Groente en fruit uit het seizoen: het beste voor je gezondheid?

Wat is eten volgens de seizoenen?

Wie een moestuin heeft, weet heel goed wat eten volgens de seizoenen is. In het late voorjaar zijn de aardbeien rijp, en groeit de spinazie het best. Als de sperzieboontjes rijp zijn is het hoogzomer en de pompoenen kunnen geoogst worden in september en oktober. Eet je volgens de seizoenen dan betekent dat dat je eet wat in die periode geoogst wordt. Op het moment van en vlak na het oogsten is het gehalte aan voedingsstoffen het hoogst. Bij bewaren kan een deel van de vitamines verloren gaan. Vers uit de grond op je bord, is dus heel gezond.

Bijkomende voordeel is dat eten uit het seizoen goed is voor het milieu. De natuur – zonlicht, aarde en regen - zorgt ervoor dat de producten groeien en na het oogsten hoeven ze maar over korte afstand vervoerd te worden om op je bord terecht te komen. Bijna alle soorten groente en fruit zijn wel aan een bepaald seizoenen verbonden. Al zijn er ook wel soorten die op Nederlandse akkers het heel jaar door verbouwd worden. Denk aan prei, witte kool en bieten.

Gevarieerd eten

Eten van Nederlandse akkers op het moment dat groenten en fruit rijp zijn, is echter niet bijzonder gevarieerd. In de herfst ja, dan is het aanbod groot. Dan zijn er veel groenten klaar om te oogsten en hangen de bomen vol met rijpe appels en peren. Maar in de winter en het vroege voorjaar komt er weinig van Hollandse bodem. Daarvoor bevinden we ons niet in het juiste klimaat. Oké, je kunt hier witte kool, spruitjes, boerenkool, rode kool en spitskool oogsten, maar wat betreft voedingswaarde lijken ze allemaal best op elkaar. En juist het enorme aanbod van verschillende groente- en fruitsoorten het hele jaar door maakt het voor ons een stuk gemakkelijker om gevarieerd te eten. Gevarieerd eten is een van de pijlers van een gezond eetpatroon. De ene dag eet je spruitjes, de dag erna bloemkool en daarna gevulde paprika’s of gewokte spinazie. Elke groente- en fruitsoort heeft weer een andere combinatie van vitamines en mineralen. Door te variëren zorg je ervoor dat je lichaam alles binnenkrijgt wat je nodig hebt. De laatste 40-50 jaar is dat een stuk gemakkelijker geworden want het aanbod van groente- en fruitsoorten is enorm gegroeid. 50 jaar geleden was het echt niet mogelijk om met kerst aardbeien te serveren of asperges te eten buiten mei en juni. Van ananas tot kiwi’s en van avocado’s tot paksoi; heel veel groente- en fruitsoorten waren decennia geleden helemaal niet of nauwelijks te koop in Nederland. Het uitgebreidere aanbod heeft het mogelijk gemaakt veel meer te variëren.

Inmaken en bewaren

Het klinkt dus wel heel leuk en bewust: eten volgens de seizoenen, maar als je dat strikt toepast zal het wel een stuk minder gevarieerd worden. Tenzij je terugvalt op wat onze grootouders al volop deden: inmaken. Door producten uit het seizoen, na de oogst meteen te verwerken en te bewaren kun je ook in de andere maanden genieten van die soorten. Gelukkig doen producenten van groenten in potten en blikken dat al voor je. Of ze vriezen het voor je in zodat jij een ruime keuze hebt uit in het juiste seizoen geoogste groente- en fruitsoorten. Een deel van de oogst kan ook bewaard worden zonder in te maken. Denk aan appels en peren, pompoenen, kolen en aardappelen. De verse producten worden op een koele plek bewaard en kunnen zo maandenlang goed blijven. Hollandse appels die je in maart koopt zijn dus meestal al geoogst in de herfst ervoor.

Zuid-Europese seizoenen

Wil je toch wat meer variatie in je voeding dan alleen het Nederlandse aanbod van de koude grond dan is het ook een milieuvriendelijke keuze om voor groenten uit Zuid-Europese landen te kiezen. De oogstseizoenen in de landen rond de middellandse zee zijn een stuk langer dan in ons land. Daarom worden veel groente- en fruitsoorten in die landen het hele jaar door verbouwd (vaak zelfs door Nederlandse bedrijven), terwijl ze in ons land alleen in de kas kunnen groeien. Denk aan tomaten, paprika’s, aubergines en zacht fruit als bessen en aardbeien. Die Zuid-Europese producten worden per vrachtwagen of per schip naar ons land vervoerd. Dat klinkt milieubelastend maar toch kun je beter voor producten uit deze landen kiezen dan dezelfde producten geproduceerd in Nederlandse kassen. Het verwarmen en verlichten van deze kassen kost energie. Daarom zijn deze groente- en fruitsoorten uit de kas vaak geen duurzame keuze, en kun je beter kiezen voor producten van Spaanse, Italiaanse of Griekse afkomst als ze niet uit de volle grond in Nederland verkrijgbaar zijn.

Wanneer eet je wat?

Om volgens de seizoenen te eten en dus je steentje bij te dragen aan het milieu is het wel handig om te weten wat er in welk seizoen geoogst wordt. Ben je niet zo’n moestuingeleerde dan kan de website veggipedia.nl je daarbij een handje helpen. Centraal op de homepage komen de producten voorbij die in het seizoen zijn. Je kunt handig doorklikken voor meer informatie en recepten. En verder is het een kwestie van goed opletten bij inkopen doen. Op of bij de producten in de supermarkt en op de markt moet staan waar ze vandaan komen.