De huidige lage rente is nadelig voor huiseigenaren met een spaarhypotheek. De nettomaandlasten kunnen namelijk flink stijgen.
Bijna anderhalf miljoen huishoudens in Nederland hebben hun woning gefinancierd met een spaarhypotheek. Deze leenconstructie werd tientallen jaren door verkopers van hypotheken aangeprezen als toppunt van veiligheid en fiscaal voordeel. Over de nadelen werd meestal gezwegen. Zo zit de lener er minstens twintig tot dertig jaar aan vast; bij een scheiding of immigratie kan dit grote financiële tegenslag opleveren. Ook is een spaarhypotheek vooral gunstig in tijden van hoge rente.
Duurder uit
Momenteel komt het gevaar van deflatie om de hoek kijken. Dat is het omgekeerde van inflatie. Als de prijzen stijgen (van bijvoorbeeld boodschappen), dan is er sprake van inflatie. Dalen de prijzen, dan hebben we te maken met deflatie. Deflatie lijkt gunstig, maar het bedreigt de spaarhypotheek op verschillende manieren. Dat zit zo. In tijden van inflatie worden producten elk jaar duurder. Anders gezegd: het geld wordt minder waard. Uw salaris gaat er doorgaans wél jaarlijks op vooruit, waardoor u uw koopkracht behoudt.
Voorbeeld
Stel dat een busrit twintig jaar geleden €1 kostte en dat u nu €2 moet neertellen voor hetzelfde ritje. U kunt nu dus, door de inflatie, minder ‘doen’ met uw €1. Stel dat u twintig jaar geleden €100.000 leende voor een woning. Door de inflatie is die schuld in de tussentijd in feite gedaald. Het (geleende) geld is minder waard geworden. Bij deflatie gebeurt het omgekeerde: uw schuld wordt groter, want iedere geleende euro wordt elk jaar een beetje duurder. Dit effect treft overigens ook hypotheken met aflossing.
Minder rente-inkomsten
Maar de spaarhypotheek wordt op nog een andere wijze bedreigd. Dat heeft te maken met de hoofdtaak van de Europese Centrale Bank (ECB): het voorkómen van deflatie. Dreigt de euro het slachtoffer te worden van deflatie, dan verlaagt de ECB de rente. Dit is hét middel om een klein beetje inflatie aan te wakkeren. Maar zo’n renteverlaging treft uw spaarhypotheek in het hart. De hele opzet van deze hypotheek is namelijk dat u de woningschuld voor ongeveer de helft aflost met de rente die u ontvangt voor uw hypotheekspaarpot. De andere helft hoest u op door maandelijks een spaarpremie te betalen (zie kader). Verlaagt de ECB de rente, dan levert uw hypotheekspaarpot u minder rente op. U betaalt dan weliswaar ook minder hypotheekrente, maar uw maandelijkse spaarpremie gaat omhoog, omdat er – aan het eind van de looptijd van dertig jaar – genoeg in uw spaarpot moet zitten om uw hypotheek in één klap te kunnen aflossen.
Invullen belastingformulier met lage rente
Een lage rente doet ook pijn bij het invullen van het belastingformulier. Hoge hypotheekrente levert een prettige hoge fiscale aftrek op; bij een lage hypotheekrente kunt u minder aftrekken. Tegelijkertijd gaat wel uw maandelijkse spaarpremie omhoog, maar die is niet fiscaal aftrekbaar. Netto bent u daardoor slechter af.
Hogere maandlasten
Hypotheekdeskundigen hebben uitgerekend dat de nettomaandlasten vooral stijgen bij deflatie als de helft van de looptijd van de spaarhypotheek al voorbij is. Een voorbeeld. U hebt al twintig jaar een spaarhypotheek van €250.000. De rente is 5 procent. De bank verlaagt de rente op uw spaarhypotheek met 2,5 procent. Het gevolg: uw nettolasten stijgen met €125 per maand als u de hypotheekrente aftrekt in het hoogste tarief (51 procent). Valt u in het tarief van 42 procent, dan verslechteren uw nettomaandlasten met €75.
Wees op uw hoede
Het is dus raadzaam op uw hoede te zijn als uw hypotheekbank met een voorstel komt voor een nieuwe rentevaste periode met een lagere rente. U weet dan dat de rente die u ontvangt over uw hypotheekspaarpot óók omlaag gaat, en dat uw maandelijkse spaarpremie daardoor juist stijgt.
Spaarhypotheek spekken
Levert uw spaarhypotheek u meer rente-inkomsten op dan uw gewone spaarrekening? Dan kan het lonen extra spaargeld in de pot te stoppen. U bouwt dan meer en sneller rente op en kunt zo de maandelijkse spaarpremie verlagen. Informeer bij uw hypotheekverstrekker en belastingadviseur naar de fiscale eisen.
De belangrijkste punten van een spaarhypotheek
De huiseigenaar leent geld voor een woning en spaart maandelijks voor de aflossing. Die aflossing is pas twintig of dertig jaar later. Al die jaren is er maximaal recht op rente-aftrek. De spaarpremie wordt in een spaarpot gestort; deze spaarpot levert rente op die aan de spaarpot wordt toegevoegd. Aan het eind van de looptijd zit er precies genoeg geld in de spaarpot om de lening in één keer af te lossen. Stijgt de hypotheekrente, dan gaat de spaarrente mee omhoog. Dit heeft als voordeel dat de maandelijkse premie dan omlaag gaat. De keerzijde: bij dalende rentes wordt de niet-aftrekbare maandpremie hoger. Sinds 2013 is de spaarhypotheek door de overheid verboden voor nieuwe hypotheken.
Hypotheek vergelijken?
Wilt u hypotheken vergelijken? Gebruik dan deze website om de beste hypotheek te vinden.