Feiten en fabels over je koffiezetapparaat

Getty Images

Wist je dat Nederlanders gemiddeld 2,4 koppen koffie per dag drinken? De Finnen (die op nummer 2 staan) drinken ‘slechts’ 1,8 kopjes koffie per dag. Voor veel koffiedrinkers is de klassieker nog altijd favoriet: filterkoffie. Een goed koffiezetapparaat is dus geen overbodige luxe! PlusOnline onderscheidt de feiten van de fabels over je koffiezetapparaat in dit verhelderende artikel!

Lees ook:

Koffiezetapparaten komen in vele soorten en maten

FEIT
In principe doen alle koffieapparaten precies hetzelfde. Ze sturen warm water langs gemalen koffiebonen, waardoor de smaak en het aroma aan de koffiebonen wordt onttrokken. Toch zijn er maar liefst vier verschillende soorten koffiezetapparaat te onderscheiden.

1. De percolator
Bij een percolator stroomt de koffie door verhitting door een buisje naar boven in de kan. Hierna sijpelt het water door een filterbakje met gemalen koffie. Volgens koffie-puristen leveren percolators relatief bittere koffie op, maar ze worden tegenwoordig steeds hipper, dankzij verbeteringen in het ontwerp en de grotere variatie in koffiesoorten die er te koop zijn.

2. Filter koffiemachines
Bij filtermachines druppelt het water door een filtertje met gemalen koffie. Ook hier zijn de puristen niet blij mee: het verwijt is dat dit resulteert in slappe koffie, maar de liefhebbers beweren dat het afhangt van de snelheid waarmee het water doorloopt en de brand- en maalgraad van de bonen in kwestie.

Prijzig? Valt mee. Voor minder dan €50 heb je al een meer dan prima filter-koffiezetapparaat en een goede percolator koop je voor rond de €80 Deze hebben gemiddeld een capaciteit van zes tot twaalf bakjes en zijn meestal voorzien van verwarmingsplaatjes om de koffie warm te houden. Makkelijk en snel in gebruik, soms zelfs uitgerust met een tijdschakelaar. Zo staat de koffie in de ochtend al te pruttelen als je met een slaperige kop je keuken in strompelt!

3. Espressomachines
Deze werken door het principe van opgebouwde druk 900 kPa (9 bar) waarna water verwarmd tot 90°C door een samengedrukte hoeveelheid gemalen koffie wordt geperst. Dit resulteert in een rijke, volle, sterke kop koffie. Door dit proces wordt de smaak maximaal uit de koffie onttrokken.

Espressomachines zijn er in verschillende prijsklassen, maar wil je een echt goede die ook een tijdje meegaat, dan ben je al gauw €200 kwijt.

4. Koffiecapsules/pads
Koffiecapsule-machines (of pad-koffiemachines zoals de Senseo) zijn een oprukkend fenomeen. Het geheim van deze apparaten is het gebruik van een capsule of pad. Dit is een klein afgesloten cupje of filtertje met een vooraf bepaalde hoeveelheid koffie. Je laat de capsule of pad gewoon zakken in de machine en je maakt elke keer een smakelijke espresso. Nadeel: de keuze van de koffiesoort is beperkt door het aanbod van de fabrikant en de prijs per kopje ligt wat hoger dan bij espressomachines. Je vindt deze machines vaak wel in dezelfde categorie als espressomachines omdat ze in een vergelijkbare kwaliteit koffie maken.

Puristen kijken meestal neer op machines met capsules of pads, maar onder consumenten zijn ze erg populair. Je koopt er één vanaf €30, maar voor een goede ga je toch al gauw richting de €80.

Espressomachines zijn moeilijk te bedienen

FABEL
Of je nu een volle, rijke, zwarte espresso wilt, een schuimende cappuccino of een macchiato, een espresso-apparaat maakt het voor je. Daar waar je vroeger een halve studie moest doen om het apparaat te kunnen bedienen, maken semiautomatische en automatische espressomachines het voor beginners mogelijk om snel een fatsoenlijk shot espresso te maken. Veel modellen zijn voorzien van gedetailleerde instructieboekjes of zelfs DVD’s, zodat je niet aan een barista-universiteit hoeft te studeren om een kwalitatief goede espresso te maken!

Handmatige espressomachines
Echte espressoliefhebbers zijn dol op handmatige machines, omdat ze zelf controle kunnen uitoefenen op het zetproces met behulp van een hendel. De snelheid waarmee het water door de koffie wordt geleid is cruciaal voor het maken van een geweldige schot espresso, dus houd bij een handmatige espressomachine rekening met een leercurve. Hoewel er goedkope modellen op de markt zijn, zijn de meeste handmatige espressomachines vrij kostbaar. Veel professionele modellen kosten duizenden euro’s.

