Door de kredietcrisis gaan steeds meer mensen vragen stellen over hun spaar- of beleggingspolis bij de hypotheek. Wat als de verzekeraar failliet gaat waarbij de polis is afgesloten?
Voor een verzekeringspolis geldt geen garantieregeling zoals bij spaargeld. Er is wel een ‘opvangregeling’ van De Nederlandche Bank (http://www.dnb.nl/over-dnb/veelgestelde-vragen/vragen-over-verzekeringen/auto40285.jsp).
Dit klinkt natuurlijk leuk. In werkelijkheid zoekt de DNB alleen naar een andere verzekeraar die de verzekeringsportefeuille misschien wil overnemen. Deze zoektocht start al voordat een verzekeraar failliet wordt verklaard.
Stel dat een redding niet lukt. Wat is dan uw verzekeringspolis nog waard? In ieder geval heeft u geen garantie betreffende de waarde van de polis die door u is opgebouwd. Bij een faillissement vervallen namelijk de rechten van de polishouders.
Verschillende polissen
De toestand kan verder verschillen afhankelijk van uw soort polis.
Bij een beleggingspolis wordt de spaarpremie belegd in beleggingsfondsen. De door u opgebouwde waarde binnen uw verzekeringspolis komt echter bij een faillissement toe aan de verzekeraar. Dit is zelfs van toepassing, als u via uw beleggingspolis belegt in beleggingsfondsen van derde partijen. De verzekeraar is namelijk de juridisch eigenaar van de beleggingen.
Ditzelfde is ook van toepassing voor de traditionele levensverzekering. Hierbij is de winst van de polis afhankelijk van de maatschappijwinst. Op deze polissen zit dan wel een garantie bij het bereiken van de einddatum, maar deze wordt door het faillissement niet gehaald.
Tot slot de verpande spaarpolissen. Hierbij is de spaarhypotheek een mooi voorbeeld. De polis en de geldlening lopen nu bij dezelfde verzekeraar. Intern is er geen sprake van een polis, maar wordt de spaarpremie afgeboekt op de hypotheekschuld. In dit geval is niet zeker wat de gevolgen direct zijn. Wordt de polis als maatstaf genomen, dan verliest deze zijn waarde. Wordt echter naar de interne (boekwaarde) van de hypotheekschuld gekeken, dan is deze dus lager geworden.
Hier is dan wel sprake van een verrekening. U krijgt dan een lagere hypotheekschuld, wat als gevolg heeft dat u ook minder hypotheekrente fiscaal kan aftrekken. Mensen die in de toekomst nog gaan verhuizen, hebben als nadeel dat de bijleenregeling om de hoek komt kijken. De overwaarde bij verkoop is namelijk hoger geworden en deze moet verrekend worden met de nieuwe hypotheek.
In het verleden (bij de failliete bank Van der Hoop) heeft het Ministerie van Financiën in dit geval wel bepaald, dat de slachtoffers opnieuw een aftrekbare hypotheek ter grootte van oude hypotheek mochten afsluiten.
Of een poliswaarde geheel vervalt, is trouwens afhankelijk van het faillissement. Het kan best zo zijn dat een gedeelte van de poliswaarde, afkomstig van de failliete boedel, nog wordt uitgekeerd aan de polishouder.
Hypotheekschuld: direct geind?
Wie alleen een hypotheekschuld heeft, zal zich op het eerste gezicht geen zorgen maken. In de voorwaarden van de geldgevers heb ik niets terug te vinden over wat zij doen bij een faillissement. Echter, diverse personen die werkzaam zijn bij diverse verzekeraars vertelden mij, dat de hypotheekschuld direct opeisbaar wordt na faillissement. In dit geval moet u dus direct gaan afrekenen en betekent dit dat u bij een andere geldgever een hypotheek moet regelen. Dit laatste kan een probleem opleveren als het inkomen of de waarde van de woning bijvoorbeeld is gedaald.
Gelukkig is de kans dat een financiële instelling failliet gaat in Nederland minimaal. Dit heeft ook de DNB verklaard in een telefonisch gesprek met mij. Zij wilden dan ook geen vragen beantwoorden betreffende bovenstaande situaties.
Het bovenstaande is dus mogelijk, maar lijkt in de praktijk onwaarschijnlijk. Vooral dat een failliete bank op stel en sprong bij al zijn klanten de hypotheekschuld gaat innen. Het is niet realistisch om van mensen zo snel zulke grote bedragen te vragen en het zal tot enorme economische onrust leiden. Waarschijnlijker is dat uw hypotheekschuld wordt doorverkocht aan een andere partij, of, indien die niet gevonden kan worden, dat de staat de schuld (tijdelijk) overneemt.