Tbc, nooit weggeweest

Tuberculose wordt afgekort als tbc en wordt ook wel 'de tering' of  'witte pest' genoemd. Het is een ernstige, besmettelijke infectieziekte. In de tijd dat de oorzaak van tbc nog niet bekend was, werd het beschouwd als 'het lot'. Vooral de kunstzinnige mensen konden door dit lot getroffen worden, zo was het idee. In 1882 werd de echte oorzaak van tbc bekend: een bacterie. Robert Koch noemde deze bacterie Mycobacterium tuberculosis.

Overlijden zeldzaam
Voor de Tweede Wereldoorlog was tbc nog nauwelijks behandelbaar; er stierven jaarlijks ongeveer 10.000 mensen aan. Rust en 'gezonde lucht' moest de patiënten toen genezen. Tegenwoordig zijn er jaarlijks nog ongeveer 1400 tbc-patiënten in Nederland. Met antibiotica zijn zij meestal goed te behandelen. Overlijden aan tbc is zeldzaam geworden.
[PAGEBREAK]
Symptomen
Tbc is vooral een longziekte: 60 procent van de tbc-patiënten heeft longtuberculose. De symptomen van longtuberculose zijn bijvoorbeeld hoesten (met bloed), pijn in de borstkas, gewichtsverlies en nachtzweten. Wanneer bacteriën in het sputum (dat wat u ophoest) te vinden zijn, is sprake van open longtuberculose. Dit is erg besmettelijk. De bacteriën kunnen dan gemakkelijk andere mensen infecteren. Naast de longen zijn ook de hersenen, klieren, gewrichten en botten gevoelig voor de tbc-bacterie.

Resistentie
De tbc-bacterie is in de afgelopen jaren voor sommige medicijnen minder gevoelig of zelfs resistent geworden. Dit betekent dat de bacterie niet (goed) meer reageert op de antibiotica. Als een tbc-bacterie resistent wordt, is dat meestal het gevolg van een verkeerde behandeling of het verkeerd innemen van de medicijnen. De mate van resistentie bepaalt of de behandeling moet worden aangepast.
[PAGEBREAK]
Diagnostiek

• De bekendste test is de mantouxtest. Hierbij wordt een kleine hoeveelheid eiwitten van de tbc-bacterie onder de huid gespoten. Als u in het verleden besmet bent geweest, zult u op deze eiwitten reageren. U hoeft op dat moment dus niet aan tbc te lijden. Er ontstaat een rode plek op de plaats van de injectie wanneer u op de eiwitten reageert.
• Andere testen zijn bijvoorbeeld een röntgenfoto of een kweek (van het sputum) in het lab. 

Behandeling
Tbc wordt behandeld met een combinatie van geneesmiddelen. Dit zijn bijvoorbeeld Isoniazide (INH), Rifampicine, Pyrazinamide en Ethambutol. De behandeling duurt minimaal 6 maanden en vindt meestal thuis plaats. 

Niet iedereen die besmet raakt met de tbc-bacterie krijgt ook tbc. Om tbc te voorkomen kunnen de mensen die besmet zijn preventief medicijnen slikken. Mensen die een slechte afweer hebben (bijvoorbeeld door aids) lopen meer risico op het ontwikkelen van tbc na besmetting.