Onrust, oorpijn en tintelende vingers
"Er is storm op komst, ik merk het aan mijn gewrichten!" Jazeker, dat kan echt. Het weer heeft een grotere invloed op onze gezondheid dan velen denken.
1. Onweer op komst: onrust
Aan dieren merk je het vaak als eerste dat er onweer op komst is. Koeien en paarden gaan bij elkaar liggen, katten stoppen met jagen, vogels zoeken hun nest op en honden worden onrustig. Ook sommige mensen worden onrustig, geïrriteerd en ongeconcentreerd bij een naderend onweer. Dat kan liggen aan het feit dat de luchtdruk snel daalt en de luchtvochtigheid stijgt. Waarschijnlijk spelen ook veranderingen in de elektrische lading in de lucht een rol.
2. Plotselinge kou: witte tintelvingers
Zo’n 10 tot 15 procent van de vrouwen (en 1 procent van de mannen) heeft er bij plotselinge kou last van: het bloed trekt weg uit de vingertoppen. De vingers worden koud, gevoelloos, gaan tintelen of voelen pijnlijk aan. Door het zogeheten Fenomeen van Raynaud verkrampen de kleine slagaders tijdelijk, waardoor het bloed niet zo makkelijk naar de uiteinden van het lichaam stroomt. Meestal is dat te zien aan de vingers, soms ook aan de tenen of neus. Zo’n aanval kan ook door emoties, trillingen of veel typewerk veroorzaakt worden. Na een paar minuten is het vaak voorbij en worden de vingers juist rood of paars. De oplossing: zorg voor geleidelijke overgangen in de temperatuur. Handschoenen aan dus.
3. Buien in aantocht: ploppende oren en pijn
Wanneer buien op komst zijn of onweer in de lucht hangt, daalt de luchtdruk. Dit kan een drukverschil geven met de holtes in ons lijf – en sommige mensen voelen dat in hun oren. Net als in een opstijgend vliegtuig past je lichaam zich aan. Het trommelvlies in de oren zet uit om tegendruk te geven, en na een paar keer slikken of gapen is het luchtdrukverschil opgeheven. Hetzelfde gebeurt bij plotselinge luchtdrukveranderingen door omslaand weer.
Ook holtes rond gewrichten of littekenweefsel bevatten lucht waarin de druk kan verschillen. Uit onderzoek van het Erasmus MC onder patiënten met artrose blijkt dat veranderingen in luchtdruk pijn verergeren. Maar volgens biochemicus en hoogte-onderzoeker Bas de Laat van Maastricht UMC+ zijn de luchtdrukveranderingen daarvoor te minimaal zijn; het uitzetten van het weefsel zou op een scan niet te zien zijn.
4. Extreem weer: migraine
Last van migraine? Hou eens een weerdagboek bij om erachter te komen of bepaald weer een migraineaanval in gang zet. Het Amerikaanse New England Institute for Neurology & Headache volgde twee jaar lang 77 migrainepatiënten. De helft bleek last te hebben van extreem weer. Vooral temperatuur en luchtvochtigheid zijn triggers voor een migraineaanval. Heel koud of juist heel warm weer, én heel droog of juist heel vochtig weer, komen het vaakst naar voren als boosdoeners.
Droge wind helpt ook bepaald niet. Canadese migrainepatiënten lijden onder de chinook (een droge warme wind die vergelijkbaar is met de föhn in de Alpen). En wie de Alpen bezoekt, moet rekening houden met de nadelige invloed van de föhnwind op hoofdpijn. Als het weereffect heel duidelijk is, kun je in overleg met je huisarts een preventieve behandeling met medicijnen overwegen.
5. Koele lucht: lekker slapen
Als het lichaam zich voorbereidt om te gaan slapen, daalt de lichaamstemperatuur licht. Een koele omgeving helpt om in de 'slaapmodus' te komen. In de herfst en winter is een goede nachtrust een stuk makkelijker te bereiken dan wanneer het warm en klam zomerweer is. Zo bieden de donkere dagen toch een prettig lichtpuntje.
6. Zonnig weer: pijnstilling en geluk
Een herfstwandeling in de zon kan om veel redenen gelukkig maken. Dat is zelfs heel concreet terug te vinden in het lichaam. Zo blijkt de zon ervoor te zorgen dat het gelukshormoon endorfine vrijkomt. En ook het hormoon cortisol, dat ontstekingsremmend werkt en het immuunsysteem onderdrukt, komt flink op gang. Prettig voor mensen die last hebben van een overactief immuunsysteem, zoals in het geval van reuma, eczeem en de ziekte van Crohn.
Wie spier- of gewrichtsklachten heeft, weet dat de zon pijnstillend kan werken. De warmte van de zon zorgt ervoor dat de bloedvaten een beetje wijder worden. Daardoor worden de spieren en gewrichten beter doorbloed en dat helpt tegen de pijn.
