Het stikstofbeleidsvraagstuk, of toch het stikstof beleidsvraagstuk? Heeft uw nieuwe pan een antiaanbaklaag, of een antiaanbaklaag, of misschien een anti-aanbaklaag? En heeft u tien rodewijnglazen in de kast staan, of zijn het juist tien rode wijnglazen?
Onthouden: aaneenschrijven is de norm
Het is misschien wel een van de grootste struikelblokken in de Nederlandse taal: het aaneenschrijven. Tegelijkertijd is het vrij simpel, zolang u maar onthoudt dat aaneenschrijven de norm is. Dat kan tamelijk onleesbare woorden opleveren, dat klopt. Maar hoe raar het misschien ook staat: een woord als valpreventiesystemenmedewerker is wel correct Nederlands. Net als het woord verkeersongevallenschadeverzekeringssysteem. Vanwege de leesbaarheid is het echter handiger om de boel te splitsen. De valpreventiesystemenmedewerker wordt dan een medewerker valpreventiesystemen. En het verkeersongevallenschadeverzekeringssysteem wordt een verzekeringssysteem voor schade bij verkeersongevallen.
Rodewijnglazen
Kijken we weer even naar de eerste paar voorbeelden, dan heeft de Tweede Kamer het dus de laatste tijd vaak over het stikstofbeleidsvraagstuk. En uw nieuwe pan heeft een antiaanbaklaag, maar in het kader van de leesbaarheid mag u ook anti-aanbaklaag schrijven. En de wijnglazen dan? Welnu, dat ligt er maar aan… gaat het om glazen voor rode wijn, dan zijn het rodewijnglazen. Zijn het echter róde glazen – gemaakt van rood glas – dan schrijft u rode wijnglazen. In dit laatste voorbeeld is de betekenis dus doorslaggevend. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de langeafstandsloper (de loper van lange afstanden) en de lange afstandsloper (de afstandsloper die lang is).
Tweede Kamerfractie
Maar, denkt u nu wellicht: hoe zit het dan met het Tweede Kamerlid? Waarom schrijven we niet Tweedekamerfractie? Dat komt doordat Tweede Kamer van zichzelf al twee losse woorden zijn en dat verandert niet door het woord waarmee we het samenvoegen. Het is dus Tweede Kamerfractie en ook, in datzelfde stramien: de Rode Kruismedewerker. Bij dit soort samenstellingen mag u overigens ook een streepje invoegen, als dat de leesbaarheid vergroot. Voorbeelden hiervan zijn:
Middellandse Zeeland – Middellandse Zee-land
Giro d’Italiawinnaar – Giro d’Italia-winnaar
Bronnen: