Een maand zonder cash: hoe gaat dat?

Getty Images

We hebben met z'n allen in 2015 voor het eerst in de geschiedenis meer betaald met pinpas dan met contant geld. De verwachting is dat cashgeld steeds minder belangrijk wordt. Betalen zonder één muntje of briefje op zak, hoe werkt dat in de praktijk? Plus-redacteur Thijs Joosten probeerde het een maand lang. "Ondanks diverse obstakels beschouw ik het experiment als geslaagd. Mijn portemonnee blijft voortaan thuis."

Dag 1
Ik ontvang die de post mijn nieuwe Secrid pasjeshouder, die mijn betaalpassen beschermt tegen skimmen en bovendien veel kleiner is dan een gewone portemonnee. Vooral 's zomers, als ik zonder jas op stap ga, wist ik niet waar ik dat onhandige ding moet laten, en zo'n nonchalante man die losse briefjes in zijn kontzak bewaart, ben ik niet.

Dag 2
Nou, mijn experiment begint onder een bewolkte hemel... De NOS meldt dat fraude met gestolen of verloren pinpassen vorig jaar naar 4,7 miljoen euro steeg. In 2014 was dat nog 3,3 miljoen euro. Gelukkig komt skimming steeds minder voor nu veel pasjes voorzien zijn van een chip in plaats van een magneetstrip.

Dag 3
Ik doe een drankje met vriendin Nadia na afloop van onze rondleiding in het Bazel-gebouw aan de Amsterdamse Vijzelstraat. Nadia staat erop de rekening te delen en geeft me 8 euro. Maar die mag ik niet aannemen, anders mislukt mijn experiment. Nadia stelt voor het geld aan de ober te geven en de andere helft te pinnen. Dat doe ik, maar het is wel een beetje omslachtig.

Dag 5
De eerste vijf dagen heb ik mijn gewone portemonnee met cash erin meegenomen, voor het geval dat ik hem toch nodig zou hebben. Vandaag waag ik me voor het eerst buiten de deur, slechts gewapend met pasjes. Het is wel even wennen en een beetje eng, hoor, zonder 'echt' geld op stap.

Dag 6
Zo nu en dan gaan we met een paar collega-redacteuren van Plus Magazine zwemmen. Na het omkleden realiseer ik me dat ik geen muntje heb voor het kluisje waarin ik mijn spulletjes wil opbergen. Mijn collega's liggen al in het water. Wat nu? Ik laat mijn telefoon en pasjeshouder maar in mijn jaszak achter, maar voel me niet op mijn gemak tijdens het zwemmen. En hoe moet ik na afloop collega Albert terugbetalen, die onze toegangskaartjes voorschiet? Opsparen en na een tijdje per bank overboeken is de beste, maar nogal omslachtige oplossing.

Dag 7
Het went al aardig, zonder portemonnee op stap gaan. Sterker nog: ik vind het steeds plezieriger om hem te hebben verruild voor de kleine en lichte kaarthouder. En het contactloos betalen, dat mogelijk is tot een bedrag van 25 euro, vind ik een groot gemak. Even de pinpas tegen de automaat houden, wachten op het piepje en klaar!

Dag 8
Ik ontdek nog meer voordelen van elektronisch betalen. Omdat elke betaling meteen wordt afgeschreven, heb ik een beter overzicht van de stand van mijn bankrekening. En als 54-jarige met een leesbril hoef ik nooit meer in de winkel te turen of ik nu een munt van 1 euro of 2 euro aan de kassajuffrouw wil geven.

Dag 9
Ik maak een fietstochtje van Amsterdam naar Zaandam. Op de veerpont over het Noordzeekanaal hangt een bord 'pinnen niet mogelijk'. O, help! Zou ik van boord worden gegooid als ik vertel dat ik geen cash bij me draag? Ik waag het erop en rij aan boord alsof ik me van geen kwaad bewust ben. Het vriendelijke meisje dat het veergeld incasseert, vertelt me gelukkig dat de overtocht voor fietsers gratis is. Oef, ik hou het droog!

