Pas op voor voedselvergiftiging!

Als u graag eten op straat koopt, dan is het slim om alert te zijn op de risico's. Een groezelige kok, rauw vlees in de zon en onprettige luchtjes zijn natuurlijk een reden om een hamburgerkraam snel voorbij te lopen. Maar helaas is het niet altijd overduidelijk of eten veilig of onveilig is.

Zorgeloos genieten

Ziekmakers kunt u niet altijd proeven. Als u op een paar zaken let, zijn de risico's klein en kunt u zorgeloos genieten van de festiviteiten en de 'morning after':

• Let de kok op kruisbesmetting? Stel: hij of zij legt aan de ene kant van de barbecue de rauwe burgers. Aan de andere kant liggen de gare burgers klaar voor op brood. Gebruikt de kok dan wel een aparte tang voor het rauwe vlees? Wast hij of zij de handen na het aanraken van rauw vlees?
• Is alle bederfelijke waar goed gekoeld? Vlees, maar ook drankjes, groente, fruit en rauwkost, moeten niet te warm worden. Zeker als er niet goed gelet wordt op kruisbesmetting, kunnen ook op andere voedingsmiddelen dan vlees bacteriën voorkomen. Die vermenigvuldigen zich buiten de koelkast razendsnel.
• Let op met zuivel. Ook zuivel kan snel bederven. Puddingbroodjes, roomsoezen etcetera moeten goed vers zijn en ook weer: niet te warm bewaard worden.
• Wordt het eten ter plekke klaargemaakt? Vaak mag er niet uitgebreid op de kraam gekokkereld worden, in verband met de hygiëne. Maar, het is een goed teken als u de laatste handelingen ziet. Bijvoorbeeld het roosteren van vlees op de barbecue. De manier waarop dit gebeurt, is een goede indicator voor de manier waarop de kok werkt.
• Is het eten gaar en goed verwarmd? Ongaar en lauw eten is een perfecte voedingsbodem voor bacteriën. Zeker als het ook nog even in de zon op u ligt te wachten.
• Risicogroep? Extra opletten. De gevolgen van voedselvergiftiging kunnen voor hele jonge kinderen, ouderen en mensen met een hele lage weerstand ernstig zijn. Die kunnen het beste alle risico's vermijden.

Zelf eten verkopen

Zijn uw gehaktballetjes met knoflooksaus onovertroffen en wilt u daar uw slag mee slaan? De verkoop van bederfelijke waren door particulieren is aan strenge regels verbonden. Soms mag het zelfs helemaal niet, bijvoorbeeld tijdens Koninginnedag in Amsterdam.

Ook als het wel mag, moet u voldoen aan dezelfde eisen als de horeca en beroepshandelaren. Lees dus de regels even door voordat u ballen gaat draaien.

De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) controleert steekproefsgewijs of de regels niet overtreden worden. Persvoorlichter Annemieke Herberigs van de VWA: "Daar waar Koninginnedag of Bevrijdingsdag het grootst gevierd wordt, zijn we ook het meest aanwezig. Maar, er zijn de hele zomer veel controleurs op pad bij evenementen en feesten."

De meeste handelaren kennen de regels goed. In 2008 was er met Koninginnedag in zo'n 5 procent van de gevallen iets niet in de haak met het eten en werd er ingegrepen door controleurs. De helft minder dan in 2007.

"Die cijfers zijn ook afhankelijk van het weer", zegt Herberigs. "Als het heel warm weer is, zullen er waarschijnlijk ook weer meer overtredingen zijn. Op een hele warme dag is het gewoon lastig om in een kraampje het eten goed koel te houden. Onze controleurs weten precies waar ze bij welke weersomstandigheden het meest op moeten letten."

Ziek?

Het RIVM schat dat jaarlijks 300.00 tot 750.000 mensen last hebben van een voedselinfectie of voedselvergiftiging. De klachten: diarree, buikkramp, misselijkheid en soms koorts. Bent u daags na Koninginnedag hondsberoerd, terwijl u niet te veel gedronken had? Dan was dat broodje bal misschien toch geen goed idee. Dan is het een kwestie van goed (water) drinken en uitzieken.