Bisfenol A verboden: plastic vershoudbakjes in de prullenbak?

Dit wil je weten over BPA

Plastic bakjes met bisfenol A
Getty Images

Het gebruik van bisfenol A (BPA) in verpakkingsmaterialen van voedsel, zoals in (herbruikbare) plastic flesjes en blikjes is vanaf 20 januari 2025 verboden door de Europese Commissie. Dit vanwege zorgen over de mogelijke gezondheidsrisico's van BPA. Wat is BPA, waar zit het in? En kunnen de vershoudbakjes uit de keukenlade nu de prullenbak in?

Wat is bisfenol A?

BPA, oftewel Bisfenol A is een chemische stof die veel gebruikt wordt in verpakkingsmateriaal van voedsel. De stof wordt door de industrie geproduceerd. Het wordt gebruikt om verschillende soorten kunststof te maken, zoals plastic broodtrommels en herbruikbare flessen en de coating aan de binnenzijde van blik. Zo kan het in zeer kleine hoeveelheden in voedsel terecht komen.  

Het zit niet alleen in verpakkingsmateriaal van voedsel, maar ook in bijvoorbeeld bouwmaterialen, speelgoed en medische hulpmiddelen.

Waarom is BPA verboden?

BPA staat al jaren ter discussie als het gaat om gezondheidsrisico’s. Er zijn verschillende risico's die in verband worden gebracht met BPA. Zo hebben onderzoekers ontdekt dat deze stof invloed kan hebben op het immuunsysteem, zelfs in lage hoeveelheden.

Studies met muizen hebben aangetoond dat BPA schadelijk kan zijn voor het immuunsysteem. Ook kan BPA de hormoonhuishouding verstoren. Dit kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen bij zowel mannen als vrouwen. Bij hoge blootstelling aan BPA kunnen er ook huidreacties optreden. Dit kan variëren van irritatie tot ernstigere allergische reacties. Daarnaast is er sprake van luchtwegirritatie.

Andere aandoeningen waarmee BPA in verband wordt gebracht zijn obesitas, ADHD, diabetes en prostaatkanker. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat er geen definitief oorzakelijk verband is aangetoond. De EU heeft al wel besloten de stof in verpakkingsmaterialen te verbieden. Dit betekent overigens niet dat BPA meteen verdwenen is uit verpakkingen. Bedrijven hebben een overgangsperiode van 18 maanden gekregen om zich aan te passen.

Momenteel wordt binnen de EU ook gesproken over een BPA-verbod in medische hulpmiddelen.

Hoe weet je of een product BPA bevat? 

Maar hoe zit dat nu met die oude vershoudbakjes, broodtrommels en flessen in je keukenlade? Kun je die beter meteen wegdoen? "Nee", zegt een woordvoerder van het Voedingscentrum tegen Radar. "Maar als je twijfelt of wil je zeker materialen zonder BPA, dan kun je bijvoorbeeld kiezen voor glazen bewaarbakjes en een glazen of roestvrijstalen waterfles. Hierin zit in ieder geval geen BPA."

Aan een product kun je niet zien of het BPA bevat of niet. Tegenwoordig staat het al wel vaak vermeld op de verpakking. Als er BPA-vrij op staat, kun je ervanuit gaan dat er geen BPA in zit.

Stap je over op het gebruik van glazen bakjes? Let dan wel op of ze geschikt zijn om in te vriezen of om producten op te warmen in de magnetron.

Auteur 
Bron 
  • Voedingscentrum
  • AVROTROS Radar
  • RIVM