Als werken pijn doet
Werken is leuk. Dat wil zeggen: meestal. Het kan ook een keerzijde hebben. Bijvoorbeeld doordat uw gezondheid te lijden heeft onder uw werk. Helemaal als de klachten chronisch worden. Een overzicht van de meest voorkomende ziektes door het werk, en hoe u daarmee omgaat. In ieder geval de tijd nemen om te herstellen.
Iedereen heeft wel eens last van wat hoofdpijn na een dag hard werken. En iedereen voelt wel eens een nek- of schouderspier na ingespannen computerwerk. Vervelender wordt het als klachten lang aanhouden, of zelfs leiden tot ziekteverzuim. Stress, carpale-tunnelsyndroom en oververmoeidheid komen veel voor. Burn-out en RSI zijn de bekendste chronische werkgerelateerde klachten.
Burn-out
Een beetje stress is helemaal niet verkeerd voor je, het maakt u helder en alert. Sommige mensen presteren ook een stuk beter met stress. Alleen: die stress moet niet te lang duren. Wanneer gedurende lange tijd roofbouw wordt gepleegd op lichaam en geest – door hard werken en weinig rust– kan een burn-out ontstaan. Het is de overtreffende trap van overspannenheid. Met alle gevolgen van dien.
Wat zijn de symptomen?
- Concentratieproblemen
- Totale futloosheid
- Vergeetachtigheid
- Huilbuien
- Slaapproblemen
- Negatief zelfbeeld
- Afstandelijke en cynische houding tegenover het werk
Wat zijn de oorzaken?
De exacte oorzaak van een burn-out is moeilijk aan te geven. Vaak gaat het om een combinatie van factoren: een perfectionistische persoonlijkheid, een hoge werkdruk, een lange periode van veel stress en weinig rust en een veeleisende omgeving.
Hoe voorkomt u het?
Een burn-out kunt u voorkomen door de mogelijke oorzaken aan te pakken. Neem dus voldoende tijd voor rust en ontspanning, geef duidelijk uw grenzen aan, luister naar uw lichaam en weet dat alles niet per se perfect moet zijn. Ook worden er concrete trainingen gegeven om werkstress (en daarmee een burn-out) te voorkomen.
Hoe behandelt u het?
Als u eenmaal denkt een burn-out te hebben, bezoek dan de huisarts. Hij/zij kan kalmerende middelen voorschrijven of u doorverwijzen. Praat ook met uw werkgever. Deze kan eventuele werkgerelateerde oorzaken wegnemen (zoals werkdruk/werktijden). De beste resultaten in de behandeling van een burn-out worden verkregen door kortdurende psychotherapie.
RSI
RSI is een hedendaags probleem, maar dat komt meer doordat de veelheid aan klachten eindelijk een naam gekregen heeft. Want ook al voordat RSI 'RSI' ging heten, hadden er al mensen last van. Denk bijvoorbeeld aan kappers, die vaak dezelfde beweging moeten maken en daardoor last krijgen van schouder en arm. RSI staat dan ook voor 'repetitive strain injury'.
Wat zijn de symptomen?
Pijn, stijfheid, tintelingen en krachtsverlies in nek, schouders, bovenrug, armen, ellebogen, polsen, handen en vingers.
Wat zijn de oorzaken?
De bekendste en belangrijkste oorzaken zijn het maken van repeterende bewegingen (denk aan typen, knippen, scrollen met de muis) en een langdurig statische houding (bijvoorbeeld het zitten achter een computer).
Naast deze oorzaken spelen ook persoonsgebonden factoren een rol. Wie gestrest is, onder hoge werkdruk moet werken of wie perfectionistisch is, kan eerder te maken krijgen met RSI.
Hoe voorkomt u het?
Ook hier zijn rust en ontspanning de toverwoorden. Wissel computerwerkzaamheden af (loop eens naar de printer, lees wat, praat met collega's), neem vaak minipauzes (om de tien minuten een korte pauze van twintig seconden) en regelmatig langere pauzes (om de twee uur een pauze van een minuut of tien), zorg voor een goede werkplek en voor een werkdruk die u aankunt (praat daarover met uw leidinggevende).
En, ook erg belangrijk: let op uw werkhouding. Tijdens het werken, zeker als u snel iets af wilt hebben, bent u geneigd om achterover te leunen of juist heel erg gebogen te gaan zitten. Probeer continu uw houding in de gaten te houden en zo nodig te corrigeren. Met een goede lichamelijke en psychische werkhouding kunt u RSI voorkomen.
Hoe behandelt u het?
Mocht u denken dat u RSI heeft, wacht dan niet langer en onderneem actie. De klachten kunnen namelijk snel verergeren. Hierboven, bij 'hoe voorkomt u het?' staan niet alleen tips die helpen bij het voorkomen van RSI, maar ook bij het behandelen ervan. Ook een bezoek aan de huisarts kan helpen. Hij kan u doorverwijzen naar een specialist. Voor sommige specifieke RSI-achtige klachten, zoals het carpale-tunnelsyndroom, kan een operatieve ingreep uitkomst bieden.
Verder zijn er allerlei therapieën (zoals fysiotherapie, houdingstherapie, ontspanningstherapie) die u kunnen helpen. Vooraf is helaas niet te zeggen welke therapie voor u het beste werkt. Maar weet dat zelfs bij de ergste RSI-klachten verlichting en goede verbetering mogelijk is. Belangrijk daarbij is dat u geduld heeft bij een behandeling (neem de tijd om een behandeling te laten werken en verwacht niet meteen resultaat), dat u doorzet en dat u gedisciplineerd rust en ontspanning blijft nemen.