Moet u stoppen met snoozen?

Slapen doet u in cycli van vijf fasen. Elke cyclus duurt ongeveer 90 tot 100 minuten. In totaal doorloopt u deze fasen in een nacht zo’n vier tot zes keer. Het begint met een overgangsfase van waken naar slapen, gevolgd door een diepere slaap, twee fasen van zeer diepe slaap en de bekende REM-slaap. De diepste slaap duurt aan het begin van de nacht erg lang en wordt in de laatste cycli steeds korter. Tegen de ochtend is er meer lichte slaap en REM-slaap, ook wordt u vaker wakker.

Als u de biologische klok zijn gang laat gaan, wordt u uiteindelijk automatisch wakker op het meest gunstige moment. Uw slaap wordt namelijk steeds lichter, de lichaamstemperatuur stijgt en de hoeveelheid van onder andere de zogenaamde waakhormonen cortisol en adrenaline neemt toe. De wekker houdt natuurlijk geen rekening met uw ideale wekmoment. Zo kan het zijn dat u abrupt gewekt wordt uit een diepe slaapfase, waardoor u zich erg suf voelt.

De snoozeknop lijkt dan voor sommige mensen de enige oplossing. Dit geldt vooral voor avondmensen. Ochtendmensen staan namelijk vaak gemakkelijker op zonder hulp. Ook als u slecht slaapt, is de kans groter dat u gewekt wordt vanuit een diepe slaapfase. Bij een slaaptekort heeft u namelijk meer behoefte aan diepe slaap.

Is het ongezond?

Snoozen heeft flink wat tegenstanders. Zo zou de kwaliteit van de slaap die u na het indrukken van de snoozekop krijgt erg slecht zijn. Het is vaak enkel lichte slaap, waardoor u zich daarna vaak nog slapper en vermoeider voelt. Ook is de kans groter dat u na nog even dutten op een ongunstig tijdstip ontwaakt. Daarnaast wordt er gezegd dat mensen maar een beperkte hoeveelheid wilskracht hebben die uitgeput raakt als u deze gebruikt. Hierdoor zou u na het snoozen minder wilskracht over hebben voor de rest van de dag.

Onderbroken slaap zorgt er verder voor dat u dagelijkse prestaties achteruitgaan. Mensen beoordelen de slaap vaak slechter. Als u de wekker vroeg zet om te kunnen snoozen, kan het ook zijn dat je de REM-slaap onderbreekt. Hierdoor hebben uw hersenen minder tijd voor het verwerken van informatie. Dit zou een negatieve invloed kunnen hebben op uw geheugen en verdere mentale functioneren.

Toch ontbreekt voor veel uitspraken over snoozen wetenschappelijk bewijs. Het klopt dat u uit diepe slaap moeilijker wakker wordt en dat gefragmenteerde slaap zorgt voor een slechte nachtrust. Het is echter niet duidelijk of dat ook voor de laatste momenten van de slaap geldt. ’s Ochtends is de slaap sowieso minder diep en wordt u vaker wakker. De kans dat u in die paar minuten tussen het snoozen in weer diep inslaapt, lijkt dus niet zo heel groot. Geleidelijk wakker worden is daarbij voor veel mensen het prettigst.

Stop het snoozen

Wilt u toch graag stoppen met snoozen? Probeer dan een van de volgende tips:

• Plaats uw wekker buiten handbereik zodat u uit bed moet om de wekker uit te zetten. Eenmaal uit bed is de verleiding om weer terug te gaan en nog even verder te snoozen wellicht minder groot.
• Zet de wekker zo laat mogelijk. Als u tussen 7.00 en 7.30 drie keer op de ‘snooze-knop’ drukt, kunt u beter uw wekker gewoon om 7.30 zetten. Op die manier heeft u langer de tijd om te slapen en u moet wel direct opstaan om niet te laat te komen.
• Probeer op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan. Ook in het weekend. Na een tijdje raakt uw lichaam gewend aan dit ritme en zal het gemakkelijker worden om om te staan.
• Zorg dat u prettig wakker wordt, dan zal opstaan minder moeite kosten. Met een leuk wekkergeluid bijvoorbeeld, of een wake-up light. Het kan u ook helpen om wakker te worden op uw ideale wekmoment, tegen het einde van een slaapcyclus. Er zijn apps en rekenmethodes die u hierbij kunnen helpen.
• Opstaan gaat vaak ook gemakkelijker als u overdag voldoende daglicht krijgt en ’s avonds juist zo min mogelijk. Een gezonde leefstijl met voldoende natuurlijk licht in de morgen, kan de slaap ook verbeteren en daarmee het opstaan iets minder zwaar maken.