Een chronische huidaandoening
Korte zomerjurkjes, bezoekjes aan het zwembad, bijbruinen op het strand: als je psoriasispatiënt bent, zul je er waarschijnlijk hartelijk voor bedanken…
Want dat betekent blootstaan aan de blikken van anderen. Aan mensen die met een afkerig gezicht naar de schilferende huiduitslag op je lichaam kijken. En daar heb je weinig behoefte aan.
Stoornis in de huidgroei
Psoriasis is een chronische huidziekte die zorgt voor dikke, rode schilferende plekken op je lichaam. Dat komt door een stoornis in de huidgroei. Normaal gesproken vernieuwt je huid zich iedere maand. Daarbij laten oude huidcellen los en groeien er nieuwe huidcellen aan.
Bij psoriasis gaat de aanmaak van nieuwe huid veel te snel. Daardoor stapelt zich een dikke laag van onrijpe huidcellen op. Als die onvolgroeide huidcellen de buitenste huidlaag bereiken, zien ze eruit als witte schilfers. En omdat de huid geïrriteerd raakt door de versnelde huidaanmaak, worden de plekken dik en rood.
Vormen van psoriasis
Er zijn verschillende vormen van psoriasis. De meeste mensen krijgen vooral last van plekken op hun ellebogen en knieën. Die vorm heet psoriasis vulgaris (gewone psoriasis). Als de ziekte met name in de huidplooien zit, dan heet dat psoriasis inversa. Denk daarbij aan plaatsen als je liezen, je oksels of onder je borsten.
Psoriasis unguum tast alleen de nagels aan, terwijl psoriasis guttata kleine schilferende plekjes over het hele lichaam veroorzaakt. Bij al deze vormen van psoriasis kun je ook last krijgen van je gewrichten. Dat heet dan artritis psoriatica.
Erfelijke aanleg
Psoriasis komt voor op alle leeftijden, maar de meeste patiënten krijgen er tussen hun 15e en 35e voor het eerst mee te maken. Erfelijke aanleg speelt een rol, want kinderen van een patiënt hebben 10 procent kans om de ziekte te krijgen. Als allebei de ouders psoriasis hebben, is die kans zelfs 50 procent.
Er zijn nog meer risicofactoren. Zo kunnen bepaalde medicijnen de ziekte uitlokken of verergeren. Bètablokkers bijvoorbeeld (geneesmiddelen die de hartslag en de bloeddruk verlagen). Roken heeft ook een slechte invloed: rokers lopen tot drie keer meer risico op psoriasis dan niet-rokers. In Nederland lopen er naar schatting 300.000 mensen met de ziekte rond.
Niet besmettelijk
Kun je iemand anders besmetten met psoriasis? Het antwoord op deze vraag is kort en bondig: nee. Psoriasis is absoluut niet besmettelijk. Dat betekent dat je de plekken ook niet verder over je eigen lichaam kunt verspreiden als je ze hebt aangeraakt.
De ziekte is misschien niet besmettelijk, maar hij kan wel verergeren. Vooral stress zorgt ervoor dat de aandoening tijdelijk heviger wordt. Hormonale schommelingen, alcoholgebruik en infecties zijn ook van invloed. Verder is er niet veel te zeggen over het verloop van de ziekte. Dat komt doordat artsen nog steeds niet precies weten wat de oorzaak van psoriasis is.
Symptomen onderdrukken
Helaas is psoriasis niet te genezen. Je kunt dus alleen de symptomen onderdrukken. Daarvoor zijn er verschillende behandelingen mogelijk. De dermatoloog schrijft meestal corticosteroïden - hormooncrème - voor. Zo’n crème, zalf of lotion onderdrukt de ontsteking en maakt de psoriasisplekken minder dik en rood.Daarnaast kiest de arts vaak voor een behandeling met vitamine D3. Deze vitamine pakt de ziekte bij de wortel aan en remt de aanmaak van huidcellen. De huidcellen die wel ontstaan, ontwikkelen zich bovendien beter.
Verder zijn er verschillende vormen van lichttherapie mogelijk. Zo’n lichtbehandeling remt net als D3-crème de groei van nieuwe huidcellen af en werkt ontstekingsremmend. Normaal gesproken kiest je arts niet voor één behandelmethode, maar gaat hij voor een combinatie.
De ziekte verbergen
Als je psoriasispatiënt bent, dan heb je daar waarschijnlijk niet alleen lichamelijk last van. Ook emotioneel kan het zwaar zijn. Want je uiterlijk bepaalt toch vaak hoe je je voelt en dan is het niet prettig om met een gehavende huid rond te lopen.
Veel patiënten zijn daarom kampioenen geworden in het camoufleren van de symptomen. Ze dragen liever bedekkende kleding dan luchtige zomeroutfits. Als de ziekte wel zichtbaar is voor anderen, voelen ze zich niet op hun gemak.
Sommige mensen schamen zich zo, dat ze steeds minder met anderen ondernemen. Hun sociale leven komt steeds verder stil te liggen. Ken of ben je zo iemand, dan is het misschien een idee om eens contact te zoeken met een lotgenotengroep. Psoriasispatiënten Nederland kan je daarbij helpen.