Verkooptrucs: overdrijven mag, liegen niet

Volgens het informatieloket voor consumenten, Consuwijzer, wordt in reclame altijd wel een beetje overdreven en daar moet je ook rekening mee houden. Maar een verkoper mag geen onwaarheden verkondigen of de klant misleiden. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als de doorgestreepte adviesprijs in een ­advertentie hoger is dan de werkelijke ­adviesprijs. Ook mag de verkoper geen belangrijke informatie achterhouden over bijvoorbeeld de duur van een contract.

De Reclame Code Commissie houdt toezicht op reclames en tikt bedrijven geregeld op de vingers. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij drogisterij­keten Kruidvat, dat in een folder de werkelijke waarde van een aanbieding had overdreven. En computergigant Dell vermeldde in de folder alle prijzen exclusief bezorgkosten. Dat mag niet, aldus de Commissie, omdat Dell geen winkels heeft en alleen computers bezorgt. Er is volgens de Commissie dus altijd sprake van bezorgkosten en daarom moeten deze vermeld worden.
Daarnaast behandelt de Commissie veel klachten over producten die medische eigenschappen zouden hebben, zoals borstvergrotende crèmes en tabletten die voor soepele gewrichten zouden zorgen.

Hebt u een klacht over een reclame?
Leg deze voor aan de Reclame Code Commissie: www.reclamecode.nl of tel. 020-696 00 19.

Het ABC van de verkooptrucs

Ambachtelijk
Van Dale: met vakmanschap gemaakt, van oude degelijkheid
Een inmiddels loze kreet die ook in de supermarkt op tal van producten uit de fabriek staat. Het wekt de suggestie van kwaliteit en vakmanschap, maar ­eigenlijk zegt het… niets.

Beperkte voorraad
Van Dale over beperkt: klein, niet ver reikend
Een leus als ‘Voorraad beperkt, alleen voor snelle beslissers’ is vaak niet waar. Acties worden al weken van tevoren gepland en winkeliers slaan juist ruim in om aan de zelf gecreëerde vraag te kunnen voldoen. En wanneer een product tijdens de actieperiode werkelijk niet meer leverbaar is, zou u kunnen bedingen dat u het product mét de ­korting alvast bestelt en wacht op de volgende levering.

Concurrerende rente
Van Dale over concurrerend: trachten op voordeliger voorwaarden te leveren
Voor een lening betaalt u liefst zo min mogelijk, maar laat u niet verleiden door bovenstaande slogan. In feite is het tarief van iedere aanbieder ten opzichte van de ander ‘concurrerend’. Dat betekent niet dat het goedkoper is. Op sites als http://www.independer.nl/ en http://www.verzekeringssite.nl/ staan bijna alle rentetarieven op een rij en kunt u deze vergelijken. Staar u niet blind op een lage rente. Bij een lening zijn bijkomende kosten voor bijvoorbeeld een overlijdens­risicoverzekering en de regels voor (boetevrij) aflossen ook belangrijk.

Dermatologisch getest
Van Dale over testen: toetsing van de kwaliteit
Veel gebruikt om smeerseltjes aan de vrouw te brengen. Maar het Huidfonds waarschuwt: “Staat er ‘dermatologisch getest’ op een etiket dan heeft de fabrikant het product of de ingrediënten mogelijk door dermatologen op vrijwilligers laten testen. Dat zegt niets over het resultaat van deze onderzoeken. De term heeft geen wettelijke inhoud. Dus valt niet na te gaan of het onderzoek heeft plaatsgevonden. Over de kwaliteit en de resultaten van het onderzoek bestaat evenmin duidelijkheid.”

Exclusief
Van Dale: iets of iemand anders uitsluitend
Een waar toverwoord voor verkopers. Het kán namelijk betekenen dat iets uniek is. Maar het begrip wordt vooral misbruikt om bijvoorbeeld een vliegreis goedkoper te laten lijken. ‘Exclusief toeslagen’ betekent in de praktijk dat uw ticket inclusief veel duurder uitpakt dan in de folder staat. Kortom: een woord dat de alarmbellen laat rinkelen en waarbij u goed op de kleine lettertjes of grotere getalletjes moet letten.


Fiscaal voordeel
Van Dale over voordeel: winst, nut
Bij het afsluiten van bijvoorbeeld een hypothecaire lening wijzen banken en geldschieters graag op ‘fiscaal voordeel’. Belasting betalen we niet graag, maar vergeet één ding niet: u hebt alleen fiscaal voordeel over een deel van het geld dat u laat rollen. Het meest voordelig is en blijft: niets uitgeven.

Gegarandeerd rendement
Van Dale over gegarandeerd: ­zekerheid
Het klinkt zo mooi: een gegarandeerd rendement van 9 procent of meer. Sommige aanbieders van beleggingsproducten schermen met dit soort percentages. Toch is ’t oppassen! Er zijn vaak hoge bijkomende kosten die direct van dat rendement afgaan, waardoor u aan het eind van de rit veel minder overhoudt. Over het algemeen geldt dat als er gesproken wordt over een rendement dat veel hoger is dan 5 procent u goed moet opletten voor addertjes onder het gras, zoals de bijkomende kosten en ­risico’s van een dergelijke belegging.

Half-vrijstaand
Van Dale over vrijstaand: alleenstaand
Sommige makelaars zijn zeer bedreven in het aanprijzen van huizen. Zo is een hoekwoning wel erg gewoontjes. ‘Half-vrijstaand’ klinkt een stuk beter.

Innovatie
Van Dale: invoering van iets nieuws
Een nieuwigheid kán een verbetering zijn. Maar ook iets simpels als een nieuw kleurtje op de verpakking mogen reclamemakers aankondigen als een innovatie.

Jumbo
Van Dale: zeer groot exemplaar
Het woord is komen overwaaien uit ­Engeland, waar de reusachtig grote Afrikaanse olifant Jumbo in 1865 de publiekslieveling werd in de London Zoo. Later maakte vliegtuigfabrikant Boeing de Jumbo Jet, waar honderden passagiers in pasten. Tegenwoordig vergaapt het publiek zich onder meer aan jumbo-mosselen, jumbo-pinda’s en jumbo-garnalen. Die zijn iets groter dan de normale.

Kalkaanslag
Van Dale: afzetting van kalk in apparaten
Als we de reclame moeten geloven, is kalk in leidingwater de witte sloper van veel wasmachines. Dat valt in de praktijk mee. In moderne wasmiddelen zit namelijk al een ontkalker. En volgens sommige monteurs doen de apart aan te schaffen extra middeltjes niet veel bij lage temperaturen. Tip voor een brandschoon apparaat en een langere levensduur: geregeld een schep soda in de wasmachine en op 95 graden laten draaien.

Laagste prijsgarantie
Van Dale over laag: gering, klein
Hiermee wordt de suggestie gewekt dat een winkel altijd het allergoedkoopst is. Maar een steekproef van de vereniging van computergebruikers HCC geeft een meer genuanceerd beeld: “In de praktijk houdt de garantie in dat – wanneer je hetzelfde artikel ergens anders goedkoper hebt gezien – je dat artikel ook minimaal voor dezelfde prijs kunt kopen bij de winkel die de garantie hanteert. Alleen moet je die lagere prijs bij de concurrent als klant wel zelf ontdekken. En ook kenbaar maken. Zo niet, dan betaal je gewoon de volle mep.” In winkels met een laagste prijs-garantie zijn de artikelen dus niet automatisch laag­geprijsd.

Modernste techniek
Van Dale over modern: tot de tegenwoordige tijd behorend
Een apparaat aanprijzen met: ‘Gebrekkige gebruiksaanwijzing, piepkleine knopjes en tal van kinderziektes’ werkt natuurlijk niet. In plaats daarvan kiezen verkopers voor de sexy aanduiding 'Modernste techniek'. Maar of die techniek ook voor u werkt…

Natuur-identiek
Van Dale over identiek: geheel gelijk of gelijkwaardig
‘Natuurlijke’ producten zijn populair, want die lijken een stuk gezonder. Maar natuurlijke producten zijn ook een stuk duurder. Daarom worden ze ook synthetisch geproduceerd. In dat geval zijn het geen natuurlijke stoffen, maar worden ze ‘natuur-identiek’ genoemd. Vaak hebben ze als nadeel dat ze niet op een duurzame manier gemaakt zijn. Een ander nadeel is dat er bijvoorbeeld nog spoortjes van oplosmiddelen in kunnen zitten, die giftig kunnen zijn.

Prijsdoorbraak
Van Dale over doorbraak: het doorbreken
Geliefde term in de elektronicazaak. Het klinkt als belangrijk nieuws, maar dat valt mee. Zo dalen de prijzen van platte televisies jaarlijks met 30%. Ook digitale camera’s worden snel goedkoper. Wat vandaag dus een prijsdoorbraak lijkt, is razendsnel heel gewoon.

Quality
Van Dale: goede eigenschap
Kwaliteit, maar dan op z’n Engels. Wat van ver komt is lekker, dus met een paar Engelse woorden winnen tal van producten aan glans. Maar zowel in het Nederlands als in het Engels is dit een vrijblijvend predikaat dat geen enkele garantie biedt.

Revolutionair
Van Dale over revolutie: omwenteling, verandering
De tijd dat ‘revolutie’ nog stond voor idealisten die een politiek systeem omver wierpen, ligt ver achter ons. Vandaag de dag is een slaapsysteem ‘revolutionair’. Of een middel tegen aambeien. En ook een Oezbeeks levensverlengend elixer op basis van schildpaddenbloed gaat als ‘revolutionair’ over de toonbank. Voor de verdere betekenis: zie Ambachtelijk of Innovatie.

Schadevrij
Van Dale: zonder schade
Wordt soms misbruikt om de suggestie te wekken dat een auto nooit bij een ongeluk betrokken is geweest. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Ook beschadigde auto’s die goed gerepareerd zijn, worden verkocht met het predikaat ‘schadevrij’. En daar is volgens de Bovag en de ANWB niets mis mee. Het is dus beter om de verkoper te vragen of de auto ooit schade heeft gehad en hoe deze is hersteld. Daar hoort u een eerlijk antwoord op te krijgen.

Tussenvilla
Van Dale over villa: vrijstaand, ­aanzienlijk woonhuis
Nee, deze villa heeft geen rieten dak, oprijlaan, zwembad of tuin van meer dan een hectare. Het is namelijk gewoon een rijtjeshuis.

Uitverkoop
Van Dale: verkoop tegen verminderde prijzen om een voorraad op te ruimen, of een winkel of magazijn leeg te verkopen
Vroeger was het twee keer per jaar uitverkoop, maar nu mogen kledingzaken het hele jaar door te stunten. Ziet u iets leuks? Gewoon even wachten, want na een paar weken gaat er vast iets van de prijs af.

Vers
Van Dale: pas gegroeid, pas uitgekomen, pas geslacht, pas gevangen, pas gebakken, pas geplukt
De makers van het kritische tv-programma ‘Keuringsdienst van Waarde’ prikten genadeloos door dit ballonnetje. Op de vraag wat ‘vers’ betekent, antwoordde de leverancier van onder meer gehakt: niet bevroren. Wat de klant als ‘vers’ uit de koeling pakt, kan in de praktijk dus al een jaar lang in de diepvries hebben gelegen.

Winnaar
Van Dale: iemand die een overwinning of een prijs behaald heeft
Dagelijks valt bij duizenden ‘winnaars’ een brief in de bus waarin staat dat ze in een of andere loterij ‘tot de laatste kanshebbers’ behoren om heel veel geld te winnen. Maar voordat het zover is, moet er is nog iets gekocht worden. Of u moet eerst even bellen met een duur of mobiel nummer. Of u moet uw bankrekening- of creditcardnummer even geven. De Consumentenautoriteit waarschuwt voor dergelijke praktijken: “Als het te mooi klinkt om waar te zijn, is het niet waar”, stelt de autoriteit die een apart meldpunt voor neploterijen in het leven heeft geroepen. Bel Consu­wijzer â˜ï¿½ 088-070 70 70 of kijk op
www.consuwijzer.nl.

X-tra
Van Dale over extra: in bijzondere mate
Xtra-groot, Xtra-service, Xtra-mint, Xtra-snel, Xtra-fresh, Xtra-strong. Tijdens elk reclameblok vlie­gen de X-en je om de oren. Het is de bedenkers misschien nog niet opgevallen, maar Xtra is inmiddels heel normaal.

Z.G.A.N.
Van Dale: zo goed als nieuw
Om te benadrukken dat er met een tweedehandsje bijna niets mis is, krijgen oude spullen dit predikaat. Dat klinkt goed, maar het is een vrijblijvende aanduiding met garantie tot de voordeur. Net als bij alle andere veelbelovende blabla geldt hier het advies: eerst zien, dan geloven.