Zo zorg je dat je goed blijft proeven

De tong komt niet veel verder dan zoet, zuur, zout, bitter en umami (de ‘vijfde’ smaak, die wordt omschreven als enigszins bouillon, vlezig, hartig). Maar met de neus kunnen we vanille, amandelen, citroen, rookworst, kaas, versgebakken brood en nog veel meer traceren.

Een van de leukste manieren om je smaak en reukvermogen te scherpen, is een wijnproeverij (thee, koffie of chocolade mag ook). Je zult versteld staan van de fijne nuances die je zelfs zonder enige training kunt onderscheiden.

Oorzaak reukverlies

Vaak hoor je dat ouderen aan smaak inleveren. Dat klopt, maar eigenlijk gaat het vooral om reukvermogen. Dat gaat achteruit bij het ouder worden, maar ook door poliepen, griepvirussen, voorhoofdsholte-infecties of een vitamine B12-tekort.

Reukverlies kan ook een symptoom zijn, bijvoorbeeld bij de ziekte van Alzheimer of de ziekte van Parkinson. Verder leveren rokers vaak een flink deel van hun reukvermogen in.

De KNO-arts kan neuspoliepen verhelpen met een operatie. Vitamine B12-tekort kun je laten controleren bij de huisarts en in een supplement bijslikken.

Geurtherapie

Heb je ernstige klachten door reukverlies, blijf er dan niet mee rondlopen. Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede heeft een gespecialiseerde kliniek die een reuk en smaaktest kan afnemen. Uit onderzoek blijkt dat 40 procent van de patiënten met reukverlies geholpen is met geurtherapie. Daarbij trainen ze hun reukorgaan door dagelijks vier verschillende etherische oliën op te snuiven. Zo worden zenuwbanen opnieuw geactiveerd of hernieuwd. De therapie moet enige maanden worden gevolgd.

Tel je smaakpapillen

Reuk gaat achteruit, maar smaakpapillen blijven vaak wel onaangetast met het ouder worden. Je kunt je eigen smaakpapillen tellen en vergelijken met die van anderen. Doe een druppel blauwe voedingskleurstof op je tong, en je smaakpapillen worden zichtbaar als lichte roze bultjes. Maak met een perforator een gaatje in papier en plak dit op je tongpunt. Nu kun je de roze bultjes tellen.

Mensen met meer dan dertig smaakpapillen in het rondje zijn 'superproevers'. Zij zijn vaak kieskeuriger met eten, vooral bittere smaken vinden zij vies.