Mouches volantes: vlekjes voor het oog

Mouches volantes is Frans en betekent letterlijk 'vliegende vliegjes'. De medische naam is myodesopsie, maar ook de termen glasvochtvertroebelingen of floaters worden veel gebruikt. Het gaat om zwarte vliegjes die voor je oog lijken te zweven of vliegen, vandaar ook de naam.

Glasvochtvertroebeling

In het oog is de ruimte tussen de lens en het netvlies gevuld met glasvocht. Het glasvocht is een soort heldere gelei. Troebelingen in het glasvocht, van bijvoorbeeld eiwit of bloedresten, zie je als zwevende vlekjes doordat de troebeling een schaduw werpt op het netvlies. Puntjes, cirkels, slierten, vliegjes, wolkjes of spinnenwebben. Dit kan in allerlei vormen.

De troebelingen bewegen mee met de oogbeweging en bewegen vaak ook nog als het oog stil staat. Meestal vallen de glasvochtvertroebelingen niet op, maar bij veel licht zijn de vlekjes duidelijk zichtbaar. In een enkel geval kan het zelfs het zicht ernstig hinderen.

Oorzaken van zwarte vlekjes voor je ogen

De herkomst van de mouches volantes is niet altijd duidelijk. De meest voorkomende oorzaak is veroudering. Het glasvocht bevat dunne vezels die zorgen voor elasticiteit en stevigheid. In de loop van de tijd neemt de elasticiteit van deze vezels af en verandert de structuur. Hierdoor ontstaan rond het 50e jaar vaak klontjes: vertroebelingen.

Andere mogelijke oorzaken van glasvochtvertroebelingen zijn:

• bijziendheid
• glasvochtloslating
• glasvochtbloedingen, bijvoorbeeld bij diabetes
• netvliesscheur of netvliesloslating
• inwendige oogontsteking (uveïtis)

Onschuldig

In de meeste gevallen zijn mouches volantes een onschuldig fenomeen. Je went aan de klachten en de zwevende vlekjes worden minder hinderlijk. Door de zwaartekracht zakken de vlekjes vaak ook weg uit het gezichtsveld of je hersenen 'denken' ze weg.

Bij vermoeide ogen is de kans groot dat de vlekjes weer de kop opsteken. Het is dan zaak om je ogen wat extra rust te geven, maar verder is meestal geen actie nodig. Als je het gevoel hebt dat de klachten verergeren of als de troebelingen te storend zijn of gepaard gaan met lichtflitsen, is het wel verstandig om even contact met de huisarts te zoeken.

Behandeling

Bij veel of storende troebelingen kun je een operatie overwegen. Tijdens de operatie wordt zoveel mogelijk glasvocht verwijderd en vervangen door een speciale vloeistof. We noemen deze operatie een vitrectomie. In de meeste gevallen lukt het de oogarts om alle hinderlijke troebelingen te verwijderen, maar soms blijven er nog kleine onopvallende vlekjes over.

Lichtflitsen of een plotselinge toename in klachten kunnen wijzen op een ernstige oogaandoening zoals het loslaten van het netvlies of het lekken van bloed in het glasachtig lichaam. In dit geval zal de huisarts je waarschijnlijk direct doorverwijzen naar een oogarts.