Dag 11
Op weg naar de redactie heb ik 20 minuten overstaptijd op station Hilversum. Tijd voor een kop koffie, maar de automaat bij 'AH to Go' aanvaardt alleen muntjes. Dan maar in de rij staan, met zes wachtenden voor me. Geen geweldig begin van de dag...

Dag 12
Vandaag heb ik tweemaal contactloos betaald, bij de supermarkt en de drogist. 's Avonds eet ik een noedelsoep bij Japans restaurant Wagamama op station Amsterdam-Zuid. Ik wil het bedrag van 19 euro contactloos betalen, maar mijn daglimiet van 50 euro is overschreden en ik moet alsnog pinnen.

Dag 18
Een bedelaar in de Linnaeusstraat vraagt me om "een dubbeltje". Ik voel me een beetje schuldig als ik naar waarheid antwoord dat ik geen cash bij me heb. Hij kijkt me aan alsof hij me niet gelooft.

Dag 20
Ik vraag de straatkrantverkoper op station Amsterdam-Zuid wat zijn ervaringen met contantloos betalen zijn. Dit station wordt gebruikt door de bankiers en advocaten van de Zuidas, die voorlopers op dit gebied zijn. De straatkrantverkoper klaagt dat steeds meer mensen geen cash bij zich hebben. "Hoe moet ik rondkomen als niemand me meer kan betalen?" vraagt hij zich af.

Dag 23
Met mijn broer Geert bezoek ik een biologische markt bij de Oosterkerk in Amsterdam. Een enorm enthousiaste dame maakt me warm voor haar jams en chutneys, die ze maakt van fruit dat ze 's avonds ophaalt bij supermarkten en anders zou worden weggegooid. Maar ze heeft net als veel andere marktkooplieden geen pinapparaat. Gelukkig kan Geert me het aankoopbedrag voorschieten.

Dag 26
Al van ver zie ik de bedelares in de metro aankomen. Een collega-reiziger geeft haar 5 euro en kennelijk is ze zo overdonderd door de gulle gave dat ze doorloopt zonder mij om geld te vragen. Ik ben voor nu de dans ontsprongen.

Dag 27
Ik moet opnieuw met de pont over het Noordzeekanaal. Ik vraag het meisje dat de betalingen int, of er meer mensen zijn die geen cash meer bij zich hebben. "Ja, dat zijn er steeds meer," antwoordt ze. "Officieel mogen ze niet meevaren, maar als ze aardig zijn of overduidelijk niet van hier, dan knijp ik een oogje dicht. Ik ben niet zo streng.”

Dag 30
Om het einde van mijn contantloze maand te vieren, trakteer ik mezelf op een heerlijk broodje bij de haringkar op de Utrechtsestraat. Als ik bij de visboer informeer of ik kan pinnen, wijst hij met zijn arm en antwoordt zonder me aan te kijken: "Daarachter is de geldautomaat, meneer." Die haring is dus geen optie, want mijn contantloze maand is officieel pas morgen voorbij. He, wat jammer! Maar even later vind ik op straat... een 2 euro-munt. Zou het een aanwijzing van hogerhand zijn? Misschien, maar mijn experiment beschouw ik ondanks enkele obstakel als geslaagd. Mijn portemonnee blijft voortaan thuis.

Na een maand vindt redacteur Thijs dit de voordelen van contantloos betalen:
- Geen zware en grote portemonnee meer op zak
- Contactloos betalen gaat sneller dan betalen met cash
- Geen gehannes met losse muntjes meer
- Altijd een actueel overzicht van de stand van je bankrekening

En dit vindt hij de nadelen:
- Betalen is onmogelijk bij verkopers die geen pinapparaat hebben, zoals straatkrantverkopers en sommige marktkooplieden
- Alle financiële transacties worden vastgelegd. Wie zijn privacy erg belangrijk vindt, doet er goed aan om met cash te blijven betalen
- Contactloos betalen is (om veiligheidsredenen) slechts mogelijk tot 25 euro per dag

Auteur