woord adaptogenen, maar het is niets anders dan een verzamelnaam voor kruiden en natuurlijke stoffen die in staat zouden zijn je lichaam in een balans te brengen. Denk aan dingen als kurkuma, gember, ginseng en maca. In onze westerse geneeskunde wordt aan deze stoffen (nog) nauwelijks waarde gehecht, maar in de eeuwenoude Chinese en Indiase (Ayurveda) geneeskunst maakt men er vaak gebruik van.
Antioxidant
Adaptogenen zijn allemaal sterke antioxidanten. Een antioxidant gaat - zoals het woord al zegt - oxidatie tegen. Oxidatie kun je vergelijken met het roesten van ijzer. Door contact met zuurstof oxideert het ijzer. Zo’n proces vindt ook plaats in je lichaam, voortdurend. Doordat we leven, doordat we sporten, doordat we ademhalen en omdat we zon op onze huid krijgen. Oxidatie is dus een natuurlijk proces. Bij oxidatie komen zogeheten vrije radicalen - agressieve stoffen - vrij. En in grote hoeveelheden kunnen die vrije radicalen, lichaamscellen beschadigen. Door voldoende antioxidanten in je lichaam te hebben, beperk je die schade. Adaptogenen zouden dus in staat zijn dat te doen.
Wetenschappelijk bewijs ontbreekt
Klinkt aardig gezond dus, die adaptogenen. Maar om effecten te kunnen hebben, zijn waarschijnlijk grote hoeveelheden nodig. Met gewoon wat kurkuma of gember in een recept haal je zulke hoeveelheden niet. Adaptogenen zijn daarom ook verkrijgbaar als supplementen in de vorm van poeders en capsules. Hiermee krijg je grote hoeveelheden van die stoffen binnen. Heel veel gedegen wetenschappelijk bewijs is er echter niet dat deze stoffen een extra bijdrage leveren aan je gezondheid naast een gezonde voeding. De wetenschappelijke studies zijn tot nu toe vaak alleen nog in reageerbuizen en bij dieren uitgevoerd of bij zeer kleine groepen mensen. Dat betekent dat er onvoldoende bewijs is dat het effectief is bij mensen.
Gezond eten
Heb je ze nodig? Antioxidanten heb je zeker nodig. Maar het mooie is dat je voeding al flink wat antioxidanten bevat als je gezond eet. Eet je een grote portie groente per dag (minimaal 250 gram) en 2 tot 3 porties fruit dan krijgt je ook al veel antioxidanten binnen. Verder is het toevoegen van kruiden en specerijen aan je voeding tijdens het koken een gezonde gewoonte. Daarmee verhoog je het gehalte aan antioxidanten nog meer. De vraag is of extra adaptogenen nog wat kunnen toevoegen.
Baat het niet, dan schaadt het ook niet?
Helaas gaat het niet altijd op dat het extra nemen van kruidenpreparaten gezond voor je is. In combinatie met medicijnen kunnen supplementen met adaptogenen wel schadelijk zijn. Zo kan de werking van de medicijnen veranderen. Dit is onder andere aangetoond voor supplementen met ginseng, kurkuma, knoflook, groene thee en Sint-Janskruid. Tijdens de zwangerschap wordt helemaal afgeraden kruidenpreparaten te gebruiken. Het is slim om aan je arts te melden dat je kruidenpreparaten gebruikt als je medicijnen krijgt voorgeschreven. Adaptogenen klinken dus misschien gezond, maar hoeven dat niet altijd te zijn.