Hoe weet ik of ik loden leidingen in mijn huis heb?
De Gezondheidsraad waarschuwt voor de risico’s van loden waterleidingen. Zulke leidingen vind je vooral nog in oude woningen – in Nederland gaat het om 100.000 tot 200.000 huizen. Wat zijn de gevaren, hoe weet je of jouw woning loden leidingen heeft en wat kost het om die te vervangen?
Over het algemeen is het Nederlandse kraanwater veilig om te drinken. Rond de eeuwwisseling hebben de waterleidingbedrijven nagenoeg alle loden leidingen buiten de woningen vervangen. Hierdoor is de kwaliteit van ons drinkwater alleen maar beter geworden. Als je echter nog loden waterleidingen in je woning hebt, loop je nog altijd risico’s.
Risico’s loden leidingen
Lood is een zwaar metaal en als het drinkwater door loden leidingen loopt, komen er minuscule looddeeltjes in je lichaam terecht. Dat brengt vooral risico’s met zich mee voor zuigelingen die flesvoeding krijgen, jonge kinderen tot en met 7 jaar en zwangere vrouwen (vanwege het ongeboren kind). Vooral baby’s die flesvoeding krijgen zijn kwetsbaar: hun darmen nemen lood makkelijker op en hun hersenen zijn volop in ontwikkeling. Volgens de Gezondheidsraad krijgen flesgevoede baby’s dertien maal te veel lood binnen, terwijl jonge kinderen via loden waterleidingen drie maal te veel lood binnenkrijgen. Volgens berekeningen kan dit leiden tot een IQ dat 2 tot 5 punten lager ligt.
Advies bij loden leidingen in je woning
De Gezondheidsraad adviseert nu om loden waterleidingen zo snel mogelijk te vervangen. Zolang dat nog niet is gebeurd, kun je voor baby’s en jonge kinderen beter flessenwater gebruiken – en dus zeker ook voor de bereiding van flesvoeding. Datzelfde advies geldt voor zwangere vrouwen: om het ongeboren kind te beschermen, kunnen zij beter flessenwater in plaats van kraanwater gebruiken.
Check of jouw huis loden leidingen heeft
Is je woning van na 1960, dan hoef je niet bang te zijn: vanaf die tijd gebruikte de bouwsector geen loden leidingen meer. Woon je in een ouder huis, dan kan het zijn dat er nog wel loden leidingen door je muren lopen. Dat kun je het makkelijkst checken bij de watermeter – meestal in de meterkast. Aan beide kanten van de meter zie je de leiding lopen. Zijn die leidingen dofgrijs van kleur, maken ze een dof geluid als je er met een lepel op slaat en verschijnt er een zilverachtige kleur als je er met een stukje schuurpapier overheen gaat? Dan heeft jouw huis loden leidingen.
Lood in mijn nieuwbouwwoning?
In nieuwbouwwoningen vind je geen loden leidingen. Toch moet je als bewoner van een nieuwbouwwoning ook voorzichtig zijn. Nieuwe leidingen kunnen namelijk de eerste maanden ook metalen afgeven aan het drinkwater. Daarom adviseert de Gezondheidsraad om gedurende een paar maanden de kranen steeds goed door te laten lopen voor je het water gebruikt. Dat advies geldt ook voor mensen die de leidingen in hun woning hebben (laten) vervangen.
Loden leidingen vervangen; wat kost dat?
Als je nog loden leidingen hebt, is het verstandig deze te laten vervangen. Dat kun je ook in etappes doen, om de kosten te spreiden. Als je daarvoor kiest, begin dan in ieder geval met de leidingen die je keuken van water voorzien – daar haal je het meeste drinkwater vandaan. Als je het gehele leidingenstelsel in je woning wilt vervangen, moet je rekening houden met een kostenpost van ongeveer 1.400 euro.
Wie betaalt dat?
Tot aan je voordeur is het waterleidingbedrijf verantwoordelijk voor de waterleidingen. Al deze waterleidingen zijn - als het goed is - inmiddels vervangen. Twijfel je daarover, dan kun je altijd contact opnemen met het waterleidingbedrijf. De leidingen in je eigen woning zijn je eigen verantwoordelijkheid. Het vervangen ervan is dus ook je eigen verantwoordelijkheid en voor rekening van jezelf. Woon je in een huurwoning, dan kun je het beste contact opnemen met de verhuurder van de woning. Overigens pleit de Gezondheidsraad voor een ruimhartige subsidieregeling voor huiseigenaren, zodat die hun loden leidingen sneller vervangen. Verder stelt de raad voor om woningverkopers te verplichten een betrouwbare loodmeting te laten doen, zodat kopers weten waar ze aan toe zijn.
- Trouw
- Gezondheidsraad
- Milieu Centraal