Semiautomatische espressomachines
Wanneer je liever hebt dat de machine het pompen voor zijn rekening neemt, ga dan op zoek naar een semiautomatische espressomachine. Je zult zelf het pompproces moeten starten en stoppen, én je moet zelf de gemalen koffie toevoegen en eventueel melk opschuimen. Omdat ze relatief goedkoop zijn worden er tegenwoordig veel semiautomatische espressomachines verkocht.

Volautomatische espressomachines
Als je liever niet veel meer wil doen dan genieten van je espresso, koop dan een volautomatisch model. Deze machines starten en stoppen de waterpompen automatisch, zorgen zelf voor het malen van de koffiebonen, schuimen eventueel de melk op voor je cappuccino en storten het gebruikte koffiemaalsel netjes in een bakje. Het enige wat ze niet voor je doen is de koffie voor je opdrinken!

Een koffiezetapparaat hoef je niet schoon te maken

FABEL
Helaas. Wist je dat dit apparaat vol bacteriën en schimmels kan zitten? Het is dus van belang om hem altijd goed schoon te maken na gebruik.

Het is belangrijk om na gebruik de onderdelen schoon te maken. Je kunt de koffiepot natuurlijk afwassen (sommige kunnen ook in de vaatwasser). Sommige koffiezetapparaten hebben ook andere losse onderdelen die je gemakkelijk even meeneemt met de vaat. Haal ook een doekje over de buitenkant en de warmhoudplaat om eventueel gemorste koffie op te vegen. Ontkalk je koffiezetapparaat één keer per maand. Doe je dit niet, dan duurt het langer om koffie te zetten en het zal ook minder smaken. Om de machine te ontkalken vul je het waterreservoir voor de helft met witte azijn en de andere helft met water. Zet het apparaat aan en laat de pot halfvol lopen. Zet hem dan uit en wacht dertig minuten voordat je hem weer aanzet. Zet hierna een volle pot met alleen water om alles door te spoelen en spoel de koffiepot goed om. Het kan mogelijk zijn dat je dit proces twee keer moet herhalen om al het kalk weg te halen.

Zelfs als je de koffiepot na gebruik goed omspoelt en schoonmaakt kan het mogelijk zijn dat er toch wat viezigheid in achterblijft. Dit kun je gemakkelijk losweken door er warm water met wat afwasmiddel in te doen en er een beetje rijst in te strooien. Door de koffiekan rond te zwenken maakt de rijst de viezigheid lost. Gebruik daarna een schuursponsje om de viezigheid weg te halen. Het is belangrijk om je koffiezetapparaat goed schoon te maken, omdat bacteriën en schimmels achterblijven. Door de warmte van het apparaat is dit natuurlijk een heerlijk plekje voor deze vieze beestjes. Uit onderzoek is gebleken dat er zelfs meer bacteriën in rondzwerven dan in je badkamer.

Je hebt zelf invloed op de smaak van koffie uit een apparaat

FEIT

Zeker! Hoe lekker je bakje koffie wordt, daar heb je wel enige invloed op. Neem de volgende tips in acht:

Spoel een nieuw apparaat eerst 2x door met alleen water.
Spoel in de loop der tijd het apparaat regelmatig door met alleen water.
Maak altijd gebruik van vers water of mineraalwater.
Zorg dat de koffiepot, het filter en het kopje goed schoon zijn. Achtergebleven koffie zorgt voor een bittere nasmaak bij de volgende keer dat je koffie zet.
Roer de koffie even om voor het drinken.
Spoel je kopje eerst om met warm water. Zo is je kopje al voorverwarmd!
Bewaar koffie bij voorkeur in een thermoskan. Laat de pot zeker niet langer dan 30 minuten op het verwarmingsplaatje staan.
Gemalen koffie is beperkt houdbaar. Bewaar de koffie in een luchtdichte voorraadbus of maal de bonen zelf vlak voor het zetten.

Een kapot koffiezetapparaat kun je gewoon in de kliko gooien

FABEL

Zeker niet! Elektrische apparaten die op stroom of batterijen werken bevatten vaak schadelijke stoffen, zoals zware metalen. Door ze op de juiste manier af te danken kunnen ze milieuvriendelijk verwerkt worden, en onderdelen worden gerecycled. Gescheiden inleveren is gratis. Je hebt hiervoor namelijk al betaald via de verwijderingsbijdrage.

Inleverpunten:

De winkel waar je een nieuw apparaat koopt: als je een nieuw apparaat koopt, is de winkel verplicht je oude soortgelijke apparaat in te nemen. Deze zogeheten oud-voor-nieuw-regeling geldt alleen voor particulieren.
De gemeentelijke milieustraat. Zelf brengen is altijd gratis. Sommige gemeenten komen afgedankte apparaten zelfs bij inwoners thuis ophalen. Kijk op de website van je gemeente hoe dit geregeld is.

Bronnen:
www.consumentenbond.nl
www.tipsenweetjes.nl
www.koffie-weetjes.nl