Een nieuw jaar: dat betekent nieuwe tarieven, regels en premies. Welke plussen en minnen brengt dat voor onze portemonnee?
ZELFSTANDIGENAFTREK OMLAAG
De zelfstandigenaftrek voor ondernemers gaat in 2022 net als in 2021 met €360 omlaag. Hetzelfde gebeurt in de jaren tot en met 2027. In 2022 bedraagt de zelfstandigenaftrek voor zelfstandigen die nog niet de AOW-leeftijd hebben bereikt €6310 (was €6670). Ook de zelfstandigenaftrek voor zelfstandigen die al wel AOW ontvangen, gaat omlaag: naar €3155 (was €3335). Deze maatregel moet het fiscale voordeel van zelfstandigen in vergelijking met werknemers verkleinen.
MINDER AFTREK GIFTEN, ALIMENTATIE EN RESTSCHULD
Giften, alimentatie en restschuld zijn in 2022 maximaal tegen 40 procent aftrekbaar, ook als je in het hoogste tarief van 49,50 procent belasting betaalt.
SCHENKINGEN
De jubelton – een eenmalige schenking van ruim €105.000 aan iemand tussen de 18 en 40 jaar voor een eigen huis (eventueel uitgesmeerd over drie jaar) – blijft vooralsnog bestaan, ondanks de kritiek dat deze schenking voor de aankoop van een huis zou bijdragen aan de opdrijving van de huizenprijzen.
Ouders kunnen aan hun kinderen in 2022 weer rond de €5500 belastingvrij schenken (dit was vanwege de coronacrisis in 2021 eenmalig verhoogd tot €6604). Is het kind óf zijn of haar partner nog geen 40, dan is een eenmalige belastingvrije schenking van circa €27.000 mogelijk. Dit bedrag mag zelfs circa €56.000 zijn als het kind dit besteedt aan een dure studie. Daarvoor moet je wel naar de notaris. De schenkingsvrijstelling voor andere relaties dan kinderen bedraagt waarschijnlijk rond de €2250. De genoemde bedragen zijn ter indicatie omdat bij het ter perse gaan van dit nummer de definitieve bedragen nog niet bekend waren.
EIGEN RISICO
Net als vorig jaar blijft het eigen risico gelijk: €385.
ZORGPREMIE STIJGT
De premie van de basisverzekering wordt gemiddeld €44 duurder in 2022. De gemiddelde zorgpremie komt uit op €1522 per Nederlander, ofwel €126,83 per maand. Dit betreft een raming van het kabinet. Daarnaast betaal je een inkomensafhankelijke premie via je loon, pensioen of rechtstreeks aan de Belastingdienst. Die premie gaat voor iedereen omlaag. Werknemers en uitkeringsgerechtigden gaan 6,7 in plaats van 7 procent betalen; gepensioneerden en ondernemers 5,45 in plaats van 5,75 procent.
ZORGTOESLAG OMHOOG
De maximale zorgtoeslag gaat voor alleenstaanden omhoog met €36 per jaar naar €1323. Voor een paar stijgt het maximale bedrag met €40 per jaar naar €2527. Voor lagere inkomens stijgt de zorgtoeslag maximaal met €5 per maand. Voor hogere inkomens gaat de zorgtoeslag omlaag.
VASTE EIGEN BIJDRAGE
De vaste eigen bijdrage voor hulp van de gemeente vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) blijft gelijk. Het tarief blijft €19 per maand per huishouden. Meerpersoonshuishoudens zonder AOW-ontvanger(s) hoeven geen eigen bijdrage te betalen.
HUURVERHOGING
Aan de huurbevriezing en de eenmalige kans op huurverlaging van sociale huurwoningen komt in 2022 een einde. Vanaf 1 juli 2022 mogen de huren weer worden verhoogd. Er geldt hiervoor een nieuw systeem. Zelfstandige huurwoningen met een huur onder de €300 mogen vanaf 1 juli 2022 maximaal €25 per maand duurder worden. Het inkomen van de huurder maakt hierbij niet uit.
Bij woningen met een hogere huur is de maximale huurstijging afhankelijk van het inkomen.
Ook verhuurders van vrijesectorwoningen moeten zich sinds juli 2021 aan regels houden als ze de huur willen verhogen. Per 1 mei 2022 mogen ze de huur verhogen met maximaal 1 procent plus het inflatiecijfer.
HUURTOESLAG
Als de huur stijgt boven de grens van de huurtoeslag, behoud je toch het recht op huurtoeslag. Als je inkomen of vermogen boven de huurtoeslaggrens stijgt, verlies je het recht op huurtoeslag. Als je inkomen of vermogen weer daalt, kun je weer huurtoeslag aanvragen.
Vanaf 2022 kan dat ook als je huur in de tussentijd boven de huurtoeslaggrens is gestegen. Je komt dan opnieuw in aanmerking voor huurtoeslag, omdat er in het verleden recht op huurtoeslag heeft bestaan voor de betreffende woning.
AOW-LEEFTIJD
De AOW-leeftijd wordt 66 jaar en 7 maanden. In 2021 was dat nog 66 jaar en 4 maanden.
AOW-BEDRAGEN
De bruto AOW-uitkering stijgt naar verwachting met 1,6 procent. De exacte AOW-bedragen van 2022 zijn nog niet bekend; deze worden half december bekendgemaakt door de SVB.
VERHOOGDE VRIJSTELLING BELASTING OP SPAARGELD
De vrijstelling voor de belasting op vermogen gaat in 2022 verder omhoog naar €50.650. Voor een echtpaar is dat het dubbele, dus €101.300. In 2021 ging de vrijstelling al flink omhoog van ruim €30.000 naar €50.000 per persoon. De belastingtarieven gaan komend jaar iets omlaag.
INKOMENSGRENZEN SOCIALE HUURWONING
Vanaf 1 januari 2022 komen stellen en andere meerpersoonshuishoudens eerder in aanmerking voor een sociale huurwoning. Voor hen gaat een hogere inkomensgrens gelden van €44.196 per jaar. Als ze niet meer verdienen dan dat bedrag, mogen ze een sociale huurwoning gaan huren. In 2021 mocht dat alleen als ze niet meer verdienden dan €40.024. Voor alleenstaanden blijft de inkomensgrens €40.024.
Wat ook verandert, is het percentage sociale huurwoningen dat een corporatie minimaal moet toewijzen aan huishoudens met een inkomen lager dan €40.024 (bedrag van 2021).
In 2022 moet een corporatie minimaal 85 procent van de vrijkomende sociale huurwoningen toewijzen aan de laagste inkomensgroepen (was 80 procent). Daarmee blijven er minder sociale huur-woningen over voor de iets hogere inkomens.
HYPOTHEEKRENTEAFTREK EERLIJKER
De regels voor hypotheekrenteaftrek kunnen ervoor zorgen dat echtparen samen minder mogen aftrekken, omdat een van beiden in het verleden een huis met overwaarde heeft verkocht. Ook een langstlevende partner kan soms minder hypotheekrente aftrekken door een verkoop met overwaarde in het verleden. Dat had de wetgever zo niet bedoeld. Daarom zijn deze regels nu aangepast.
Ook een paar andere onbedoelde gevolgen zijn gecorrigeerd. Dat is vooral van belang voor echtparen van wie er één een huis met overwaarde heeft verkocht of al voor 2013 een hypotheekschuld had.
MINDER AFTREK
De hypotheekrenteaftrek voor mensen met een inkomen boven de €69.398 gaat verder omlaag. Zij kunnen de rente en andere aftrekbare kosten in verband met hun eigen woning nog tegen maximaal 40 procent aftrekken. In 2021 was dat nog 43 procent. De Belastingdienst berekent automatisch de juiste aftrek.
SUBSIDIE VOOR ISOLATIE BLIJFT
De Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) blijft bestaan. In 2022 is 130 miljoen euro beschikbaar. Huiseigenaren kunnen een bijdrage uit deze pot krijgen als ze twee of meer isolatiemaatregelen hebben laten uitvoeren of een warmtepomp of zonneboiler hebben laten installeren. Zie voor meer informatie de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland: www.rvo.nl (klik op Particulieren).
HYPOTHEEKGARANTIE OMHOOG
De nieuwe kostengrens voor hypotheekgarantie wordt €355.000 (was €325.000). De getaxeerde waarde van de woning mag niet boven deze kostengrens liggen. Voor woningen met energiebesparende voorzieningen is de kostengrens 6 procent hoger, namelijk €376.300. Voor een hypotheek met hypotheekgarantie betaal je een lagere rente. De hypotheekgarantie zelf kost 0,6 procent van het hypotheekbedrag (was 0,7 procent).
