Deze ziektes zijn erger in de ochtend

Van prikkelbare darm tot fibromyalgie

Getty Images

Na een nacht slapen zullen de meeste mensen zich de volgende ochtend beter voelen dan voordat ze gingen slapen. Fris, uitgeslapen en klaar voor een nieuwe dag. Toch geldt voor velen het tegenovergestelde. Veel gezondheidsklachten spelen juist in de ochtend op.

Prikkelbare Darm Syndroom
Pijnlijke darmen, obstipatie, diarree, een opgeblazen buik en winderigheid. Allemaal symptomen van het prikkelbare darm syndroom, ook wel PDS. De zogenaamde 'ochtenddiarree' is een veelvoorkomend probleem van deze ziekte. De klachten bij PDS zijn voor iedereen anders. In sommige gevallen kunnen de symptomen worden verlicht door het mijden van alcohol en koolzuurhoudende dranken. Een vetarm dieet en minder cafeïne kan ook een oplossing bieden.

Hoesten
Een aandoening waar veel mensen last van hebben in de ochtend is hoest. Dit wordt vaak veroorzaakt door reflux. Door het liggen gedurende de nacht komt het maagzuur omhoog en raken de luchtwegen geirriteerd. Dit veroorzaakt een krachtige drang om te hoesten. De klachten kunnen voorkomen worden door stevige maaltijden te mijden en niet te laat voor het slapen gaan nog te eten.

Ook bepaalde medicijnen kunnen een trigger zijn voor hoesten in de morgen. Zo is bijvoorbeeld bekend dat ACE-remmers, medicijnen die mensen krijgen bij een hoge bloeddruk, droge hoest kunnen veroorzaken. De klacht ontstaat meestal een paar maanden na het beginnen met de medicatie. Als je de medicijnen niet meer neemt, zal het hoesten binnen twee maanden stoppen. Bespreek dit altijd eerst met je behandelend arts.

Een andere oorzaak kan een ophoping van slijm in de keel zijn door een verkoudheid, griep, allergie of zelfs een zwangerschap. Ook een allergie voor huismijt kan het hoesten triggeren.

Jicht
Een andere ziekte die vaak klachten geeft in de ochtend is jicht. Jicht is een gewrichtsontsteking. In het lichaam worden voortdurend cellen afgebroken en vervangen door nieuwe. Bij dat proces komt een stof vrij, purine genaamd, dat wordt afgebroken tot urinezuur. Normaal gesproken lost urinezuur op in het bloed, waarna het door de nieren via de plas wordt uitgescheiden.

Om allerlei redenen kan iemand te veel urinezuur in zijn bloed hebben. Het vormt dan kristallen die onder andere neerslaan in de gewrichten. Het lichaam ziet die kristallen als onnatuurlijke indringers en gaat aan de slag om ze op te ruimen. De pijnlijke ontsteking die daarmee gepaard gaat, wordt een acute jichtaanval genoemd.

Verschillende studies hebben laten zien dat een jichtaanval het meest voorkomt laat in de nacht en vroeg in de ochtend. Dit zou kunnen komen omdat het ontstekingsproces erger is tijdens de nacht en de gewrichten kouder zijn.

Hoofdpijn
In de meeste gevallen begint migraine in de ochtend. Ook andere soorten hoofdpijn, waaronder spanningshoofdpijn, geven de meeste klachten in de ochtend. Verschillende factoren kunnen hier verantwoordelijk voor zijn. Zo is tussen vier uur 's nachts en acht uur 's morgens de aanwezigheid van natuurlijke pijnstillers, zoals endorfine en enkafaline, in het lichaam op het laagste niveau. Tegelijkertijd is er juist wel veel adrenaline aanwezig in het lichaam. Ook mensen met COPD hebben vaak last van hoofdpijn en die is op zijn ergst in de ochtend. Dat komt omdat ze niet diep genoeg ademhalen 's nachts. Het kan helpen om op meer kussens te slapen of het bed iets schuin te zetten.

Zere keel
Alle vormen van keelpijn, of deze nu veroorzaakt wordt door een virus of een bacteriële infectie, zijn vaak erger in de ochtend. Ook doordat de keel de hele nacht 'droog heeft gestaan' kun je er last van krijgen. Vaak wordt dit veroorzaakt door een droge lucht in de kamer of doordat je neus verstopt zit en je met de mond open hebt geslapen. Een luchtbevochtiger kan helpen om de luchtvochtigheid in de kamer omhoog te krijgen. Een glas water of een kop thee met honing kan ook helpen bij een zere keel.

Rugpijn
Veel mensen ervaren rugpijn na een nacht slapen. In de meeste gevallen komt dit door een slechte houding of omdat het matras te zacht is. Investeer in een goede matras en een goed kussen. Dit kan een heel verschil maken. Ook andere rugaandoeningen kunnen de klachten veroorzaken. Mensen met artrose in de rug bijvoorbeeld hebben vaak uren nodig om zich na het wakker worden goed en pijnvrij te kunnen bewegen. De bloedcirculatie wordt minder doordat je de hele nacht stil ligt. Door beweging komt deze weer op gang en nemen de klachten af.

Fibromyalgie
Deze ziekte kenmerkt zich door pijn en stijfheid. In de morgen is dit meestal het ergst. Fibromyalgie betekent letterlijk 'pijn in bindweefsel en spieren'. De aandoening veroorzaakt pijn, stijfheid en vermoeidheid, die chronisch zijn. Waardoor mensen met fibromyalgie precies klachten krijgen, is onbekend. In hun lichaam is niets te vinden dat de aandoening kan verklaren. Het is daardoor erg moeilijk vast te stellen. Ook zijn er geen medicijnen om de aandoening te genezen. Wel kunnen de klachten verminderen met pijnstillers, matige beweging en rust.
 

Auteur