Plots aangekomen, afgevallen, moe of juist hyper?

Het kan aan je schildklier liggen

Getty Images

Je schildklier kan te traag of te snel werken. In beide gevallen veroorzaakt dat klachten. Maar gelukkig zijn er in beide gevallen ook oplossingen.

Sleep je jezelf door de dag? Heb je het koud, ben je aangekomen en heb je last van haaruitval? Of ben je juist gestrest, en transpireer je veel? Misschien is je schildklier wel van slag.

De schildklier heeft de vorm van een vlinder, bevindt zich in je hals en produceert hormonen die de snelheid van je metabolisme bepalen. Als hij niet goed functioneert, is een trager of juist sneller metabolisme het gevolg, met allerlei symptomen als resultaat.

Te langzaam of te snel?

Als je plotseling aankomt, kan dat komen doordat er te weinig schildklierhormonen worden aangemaakt. Je hebt dan hypothyreoïdie, ofwel een traagwerkende schildklier. Als de schildklier juist te veel hormonen produceert, heb je hyperthyreoïdie, een snelwerkende schildklier. Je kunt dan opeens gewicht verliezen. Een traagwerkende schildklier komt vaker voor dan een snelwerkende.

In veel gevallen kun je de aandoening ook herkennen aan een zwelling in de hals. Zo'n struma kan zowel bij hypo- als bij hyperthyreoïdie ontstaan en je kunt hem zelf ontdekken. Houd je hoofd iets naar achteren, neem een slokje water en voel wanneer je slikt tussen je adamsappel en sleutelbeenderen. Zit er een bobbel? Maak dan een afspraak met de dokter.

Symptomen

Een schildklieraandoening kan je hartslag beïnvloeden: die vertraagt bij een trage schildklier, en versnelt juist bij een te snelle schildklier, waarbij ook de bloeddruk kan stijgen. Verder wordt je stemming beïnvloed, en ook hoeveel energie je hebt: hypothyreoïdie maakt moe, traag en depressief, terwijl hyperthyreoïdie je juist rusteloos en geïrriteerd maakt en slaapproblemen kan veroorzaken.

Dan kun je ook nog last krijgen van haarverlies en kan je lichaamstemperatuur ontregeld raken: mensen met een traagwerkende schildklier hebben het vaak koud. Met een snelwerkende schildklier zweet je juist meer dan normaal en zoek je graag de koelte op.

Ten slotte zijn mogelijke symptomen bij hypothyreoïdie: een droge huid, broze nagels, een dood of tintelend gevoel in de handen, constipatie en abnormale menstruaties. En bij hyperthyreoïdie: spierzwakte, trillende handen, slecht zien, diarree en een onregelmatige menstruatie.

Veel van deze symptomen komen ook voor als je in de overgang bent. Twijfel je? De arts kan met een simpele bloedtest de hoeveelheid schildklierhormonen bepalen, en ook de hoeveelheid geslachtshormonen. Mogelijk heb je last van beide. Een traagwerkende schildklier komt het vaakst voor bij vrouwen vanaf 60 jaar; een snelwerkende schildklier doet zich ook vaker voor bij vrouwen, en dan vooral als de aandoening in de familie zit. Vermoed je dat je last hebt van je schildklier? Ga dan naar je huisarts.

Hormonen in pilvorm

Maak je te weinig schildklierhormonen aan, dan schrijft de dokter je die waarschijnlijk in pilvorm voor. Binnen een paar weken voel je je stukken beter. Op den duur dalen je cholesterol en gewicht, en krijg je meer energie. De meeste mensen moeten deze medicijnen blijven gebruiken. Maakt de schildklier te veel hormonen aan, dan krijg je anti-thyreoïde medicatie. Daarmee kan de aandoening verdwijnen, maar de meeste mensen zullen de medicijnen langdurig moeten slikken.

Soms krijg je daarnaast medicijnen die bijvoorbeeld je hartslag vertragen en het trillen tegengaan. Helpen de anti-thyreoïde medicijnen niet, dan kan de schildklier vernietigd worden met medicijnen of operatief verwijderd worden. Daarna moet je dan wel weer schildklierhormonen gaan slikken.

 

Auteur