PRIVATE LEASEAUTO VERLAAGT MAXIMALE HYPOTHEEK
Als privépersoon een auto leasen wordt minder gunstig voor mensen die een hypotheek willen aanvragen. In 2022 wordt 100 procent van de waarde in het leasecontract geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Nu is dat nog 65 procent. De maximale hypotheek die iemand met een private leaseauto kan krijgen wordt hierdoor lager.
LAGER EIGENWONINGFORFAIT
Voor de meeste woningen gaat het eigenwoningforfait omlaag naar 0,45 procent (was 0,5 procent). Dat betekent dat je in 2022 0,45 procent van de waarde van de woning bij je inkomen moet tellen. De verlaging geldt voor woningen met een WOZ-waarde tot €1.110.000. De hogere WOZ-waarde doet dit voordeel waarschijnlijk weer teniet.
BELASTING OVER AFGELOST HUIS
Wie een eigen woning (bijna) helemaal heeft afgelost, mag nog 86,67 procent van de bijtelling van het eigenwoningforfait aftrekken. Vóór 2019 was het hele eigenwoningforfait aftrekbaar, zodat je geen belasting betaalde over het woongenot in je eigen woning. Dat voordeel wordt in dertig jaar afgebouwd tot nul.
WOZ-WAARDE STIJGT
De gemiddelde WOZ-waarde gaat verder omhoog met 8,5 tot 9,5 procent. Dat verwacht de Waarderingskamer. Met de WOZ-waarde stijgen ook het eigenwoningforfait en de onroerendezaakbelasting, want die zijn erop gebaseerd. Ook andere woonheffingen zijn vaak van de WOZ-waarde afgeleid, zoals de afvalstoffenheffing, de rioolbelasting en de watersysteemheffing van het waterschap.
MEER BELASTING OP GAS, MINDER OP STROOM
Het kabinet heeft diverse maatregelen bekendgemaakt om de stijging van de energierekening voor Nederlanders te verminderen. Het wil de energiebelasting bijna €0,02 per kuub (m3) verhogen en de belasting op elektriciteit bijna €0,07 cent per Kwh verlagen. Om tegemoet te komen aan de sterk gestegen energieprijzen, liggen er plannen om de teruggave van de energiebelasting te laten stijgen van €560 naar €825. Dat betekent een belastingvoordeel van €265 voor iedereen, maar het is voor veel huishoudens de vraag of dat volstaat voor de stijgende energiekosten.
ELEKTRISCH RIJDEN
Vanaf 3 januari 2022 is er weer subsidie beschikbaar voor particulieren die in datzelfde jaar een volledig elektrische personenauto in de kleinere of compacte middenklasse kopen of leasen. Dat heet de Subsidie Elektrische Personenauto’s Particulieren (SEPP). De regeling geldt ook voor gebruikte elektrische personenauto’s. Het budget voor subsidie in 2021 is volledig opgegaan, maar in 2022 is €71 miljoen beschikbaar voor nieuwe auto’s (€3350) en €20,4 miljoen voor gebruikte (€2000). Wie al eerder van deze regeling gebruik heeft gemaakt, krijgt geen subsidie meer. Meer informatie op www.rvo.nl.
Elektrische auto’s zijn en blijven vrijgesteld van aanschafbelasting (bpm) tot en met 2024. Ook hoeven volledig elektrische rijders geen motorrijtuigenbelasting te betalen. Sommige gemeenten geven subsidies voor elektrisch rijden, zoals een gratis laadpaal. Zie voor meer informatie www.nederlandelektrisch.nl
BELASTING OP NIEUWE AUTO’S OMHOOG
De aanschafbelasting voor nieuwe auto’s wordt berekend aan de hand van de CO2-uitstoot. Auto’s die CO2 uitstoten krijgen te maken met hogere tarieven.
PRIJZEN EN KOOPKRACHT
Hogere lonen en uitkeringen gaan voor een groot deel op aan de stijgende prijzen, naar verwachting in 2022 gemiddeld met 1,8 procent. Daardoor kan de koopkracht dalen.
