Onze moeder is sinds kort opgenomen in een verpleeghuis (ze heeft alzheimer) en mijn broer en ik zijn samen haar bewindvoerders. Nu heeft mijn moeder spaargeld en een eigen huis dat wij gaan verkopen. Mijn broer zou het huis graag kopen maar hij kan op dit moment niet voldoende hypotheek krijgen.
Zouden wij namens onze moeder van haar spaargeld aan mijn broer mogen schenken? We weten eigenlijk wel zeker dat moeder dit een heel fijn idee zou hebben gevonden.
U kunt als bewindvoerders het vermogen van de onderbewindgestelde (uw moeder) beheren. De wet geeft aan dat u gewone beheersdaden mag verrichten. Sommige beheersdaden zijn echter ‘bijzondere’ beheersdaden waarvoor toestemming of machtiging nodig is van de kantonrechter. Het doen van een schenking uit het vermogen van de onderbewindgestelde die zelf zijn wil niet meer kan bepalen, wordt gezien als zo’n bijzondere beheersdaad. De kantonrechter moet hier dus mee instemmen. Een verzoek daartoe kunt u doen via een machtigingsverzoek bij de rechtbank.
Bij de beoordeling van dit verzoek gebruikt de kantonrechter richtlijnen waarbij ten aanzien van schenkingen het uitganspunt is dat sprake moet zijn van een schenkingstraditie. Ik begrijp van u dat dat bij u niet het geval is en zeker niet voor een dergelijk groot bedrag. Uitzonderingen zijn mogelijk namelijk in het geval dat sprake is van bijzondere omstandigheden en de schenking in het belang is van de onderbewindgestelde. Uitgaande van de praktijk en geldende rechtspraak zal de rechter hier vermoedelijk in uw geval dus niet akkoord mee gaan, maar u kunt het natuurlijk wel altijd proberen.
Een zorgvuldige formulering van alle feiten en omstandigheden kunnen daarbij helpen. Hiervoor zou u eens kunnen kijken naar een van de weinige uitspraken waar schenking wel werden toegestaan. Het gaat hier om een uitspraak uit 2018 waarbij eenmalig grotere schenkingen aan kinderen en kleinkinderen werden toegestaan. Van belang waren hier de omstandigheden en niet in de laatste plaats de leeftijd van de moeder en de hoogte van het vermogen dat na de schenking nog overblijft. Zie hiervoor >>
De basisregel blijft echter: "Een door de bewindvoerder ingediend verzoek om te worden gemachtigd tot het doen van een schenking namens een betrokkene die zijn wil niet kan bepalen, zal als hoofdregel worden afgewezen indien er geen schenkingstraditie wordt aangetoond." Een rechter kijkt alleen naar het belang van de onderbewindgestelde en voorkomen erfbelasting of een lagere eigen bijdrage zorg wordt daar niet toe gerekend.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich bezig met financieel en juridisch advies voor senioren met de focus op de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
